Kayzen

Pandemiya dövründə əsas məqamlardan biri də hamilələr, yenidoğulmuşlar, süd verən analar, körpələrin virusdan qorunması, yoluxma riskinin minimuma endirilməsi ilə bağlıdır. Bununla bağlı günümüzdə bir çox suallar səslənir. Hamilələr virusa yoluxarsa, nə etmək lazımdır? COVİD-19-a yoluxmuş hamilə qadından doğulacaq körpənin infeksiyalaşma riski varmı? Virusa yoluxan qadın körpəyə süd verə bilərmi? Südlə körpəyə virusun keçməsi mümkündürmü? Pandemiya dövründə peyvəndlər edilməlidirmi?

Davamı →

Hal-hazırda alimlər hər gün bütün dünya üzrə çox sayda insanın həyatını alan koronavirusun müalicəsinin axtarışındadırlar.

Davamı →

Dünya yaranandan bu yana insanların törətdiyi saysz-hesabsız dəhşətli müharibələrə şahidlik edib. Ancaq dünyanı qana çalxalayan insan oğlu bu aləmdəki ali qüdrətin özü olmadığını unutmuş və nəticədə bunun cəzasını hələ də çəkməkdədir.

Davamı →

2002 — 2003 illərdə ortaya çıxan SARS epidemiyasının yayılması ilə ümumilikdə 349 nəfər ölüb.
Yanvar ayının əvvəllərində Çində ortaya çıxan, sonradan daha 20 ölkəyə keçən koronavirus barədə xəbərlər dünyanı çalxalayır.Yeni yoluxucu xəstəliklər, adətən, təkrarlanmır.Ancaq vəhşi təbiətdən qaynaqlandığı təxmin edilən koronavirus əvvəlcə heyvanlarda yaranan yoluxucu xəstəliklərlə bağlı riskin xeyli artdığını göstərir. İqlim dəyişikliyi və qloballaşma heyvanlarla insanlar arasında əlaqəyə böyük miqyasda təsir etdiyi üçün ehtimal olunur ki, bu vəziyyət gələcəkdə daha çox problem yaradacaq.
Davamı →

Hazırda yayılmış kəskin respirator virus infeksiyalarından qorunmaq üçün insanlar müxtəlif üsullardan istifadə edir. Bunlardan biri də qoruyucu maskalardır. Demək olar ki, küçəyə çıxarkən qoruyucu maskalardan istifadə edən xeyli insanla rastlaşırıq. Bəs tibbi maskalar viruslara qarşı nə dərəcədə effektlidir?
Mövzu ilə əlaqədar professor Adil Qeybulla açıqlama verib.
Onun sözlərinə görə maskalardan düzgün istifadə etmək lazımdır:
Davamı →

Son zamanlaradək elm üçün naməlum qalan virus Çində kəskin ağciyər xəstəliklərinə səbəb olur. Onu artıq digər ölkələrdə də aşkar ediblər.
İlk olaraq dekabr ayında Çinin Uhan şəhərində ortaya çıxan koronavirus ən azı 17 nəfərin həyatına son qoyub. Yüzlərlə xəstəlik halı təsdiqlənib və onların sayının artacağı gözlənilir.
Yeni aşkar olunan virus sətəlcəm xəstəliyinə səbəb olur. Bu daima narahatlıq doğuran haldır və səhiyyə işçiləri hazırlıq tədbirlərinə başlayıblar.
Bəs görəsən yeni virusun yayılması müvəqqəti alovlanmadır, yoxsa bu, daha ciddi təhlükənin ilk təzahürüdür?

Davamı →

Epidemioloji xarakteristikasına görə virus xəstəlikləri 2 yerə bölünür: antroponoz — yalnız insanın tutula biləcəyi xəstəlik (poliomielit), zooantroponoz — heyvanlardan insana keçə biləcək xəstəlik (quduzluq).
Yayılma xarakterinə görə virus xəstəlikləri hava-damcı yolu ilə, təmas zamanı, o cümlədən cinsi əlaqələr, əşyalardan ümumi istifadə, qida və su vasitəsilə yoluxa bilər.
Viruslar müxtəlif orqanların hüceyrələrini zədələdiyinə görə onları: dəri, cinsi (zöhrəvi xəstəliklər), tənəffüs yolları, tənəffüs orqanları (respirator xəstəlikləri), qaraciyər, göz, bağırsaq viruslarına ayırırlar.
Davamı →

İnsanlar daim müxtəlif yolxucu xəstəliklərə yoluxur və eyni zamanda bunu başqa insanlara da keçməsinə də səbəb olur.Müəyyən ərazidə və müəyyən vaxtda yolxucu xəstəliklərin kütləvi hal alması epidemiya adlanır..İnsanlar arasında yolxucu xəstəlikləri və onların yaranma səbəblərini öyrənən elm Epidemiologiya öyrənir.Epidemiologiya elminin banisi Hippokrat hesab olunur.O zaman yolxucu xəstəliklərin yaranması haqqında 2 nəzəriyyə vardır.
 I nəzəriyyə:Hippokrat hesab edirdi ki xəstəliklərin yaranma səbəbi üfünətli buxarların ,bataqlıq yerlərdə olan müəyyən maddələrin insan orqanizminə daxil olmasıdır.
II nəzəriyyə: Aristotel və onun tərəfdarları hesab edirdi ki epidemiyanın inkişafına səbəb «gizli» varlıqlardır.
Bu iki nəzəriyyənin tərəfdarları arasındakı fikir müxtəlifliyi və müxtəlif müzakirələr epidemiologiyanın inkişafına təkan vermişdir.
Davamı →

Hüceyrə ilə virus arasındakı müharibə insan həyatı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Viruslar bəzən soyuqdəymə, qrip kimi xəstəliklərin səbəbi olur, bəzən də AİDS, tif kimi öldürücü xəstəliklərə səbəb olur.

Virusların hüceyrəyə hücumunun öldürücü olması və inkişaf etmiş hücum texnikası baxımından heyrətamizdir. Viruslar hüceyrəni, onun öz silahı və imkanları ilə vururlar. Nüsxələrini yaratmaq üçün onların bu ağlasığmaz hücumu, əslində, intihar hücumudur. Viruslar nəsillərini davam etdirmək üçün həm özlərini, həm də hüceyrəni fəda edirlər. Hüceyrələr həyatlarını davam etdirmək üçün zülal istehsal etmək məcburiyyətindədirlər. Viruslar isə zülal istehsalının qarşısını alaraq, hüceyrəni zülalla birlikdə virus istehsal edən fabrikə çevirirlər.

Ardı →

1983-cü ildə Fred Koen adında bir tələbə Kaliforniya Universitetində proqramın yazılışıyla məşğul olurdu. Onun hədəfi proqramı yaratmaq idi, hansı ki, şəbəkələr üzrə parazitlər yayılacaqdı. Bu nailiyyət Fred Koendə çox tez baş tutdu.

  Və 11 noyabr tarixində o öz işinin nəticələrini öz rəhbərinə təqdim etdi.

   Ən birinci kompüter virusu UNİX-in nəzarəti altında VAX 11/750 sistemi idi. Bu sistemə  kompüter dünyasında məşhur olan Leonard Eldman rəhbərlik edirdi. Bu sadəcə olaraq bir nümunə forması idi. Eldman özü hazırda yayılmış kriptosistemin yaradıcısı idi, hansı ki, rəqəmli imzaların şifrləməsi üçün istifadə olunur. Amma sistemin strukturu amerika alimi Con fon Neyman tərəfindən yaradılmışdı.

Ardı →