Soyuq hava, soyuq otaq...


Soyuq hava, soyuq otaq, soyuq insan. qalaq qalaq
Köhnə varaq, bir az əzik. Bir az bezik
həyatından, bir az yorğun, bir az solğun
vazadakı güllər kimi, durğun suda başı uca
olmur durmaq — Çiçək açmaq? — nəyə görə?
Atacaqlar üç-beş günə çiçəkləri dolçalardan.
Gülalan kəs, heç bilirsən o baxdığın çiçək hardan? dolça hardan?
Heç bilirsən bağban gülə veribdir bütün sevgisin?
O gülləri sevgisiylə böyüdüb ki — bir gün kəssin, gülü satsın
Gülalansa üç-beş günə vazadakı gülü atsın.

Soyuq hava, isti otaq, soyuq insan ...vərəqsizdir.
Otaq isti — vərəq tüstü. Yandırdı o vərəqləri,
Yandırdı o çəkdiyi gül rəsimlərin.
Yandırmasa, satacaqdır rəsmləri, olacaqdır bağban kimi
Sevgisiylə yaratdığın, satacaq dəyər-dəyməzə.
Deyirlər ki, dünya belə. Dünya böyük bir hərracdır -
Hərə alır — hərə acdır. Qovhaqovdur, qaçhaqaçdır isti yerlər ucbatından.
Bezikərək həyatından, qaçhaqaçdan geri qalan bəziləri şairləşir,
bəziləri rəssamlaşır — guya ki, həyat saflaşır.

Soyuq hava, isti otaq, soyuq insan rəssamlaşır, şairləşir.
Nəsə yazır gül olmamış vərəqlərə — kül olmamış vərəqlərə.
Nəsə yazıb, cırıb atır pəncərədən, külək qaçır daha iti tez tutaraq bu vərəqi
O qədər vərəq içindən xilas oldu cəmi biri
Bu şeirdə yoxdu sonluq, nə xoşbəxti, nə bədbəxti.
Görən neçə bucür yarım şeirlər var?
Onlarınsa sonluqları sobadakı vərəqlərdə otaqları qızdırırlar.

Darıxmayaq, bir az keçər yer də qızar, içməyə çox qətran olar.
Hələ isə soyuq olaq, qoy buz belə buz bağlasın qəlbimizdə, soyuq qalaq.
Soyuq hava, soyuq otaq, soyuq insan.
Soyuq hava, soyuq otaq...


Cavidan Hacıyev


Davamı →

Şad ol bu gün , ey könlüm

Şad ol, bayram elə, ey qəmli könlüm,
Mübarək mövluddur, bayramdır bu gün!
Xəbər et dostlara, tələs, ey dilim,
Mübarək mövluddur, bayramdır bu gün!

Açıldı bu gündə Rəsulun(s) gülü,
Aləmi bürüdü Kövsərin seli
Dil açdı şəhadət söylədi dili
Mübarək mövluddur, bayramdır bu gün!

Davamı →

Heca vəzni və onun əsas lirik şəkilləri

Poeziyanın əsas əlaməti olan sətirlərin ritmikliyi hər dildə spesifik şəkildə özünü göstərir. Belə spesifiklik isə ən çox müvafiq dilin fonetik quruluşu və bu quruluşdan doğan tələffüz qanunları üzərində qurulur. Eyni sait və samitlər müxtəlif dillərdə müxtəlif məxrəclərdə tələffüz olunur, bu da dillər arasında mühüm fonetik fərqləri yaradır. Poetik ritmiklik yaranarkən hər dilin sait və samitləri, onların tələffüz xüsusiyyətləri əsas rol oynayır və müvafiq vəznlərin, ritmika üsullarının sabitləşməsi ilə bitir.


Davamı →

Qafiyə

Formaca qafiyənin ən qədim şəkli qulaq qafiyəsidir. Əngəl-çəngəl, saman-aman sözləri qafiyə kimi işlədilirsə, bunlar tam qafiyə olmadığı üçün qulağa qafiyə kimi gələn nöqsanlı nümunələr sayılır və belə adlandırılır. Bədihə söylənəndə, el aşıqları deyişəndə belə qafiyələrdən istifadə edilirdi. El aşıqları qulaq qafiyəsinə sınıq qafiyə də deyirlər. Lakin müasir poeziyada sınıq qafiyələrdən istifadə normal bir hala çevrilmişdir. Qafiyəsiz şeirin təsiri ilə müasir şairlərin çoxunda qafiyəyə şərti bir münasibət yaranmışdır.
Davamı →

Ruslan Mollayev " Sən bir səhra gözəlisən! "

Sən bir səhra gözəlisən!
Ayaqların bir qarış havada
yellənərək, boşluqlarda yeriyib yaşayırsan.
Kötüyündən çıxan tikan kollarının,
gözlərinin qarşısında sürüşməsi,
dodaqların kimi qurumuş torpağın
çatlamasına baxmaq,
ən sevimli məşğuliyətindir.

Düşündüyüm kimi yaşayırsan.
Azadlığın məndədir
səhra gözəli!

Səhranın tən ortasında,
ayağın ayağının üstündə,
oturub,
nə üçün elə diqqətlə baxırsan mənə?
Yoxsa fikrin dağlardadır?

Yox!
Mən bir səhra gözəliyəm!
Düzənliklər dağdır mənə,
kürələrin zirvəsiyəm...
Məndə gəzib azmağına,
həqiqəti axtarmağına
oturub tamaşa edirəm.

Sən bir səhra gözəlisən!
Kölgən saatı bildirir.
Düşünürdüm əsirimsən,
saatlardı əsirinəm.
Əlim qolum havadadır,
ayaqlar toz içindədir.
Başına fırlanmaqdan,
dəyirmana çevrilirəm.
Keçirdəcəm dəyirmandan
bütün səhra qumlarını,
Dağ düzəldib, yüksələcəm
Sənə göydən baxmaq üçün...
Sənə torpaq lazım deyil,
nə də üstünü örtən göy.
Sənə məndən divar lazım,
yorularkən dayanmağa,
Səhralara sular lazım,
öpüşümdən oyanmağa...


Davamı →

Arzular dəfn olunanda.

Xatirə.
......Uzaqdan gələrək, aşıb dağları,
Gəlmişdi, görsün o, gül uşaqları.
Çağırıb yanına Gülnar balasın,
Şeirlə şad etsin Şaxta Babasın.
Başladı qızcığaz şeir deməyə,
Babasa o qıza verdi hədiyyə.
Soruşdu o qızdan bu qoca baba:
“Dəcəllik etmədin bu il, əcaba?”
Sevincdən yekəldi gözləri qızın
Davamı →

Bir şeirin tarixçəsi

Nüsrət Kəsəmənlinin həyat yoldaşı Rəhilə Kəsəmənlinin müsahibəsindən:
«Mənə dedilər ki, Nüsrət səndən əvvəl Sevda adında bir qızı istəyib. O qızı sonradan tanıdım, çox gözəl, səviyyəli, gözəl ailənin qızı idi. O qadının sonradan xəstələnib çökməyi mənə çox pis təsir etdi. Dedim, Nüsrət, bilirsən, Sevda xəstədir? Dedi ki, yox. Dedim imkan tap, ona baş çək. Baş çəkəndən sonra mənə danışdı ki, mən içəri girəndə o üzünü gizlətdi. Çünki o xanım çox gözəl idi, amma xəstəlik onu pis hala salmışdı deyə istəmirdi ki, Nüsrətin gözünə elə görünsün.

Sevda dünyasını dəyişdi. Biz Nüsrətlə gül alıb ziyarətə gedirdik. Hətta öz yaxınlarım da deyirdi ki, səni nə maraqlandırır? Bu, nə hərəkətdir edirsən? Allah onların hər ikisinə rəhmət etsin. Onsuz da, özü hər şeyi etiraf etmişdi...»
Davamı →

Tamaşa

Kimlərəsə mücadələ, kimlərinsə əyləncəsi.
Gündüzlərin zülmətləri, aydınlıqların gecəsi.
Aydınlanır həyat burda, gedir insan sona sarı.
İnsanlıqçün hüzür düşüb — arzuların intiharı.
Kimi ölüm ayağlnda, canın verir qüruruna.
Kimin pulun ayağında, dönüb kiminsə quluna.
Cəhd edən də çözənmədi həyatın bu tənliyini:
Gündüz çörək almaq üçün — gecə satır mənliyini.
Deyirlər ki, tamaşadır bir müddətlik olan yaşam.
Səhnədəsən əlində pul — budur sual: öləm — qalam?
Eyni şeydir — öldün ya yox. Əsas olsun pul dünyada.
Bir taxtada vəzir olan — digərdə olur piyada.
Dəyişməyən ssenarıdi — həyat axır, bu cür gedir.
Nə fərqi var olum-ölüm? Tamaşa ki davam edir.


Cavidan Hacıyev
Davamı →

Adsız insanlar .

...
Balaca bir qəbir var məzarlıqda:
Nə bir yazısı var, nə də bir şəkil.
Qəbir indi olar otuz yaşında,
Torpaqaltdakında olmaz bircə il.
Hamilə görürtək soraq məzardan
Görən qarnındakı oğlandı ya qız?
Heç kəsə sormadan köçüb dünyadan
Hansı bir ananı qoyubdur yalnız?
Görən bilirdimi o, öz adını? 
Nə qədər sevirdi ananı görən?
Hiss etdi həyatda tək süd dadını
Dünyanın dərdini dadmadan köçən.
...
Bir cəsəd tapılıb sübh erkən çağı
Hansısa bir evsiz ölübdür dünən.
Üfunət qoxusu alıb hər yanı:
Yoxsulluq qarışıb meyit iyiylə.
Bir məzar qazdılar nə təhər gəldi.
Tez-bazar qoydular adsız baş daşı.
Onun ölməyi də heç fərq etmədi:
Nə namaz, nə hüzür, nə ehsan aşı.
...
İki adsız məzar var məzarlıqda.
İki daş yığını «bəlkə»ylə dolu.
Sualsız cavablar torpaq altında.
Cavabla dolaraq, yer qozbel olur.
Bəlkə istəmirlə həyatı bütün?
Bəlkə xoşbəxtlərmiş həyatda onlar?
Bəlkə ad günüdü onların bugün? 
— Ad günün mübarək adsız insanlar.

Cavidan Hacıyev

Davamı →