Məhəmməd Əmin Rəsulzadə (tam adı: Məhəmməd Əmin Axund Hacı Molla Ələkbər oğlu Rəsulzadə; d. 31 yanvar 1884, Bakı – ö. 6 mart 1955, Ankara) — Azərbaycanın görkəmli dövlət və ictimai xadimi, dahi mütəfəkkiri, siyasətçi və publisisti, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin (1918-1920) banilərindən və Azərbaycan siyasi mühacirətinin liderlərindən biri. Azərbaycan tarixinin ən görkəmli və böyük şəxsiyyətlərindən olub, Azərbaycan milli istiqlal hərəkatına başçılıq etmişdir. Onun «Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!» ifadəsi XX əsrdə Azərbaycanda müstəqillik hərəkatının şüarı olmuşdur.
Davamı →

Məşhur ateist Allahın varlığını qəbul etdi
 
Allahın varlığını inkar edən, kainatın yaranmasını elmi dəlillərə əsaslandıran Hokinq Allah’ın varlığını qəbul etdi.

Yazıları səsə çevirən kompyuterin köməyi ilə danışan və illərdən bəri Allah’ın varlığını inkar edən fikirləri ilə ateistlər arasında məşhur olan fizika alimi Stiven Hokinq 70 yaşına qədəm qoyduğu yaxın günlərdə hamını təəccübləndirən ifadələr işlətdi. Hokinq dedi: “Kainatın yaranması elmi həqiqətə əsaslanır və bu, Allah`ın olmaması demək deyildir”.

 “Kanal D”-nin Londondakı nümayəndəsi Aişəgül Əkinçinin müsahibə götürdüyü Hokinq ilk dəfə Allah’ın varlığını qəbul etdi. Müsahibə əsnasında verilən bir suala Hokinqin verdiyi cavab onun öz işçi heyətini də təəccübləndirdi. Hokinq Allah ilə bağlı verilən sualı belə cavablandırdı: “Kainatın yaranması elmi həqiqətə əsaslanır. Lakin bu qətiyyən elmi qaydaları qoyan və onları yaradan Allah`ın olmaması demək deyildir…”

Ardı →

Uşaqdan böyüyə hər kəsin tanıdığı qəhrəman – Cavanşir.
Azərbaycan Alban dövlətinin hökmdarı, görkəmli dövlət xadimi və sərkərdəsi, məşhur Mehranilər sülaləsinin ən qüdrətli nümayəndəsi olmuşdur. Onun hakimiyyəti dövründə Qafqaz Albaniyası uğurlu xarici siyasət nəticəsində güclənmiş və Şərqin ən önəmli dövlətlərindən birinə çevrilmişdir.

O, 637-ci ildən 681-ci ilədək Alban dövlətini idarə etmiş, öz ölkəsinin qüdrət və nüfuzunu qaldırmağa müvəffəq olmuşdur. VII yüzilliyin birinci yarısında saysız-hesabsız ərəb qoşunları yenicə yaranmış Islam dininin bayrağı altında Şimala və Qərbə tərəf yürüşlər etməyə başladılar. Elə ilk yürüşlər ərəblərin ən yaxın qonşusu — nəhəng İran dövləti lərzəyə saldı. Beləliklə, İran hələ təzə-təzə dirçələn ərəbistanla vuruşa başladı.

Ərəblərlə son döyüşlərdə gənc alban şahzadəsi, Girdman çayının sahillərində yerləşən eyniadlı feodal vilayətinin hakimi Mehrani Qriqor Varazın oğlu Cavanşir Sasanilərlə birgə döyüşə girir. 633-cü ildə Sasani dövlətinə ərəblərin hücumu başlayır. 300 min nəfərlik qoşunla qalib olan Cavanşirə aydın olur ki, Sasani dövləti artıq süquta uğramışdır və öz ölkəsinə qayıtmağı qərarı alır. Ərəblərə qarşı döyüşlərdə Cavanşir döyüşlərdə fərqliliyinə görə İran hökmdarı III Yezdəgird tərəfindən yüksək mükafatlarla təltif etmişdir, başına qızıl tac qoymuşdu.
Ardı →

Onun tədqiqatları özündən 8 əsr sonra belə bu sahə üzrə məşğul olan alimləri heyrətə gətirib. Əslən türkdür. Adı Məhəmməd, soyadı ibn Əhməd əl-Biruni el Xarəzm, təxəllüsü Əbu Reyhandır. Eyni zamanda, o, Əl-ustad kimi anılıb və Biruni kimi də tanınıb. O, 973-cü ildə bugünkü İran sərhədləri daxilində qalan Kastada (Şah Abbasi-Vəli deyilən yerdə) anadan olub və 1049-cu ildə Qəznədə vəfat ^edib. Kiçik yaşlarında atasını itirərək yetim qalan Biruni istedadı, qabiliyyəti və tükənməz zəkası ilə diqqəti özünə cəlb edib.

Xarəzmşah xanədanından olan məşhur alim və riyaziyyatçı Əbu Mənsur ibn Əli ibn İraqın himayəsində böyüyərək ondan dərs alıb. Məhz onun sayəsində dövlət adamlarına və saray mühitinə uyğun bir şəkildə tərbiyə görüb. Saray mühitində böyüməsi və müxtəlif səbəblərlə əlaqədar bəzi məmləkətlərdə olması ilə bağlı| olaraq o, getdiyi yerlərin alimlərindən də elm öyrənib.

Ardı →

Nəriman Nəcəf oğlu Nərimanov 1870 – ci il aprelin 14- də Tiflis şəhərində anadan olmuşdur.
Doğulduğu və gənclik illərini keçirdiyi Tiflis mühiti onun əqli və mənəvi inkişafında böyük rol oynamışdır.O zaman Dağıstan və Qafqaz xalqlarının, o cümlədən azərbaycanlıların az – çox mədəni – maarif ocaqlarını idarə edən təşkilatlar burada yerləşirdi.

Odur ki, dövrün qabaqcıl fikirli ziyalıları burada yerləşən gimnaziyalarda, şəhər məktəblərində müəllimlik edərək qabaqcıl mədəniyyəti, dünyəvi elmləri yaymaqla məşğul idilər. Bütün bunlar kiçik Nərimanın dünya görüşünün təşəkkülünə müsbət təsir göstərməyə bilməzdi. N.Nərimanov 1890 – cı ildə Qori seminariyasını bitirərək elə həmin il Tiflis Quberniyası Borçalı qəzasının Qızıl Hacılı kənd məktəbində pedaqoji fəaliyyətə başlayır.

1891-ci ildə Bakı şəhərinə köçür və burada əməli pedaqoji fəaliyyətilə məşğul olur, bazar günü məktəblərində və axşam kurslarında dərs deyir. Daha sonra o, böyük pedaqoq S.M. Qənizadənin köməyi ilə A.İ. Pobedanostev 6 sinifli gimnaziyasının hazırlıq şöbəsinin aşağı sinfinə müəllim təyin edilir, 5 ildən sonra isə çoxdankı arzusuna çatır, həmin məktəbin əsasında Bakı oğlan klassik gimnaziyasını təşkil edir. Bu məktəblərdə ancaq Daxili İşlər Nazirliyinin razılığı olan şəxslər işləyə bilərdilər.
Ardı →

Sovet dövlətinin qurucusu olan Vladimir Ulyanov – Leninin Serqey adında doğma əkiz qardaşı olub.
O zamanlar bu haqda yalnız Leninin ən yaxın sirdaşları bilirmiş və Leninin özü də bu haqda gizli saxlayırdı.
Bu yaxınlarda tarixçilərin əlinə keçən Vladimir və Serqey Ulyanovların foto şəkili bir daha sübut etmişdir ki, Leninin əkiz qardaşının olması şaiyə deyil, həqiqət imiş. Serqey də Vladimir kimi ailənin sevimli övladlarından olub. Amma Serqeyin xasiyyəti və dünyaya baxışı Vladimirdən (Lenin) fərqli idi.
Davamı →

Fotokameranın Çar Rusiyasına gəldiyi vaxtlarda Azərbaycanda ilk fotoları əsasən ruslar və digər millət nümayəndələri çəkiblər. Mircavad Axundzadə isə Azərbaycanı çəkən ilk azərbaycanlı fotoqraf kimi tarixə düşüb. Onun haqqında məlumat çox az olduğuna görə bütün məlumatları bir yerə toplamağı qərara aldıq.

Mircavad Axundazadə 1909-cu ildə Bakının Maştağa kəndində anadan olub. Məşhur Axundzadələr nəslindəndir. Atası Seyidağa Axundzadə qabaqcıl fikirli, mütərəqqi ziyalılardan olub. Babası Axund Mirhüseyn isə İraqın Nəcəf şəhərində 15 il ali dini təhsil almış, bununla yanaşı tarix, coğrafiya və tibb kimi dünyəvi elmlərlə də yaxından maraqlanmışdır. Xeyriyyəçi Hacı Zeynalabdin Tağıyevlə dostluq etmişdir. Oğlu Seyidağa (Mircavadın atası) H.Z.Tağıyevin “Kaspi” mətbəəsində çalışmış, ara-sıra dövri-mətbuatda çap olunmuşdu.

Ardı →

LEONARDO DA VİNÇİNİN BEŞ SİRRİ

1. Leonardo da Vinçi bir çox
əsərlərini şifrələyirdi.

Bunu o, insanların onun ideyalarının tədricən açmaqlarını istədiyi üçün edirdi. İxtiraçı sol əli ilə və xırda hərflərlə, üstəlik sağdan sola yazırdı. O, açmacalar ilə danışırdı, metamorfik təxminlər edirdi, bulmacalar tərtib etməyi sevirdi. Leonardo əsərlərini imzalamırdı, lakin onların əksəriyyətində müəyyənedici işarələr var. Məsələn, onun rəsmlərinə diqqətlə baxsaq, simvolik uçan quşu görə bilərik. Belə işarələr çoxdur. Ona görə, dahinin bir neçə əsərləri yüzilliklər ötdükdən sonra aşkarlanıb. Belə bir hal “madonna Benua” ilə də baş vermişdi. Onu uzun bir müddət səyyar artistlər özləri ilə əsas ikona kimi aparırdılar.
Ardı →

Andrey Tarkovski gündəliyini 1970-1986-cı illər aralığında yazıb. Gündəliklərində Tarkovskinin bədii zövqü, dünya rejissorları, eləcə də Sovet rejissorları ilə olan dostluq və düşmənçilik münasibətləri də əks olunub.
1970-ci il
«Tomas Mannı yenidən oxumağa başladım. O dahidir. Mənasız bir mövzudan bəhs etsə də, „Venetsiyada ölüm” çox gözəldir.” (15 avqust 1970)
“XX əsr duyğusal inflyasiyanın böyüməsinə şahidlik etdi. İndoneziyada iki milyon insanın doğranmağı xəbərini qəzetlərdən oxuduqda, nə hiss ediriksə, hokkey komandamız bir oyun udanda da eyni şeyləri hiss edirik.” (1 sentyabr 1970)
Davamı →

Cimmi Uels – “Vikipedia”nı və müxtəlif viki layihələrini idarə edən “Vikimedia” Fondunun yaradıcısı və rəhbəridir. Uels həmçinin, “Wikicities” layihəsinin əsasını qoyan “Vikia” kommersiya korporasiyasının qurucusudur.
O, 1966-cı ilin 7 avqustunda Alabama ştatının Hantsvill şəhərində doğulub. Cimminin atası mağaza meneceri idi, anası Doris və nənəsi İrma kiçik özəl məktəbi idarə edirdilər. O, təhsil almağa bu məktəbdə başlayıb. Məktəbin özəlliyi onda idi ki, şagirdlər fənn seçimində azad idilər. Bu da ondan irəli gəlirdi ki, italiyalı M.Montessorinin pedaqoji sisteminin təsiri altında idi.
Uels bu məktəbdə vaxtının əksər hissəsini Dünya Kitab Ensiklopediyasını (World Book Encyclopedia) öyrənməyə sərf edirdi. Ensiklopediyaya olan maraq onu gələcəkdə dünyada məşhur onlayn ensiklopediyanın – “Vikipedia”nın yaradıcısı etdi.
Ardı →