Cənubi Qafqaz respublikalarında ortaq şəxs adları

Hər bir dildə danışan müəyyən xalq bu və ya digər xalqla və yaxud bir sıra xalqlarla coğrafi cəhətdən qonşuluq şəraitində yaşayır. Bu qonşuluq bir çox yaxınlıqlara səbəb ola bilir. Eyni coğrafi məkanda yaşayan qonşu xalqlar arasında olan uzunömürlü, həmçinin müxtəlif əlaqələr həm də bu xalqların bir çox məsələlərdə bir-birinə təsir etməsində özünü göstərir. Belə yaxınlıq həm də dillərdən bir-birinə sözlərin keçməsinə səbəb olur. Bu cəhətdən azərbaycanlıların erkən dövrlərdən, hətta hələ xalq kimi formalaşmasına qədərki zamanlardan başlayaraq onunla qonşu olan bir sıra qəbilələrin, tayfaların, xalqların, millətlərin dillərinə türk dillərindən, eləcə də türk dillərinə qonşu dillərdən keçmiş sözlərin hesaba alınması və dərindən hərtərəfli öyrənilməsi olduqca əhəmiyyətlidir.

Məlum olduğu kimi, çox erkən dövrlərdən azərbaycanlılar pars-pəhləvi-fars dillərində danışan tayfa və xalqlarla, eləcə də gürcülərlə, ermənilərlə, Dağıstan xalqları ilə, nəhayət, ərəb və rus dillərində danışan xalqlarla uzun müddət müxtəlif məzmunda əlaqədə olmuşlar. Zaman, məkan cəhətdən belə əlaqələr bu və ya digər dərəcədə bu xalqların dillərində iz buraxmışdır. Həm də bu izlərdən bəzisi indi də qalmaqdadır. Bütün bu de-yiənlər şəxs adları sisteminə də təsirsiz ötüşməmişdir. Bu gün Cənubi Qafqazda yaşayan xalqların dillərində ortaq şəxs adları mövcuddur. Onların siyahısını təqdim edirik.

KİŞİ ADLARI:

ABBAS (ABBASİ, ABBAS)
ABDULLA (ABDULA)
ADƏM (ADAM)
AĞA (AQA)
AĞABABA (AQABABA) AĞABƏY (AQABEK, AQANBEK) AĞACAN (AQADJAN)
AĞALAR (AQALAR) AĞAMİR (AQAMİR) AĞASI (AQASİ) AĞAXAN (AQAXAN)
AĞASƏR (AĞASAR, AĞASER) AĞAZƏR (AQAZAR, AQAZER) ALLAHVERDİ (ALAVERDİ, ALLAVERDİ) ALMAZ (ALMAS/ALMASİ/ALMAZASİ) ALMAZXAN (ALMAZXANİ) ALTUNASLAN (ASLANİ, ASLAN) ARAZ (ARAZİ, ARAS)
ARZUMAN ARTUR ARZUMAN ARTUR (ARTURİ) ASLAN ATA
ATABƏY (ATABEQ)
AYDƏMİR (AYDAMİR, AYTEMİR) AVTANDİL (AVTANDİL, AVTANDİLİ) AZAD
AZAT BABA BABACAN
BAHADIR (BAHADUR, BAADUR, BAADURİ) BAĞDAD (BAQDAD, BAQDADİ) BAĞIŞ (BAQİŞ)
BAXŞI (BAXŞİ) BALA
BALABƏY (BALABEQ) BARXUDAR BAYANDUR
BECAN/BEJAN/(BEJAN) BEHBUD (BEXBUT, BEYBUT) BƏDƏL (BADAL)
BƏDİR (BADİR, BADRİ)
BƏDRİ (BADRİ)
BƏHRAM (BAXRAM, BAQRAM)
BƏRBƏR (BERBER)
BƏRXUDAR (BARXUDAR)
BƏY (BƏQİ, BEKA, BEQİ)
BƏYLƏR (BEQLARİ, BEQLAR)
BƏYLƏRBƏY (BEQLERBEQ)
BUDAQ
BUĞAC (BUĞA)
BÜNYAD (BUNYAT, BUNİAT)
CAMAL (CAMAL, CAMAL)
CANAN (DJANAN)
CANIBƏY (DJANIBEK)
CAHAN (DJAHAN)
CAHANGİR (DJAHANGİR)
CAVAD (DJAVAD)
CAVAN (CAVAN, CİVAN)
CƏGƏR (CAPAR, CAPARİ)
ÇİNAR (ÇİNARA)
ÇİNGİZ (TENGİZ)
ÇOPUR
DANİL
DANİYAR
DAVUD (DAVİD)
DƏMİR (DAMİR, DEMİR)
DƏMİRÇİ (DAMİRÇİ, DEMİRÇİ) DƏMİRDAŞ (DAMİRDAŞ, TAMİRDAŞ) DÖNMƏZ (DONMAZ)
DÖVLƏT (DOVLET, DAULET)
DUMAN
DURSUN
ELBƏY (ELBEQ, ELBAK)
ELÇİBƏY (ELÇİBEK, ELÇİBEQ) ELİZBAR
ELZİBAR
EMİL
EMİN
EYVAZ (AYVAZ)
ƏFRAYIM (EFRAİM)
ƏHMƏD (AXMETİ, AXMET)
ƏLİXAN (ALİXAN)
ƏRMAN (ARMAN, ARMANİ) ƏSƏD (ASAD)
ƏZİZ (AZİZ)
ƏZİZBƏY (AZİZBEQ)
ƏLİXAN (ALİXAN)
ƏMİR (AMİR)
ƏMİRCAN (AMİRADJAN)
ƏNVƏR (ANVAR, ANVARİ)
ƏSMƏT (ASMAT)
ƏVƏZ (AVAZ)
FELİKS
FƏRHAD (FARXAD, FARXADİ)
FƏRRUX (FARRUX)
FUAD
GÖYÇƏ (QOQÇA, QOKÇA) HAQNƏZƏR (HAXNAZAR) HAMLET (QAMLET)
HARUN (ARUN, AARON, QARUN) HƏSƏN (HASAN)
HƏSRƏT (HASRAT)
HARUN (QARUN)
XANƏMİR (XANAMİR, XANEMİR)
XANDƏMİR (XANDEMİR) XANLAR
XƏZƏR (KXAZAR)
XOSROV
İSA
İSABƏY (İSABEQ)
İSGƏNDƏR (İSKANDAR)
İSHAQ (İSAAK, İSHAK)
İSMAYIL (İZMAYIL)
KARLEN
KƏLƏNTƏR (KALANTAR)
KƏRƏM (KARAM, KEREM)
KƏRİM (KARİM)
KİÇİK (KÜÇÜK, KUÇUK)
KNYAZ
KÖÇƏRİ (KOÇARİ, KOÇAR)
QACAR (KADJAR)
QARA (KARA)
QARABƏY (KARABEQ, KARABEK) QARAGÖZ
QARDAŞ (KARDAŞ, KARTAŞ)
QƏHRƏMAN (QAHRAMAN, KAQRAMAN)
QƏMBƏR (QAMBAR)
QƏRİB (QARİB)
QƏRİBCAN (QARİDJAN)
LALƏZAR (LALAZAR)
MAİL
MAİS
MAQBET
MANSUR
MARLEN
MAYİS
MEHRAB (MEQRAB, MERAB)
MENRAN (MEXRAN, MİXRAN)
MƏDƏT (MADAT)
MƏLİK (MELİK)
MƏRCAN (MARCAN, MARJAN)
MƏRDAN (MARDAN)
MİKAYIL (MİKAEL)
MİRİCAN (MİRİDJAN)
MİRZƏ (MİRZA, MİRZO)
MURAD (MURAT)
NADİR (NADİR, NODAR)
NALBƏND (NALBAND)
NAMAZ
NƏRİMAN (NARİMAN)
NƏZƏR (NAZAR)
NURUCAN (NURİCAN)
NÜBAR (NUBAR)
ÖMƏR (OMAR)
OSMAN (USMAN)
PAPAQ (PAPAK)
PEYKƏR (PEYKER)
RAFİQ (RAFİK)
RAİL
RƏFAİL (RAFAEL)
RƏFİ (RAFİ)
RÜSTƏM (ARUSTAM, RASTOM, RUSTAM)
SARI (SARO)
SARIBƏY (SARIBEQ)
SARIXAN (SARUXAN, SARXAN)
SAYAD (SAYAT)
SEYRAN
SƏFƏR (SAFAR)
SƏRDAR (SARDAR)
SUMBAT
ŞADMAN (ŞADİMAN)
ŞAHBAZ (ŞAXBAZ)
ŞAHƏMİR (ŞAXEMİR)
ŞAHƏZİZ (ŞAXEZİZ)
ŞAHMURAD (ŞAXMURAT)
ŞAHNAZ (ŞAXNAZ)
ŞAHNƏZƏR (ŞAXNAZAR)
ŞAHNUR (ŞAXNUR)
ŞAHSUVAR (ŞAXSUVAR)
ŞAHVƏLƏD (ŞAXVALAD)
ŞAHVERDİ (ŞAXVERDİ)
ŞAİQ (ŞAYİK)
ŞAMO
ŞAPUR
ŞƏRABXAN (ŞARABXAN)
ŞƏRUR
ŞİRAZ
ŞİRİN
TARXAN
TARİYEL
TELMAN
TENGİZ (TENQİZ, TANQİZ)
TEYMUR (TEMİR, TİMUR)
TƏHMƏZ (TEXMEZ)
ULUBABA
ULUXAN
VƏLİCAN (VELİDJAN)
VƏLİXAN (VELİXAN)
YAQUB (YAKOV)
YEQAN
YUSİF (İOSİF)
ZAUR (ZAUR, ZAURİ)
ZƏKƏRİYYƏ (ZAXARİ, ZAXARİYA, ZAKARİYA)
ZALIBƏY (ZALIBEQ)
ZƏRGƏR (ZERGER)
ZÖHRAB (ZURAB, ZOHRAB)
ZÜLAL (ZULAL, ZULALİ)

QADIN ADLARI:

ADİLƏ (ADELYA)
AİDA
AMALİYA
ASYA
CƏVAHİR (DJAVAİR)
CULYETTA
ÇİÇƏK (ÇİÇAK)
ÇİNAR
ELONORA
ELMİRA
ELVİRA
ELZA
EMİLİA
EMA/EMMA
ƏLVAN (ALVAN)
ƏSMƏT (ASMAT)
FAİNƏ (FAİNA)
FATMA (PATİMA)
FƏRİDƏ (FARİDA)
FLORA
GÖVHƏR (QOUXAR)
GÖZƏL (QYÜZEL)
GÜLÇİN (QULÇİNA)
GÜLÇÖHRƏ (QULÇORA)
GÜLİ (QYULİ)
GÜLLÜ (QYULLİ)
GÜLNAZ (QULNAZ, QULNAZİ)
GÜLNARA (QULNARA)
GÜLZAR (QULİZARİ)
GÜMÜŞ (QUMUŞ)
GÜNƏŞ (QUNAŞ) GÖYƏRÇİN (GOYARÇİN)
GÖVHƏR (GOHAR, GOHARAQ, GOHARAK) GÖZƏL (GYUOZAL)
HƏMAİL (AMAYIL, AMOİL)
XATUN
XANIM (XANUM, XANUMA)
XANPƏRİ (XANPARİ)
XUMAR
KAMİLLA
KÜBRA (KUBRA)
QARAGÖZ (KARAQGOZ)
LALƏ (LALA, LALİ)
LEYLA (LEYLİ)
LİANA
MAHNUR (MAXNUR)
MATAN
MƏRDANƏ (MARDANA, MERDANA) MƏRYƏM (MARYAM)
MAYA
NAİLƏ (NAİLYA)
NAİRƏ (NAİRA)
NANƏ (NANA)
NATELLA
NƏRGİZ (NARGİZ, NARGİZE) NİŞAN (NŞAN)
NOVELLA
NÜBAR (NUBAR)
NURİYYƏ (NURİ)
OFELİYA
PƏRVANƏ (PARVANA)
RƏİSƏ (RAİSA)
RAHİLƏ (RAXİLE, RAXİLYA) ROKSANA
RUFİNƏ (RUFİNA)
RUZANNA
SARA
SƏBİNƏ (SABİNA)
SARA
SƏDA (SEDA)
SƏLBİ (SALBİ)
SƏLBİNAZ (SELBİNAZ)
SƏLVİ (SELVİ, SALVİ)
SƏLVİNAZ — SƏRVİNAZ/SELVİNAZ, SALVİNAZ SƏNƏM/SANAM
SONA
SOFA
SOFİYA
STELLA
SÜSƏN (SUSAN, SUSANNA, ŞUŞAN, ŞUŞANİK)
ŞAHXANIM (ŞAXXANUM)
ŞAMAMA (ŞAMAM)
ŞƏKƏR (ŞAKAR)
TAMAM
TAHİRƏ (TAİRA)
TAMARA
TAMİLLA
VENERA
ZARA
ZEMFİRA/ZENFİRA
ZEYNƏB (ZEYNABİ, ZEYNA)
ZƏRİNƏ (ZARİNA)
ZÜLAL (ZULAL)
ZÜLFİYYƏ (ZULFİYYA)
 
 
Müəllif: Fidan Afad qızı Qurbanova.
Mənbə: Azərbaycan şəxs adları. İzahlı lüğət. Bakı, 2019, 1328 səh. ISBN 9 789952 835946



 

0 şərh