Qara dəliklər yanacağı bitmiş, yəni sönmüş ulduzlardır. Enerjisi bitən ulduzların işıqları da yox olur. Ulduzun öz içinə doğru yığılması və büzülməsi nəticəsində ulduzun yerinə sonsuz sıxlıqda və sıfır həcmdə cəzbetmə sahələri, yəni qara dəliklər meydana gəlir.

• Ulduzlar bir an içində qara dəliyə çevrilə bilər.
• Qara dəliklər “qara”dırlar.  Gözlə görmək mümkün deyil.
• Cəzbetmə qüvvələri böyük olduğundan işığı həbs etdikləri üçün onları ən müasir teleskoplarla belə görmək mümkün deyil.
• Günəşin təxminən 3 misli olan qara dəliklərin diametri bir neçə kilometrdir.

Ardı →

 Qalaktik araşdırmaların nəticəsində məlum oldu ki, günəş sisteminin xaricində planetlər ulduzlardan daha çoxdur. Artıq gecə səmaya baxıb ulduzların çoxluğuna heyrət etsəniz, yenidən düşünmənizi tövsiyə edərik. Çünki gördükləriniz göydəki cisimlərin yalnız bir qismidir.

 Qalaktik araşdırmalar Süd yolu xaricindəki qalaktikalarda ulduzdan çox planet olduğunu ortaya qoydu. Araşdırmalara görə, günəş sisteminin xaricində qarşımıza adam başına bir planet çıxır. Adi gözlə görməyin qeyri-mümkün olduğu bu planetləri teleskopla görmək belə olduqca çətindir.

Davamı →

Amerikalı astronomların apardıqları tədqiqatlar nəticəsində, 13,7 milyard il əvvəl kainatın yaranmasından sonra meydana gələn qaz buludunu kəşf etdilər.

 Amerikanın “Science” jurnalında dərc olunan məqalədə bildirilib ki, bu qazın komponentləri kainatdakı elementlərin əsasını təşkil edən maddələrin yaranmasına səbəb olub. Kainatın yaranma nəzəriyyəsi olan “Böyük partlayış”a (Big Bang) görə, əvvəl hidrogen və helium kimi yüngül elementlər əmələ gəlib. Daha sonra yüz milyonlarla il keçib, qazlar yaranıb, sıxlaşıb və planetlər əmələ gəlməyə başlayıb.

Kaliforniya Universitetinin astronomiya və astrofizika professoru Xavyer Proçaskanın dediyinə görə, dünya tarixində ilk dəfə olaraq hidrogen və helium kimi yüngül elementləri tədqiq etməyə başlayıblar. O: “İlk dəfə kainatın ilk anlarında ulduzlardan gələn ağır elementlərin qarışmadığı qazları araşdırırıq”, – dedi.

Astronomlar bildiriblər ki, həmin qaz buludunda karbon, oksigen və silisiumun olmaması hidrogenin saflığına dəlalət edir.

 

Davamı →

Radiasiya kosmosda saniyədə 200.000 km-ə yaxın sürətlə hərəkət edən qamma şüaları, neytronlar, elektronlar və daha bir neçə atomaltı zərrəciklərdən ibarətdir. Bu zərrəciklər insanın bədəninə asanlıqla təsir edir və bədəndəki hüceyrələrə zərər verir. Bu zərər ölümcül xəstəliyin – xərçəngin ortaya çıxmasına səbəb ola bilər və ya çoxalma hüceyrələrinə təsir edə bilər. Bu da gələcəkdə genetik dəyişikliyə gətirib çıxarır. 

 Bütün dünya II Dünya Müharibəsində Xerosima və Naqasakiyə atılan atom bombalarının nə qədər böyük qüvvəyə malik olduğunun şahidi olub. Atılan hər iki bomba yüz minlərlə insanın həyatına son qoyub, bir çox insanda isə bir ömür boyu bərpa olunmayan fiziki qüsurlara gətirib çıxarıb. 

Bir neçə saniyə ərzində yüz minlərlə insanın ölməsinə səbəb olan atomun daxilindəki bu böyük gücün necə ortaya çıxdığını araşdıraq: 

 Partlayış anı…

Ardı →

Yer kürəsi insanlar üçün nəhəng kütləsi olan böyük yaşayış məkanıdır. Lakin əslində isə bizim planetimiz yerləşdiyi kainatın kiçik bir hissəciyi-ni təşkil edir. Günəşsisteminin ümumi kütləsinin 99%-dən çoxu bilavasitə Günəşin özündə cəmləşmişdir. Kainat milyardlarla qalaktikalardan, ulduzlardan, asteroidlərdən və insanlar üçün hələ də tam aydm olmayan qara boşluqlardan ibarətdir. Kainatın ölçüləri bu günə kimi dəqiq hesablanmamışdır, lakin bir şey məlumdur ki, o, daim genişlənməkdədir. Heç şübhəsiz, Yer kürəsi qısa bir müddət ərzində yaranmamışdır. Əslində, kainatın əmələ gəlməsi ilə Yerin yaranmasını milyardlarla illər ayırır. Bu dövr ərzində yüzlərlə ulduzlar yaranmış, yanmış və yox olmuşdur.
Davamı →

Əvvəllər Günəş sistemində olan cismlərin peykləri haqqında yerüstü teleskopların köməyilə aparılmış müşahidələrin nəticələri əsas götürülürdü. indi kosmik gəmilər Plutondan başqa qalan planetlərin çox yaxınlığından keçərək həmin sistemlərdə olan təbii peyklər haqqında dəqiq mə'lumat vermişdir. Qeyd etmək lazımdır ki, Günəşə yaxın iki planetin Merkuri və Veneranın peyki yoxdur. Yerin yeganə peyki isə Aydır və onun dövretmə müddəti 27,32 sutkadır. Yerdən Aya qədər məsafə dəyişir, orta hesabla bu qiymət 384000 kmdir. Ayın radiusu 1738 km, kütləsi Yerinkindən 81 dəfə azdır.

1877-ci ildə ABŞ alimi A.Xoll tərəfindən Marsın iki peyki kəşf olundu. Qədim Yunan əfsanəiərində Mars müharibə Allahının adı olduğundan onun insanlara bəxş etdiyi də qorxu və dəhşətdir. Bu səbəbdən də Qırmızı planetin peyklərini Fobos və Deymos adlandırdılar. Marsın peyklərinin ölçüləri çox kiçikdir: onları ellip­soidal formada (yumurta kimi) hesab etsək Fobos 14x11x10 km, Deymos isə 8x6x6 km ölçülərə malikdir.

Ardı →

Elmi nailiyyətlər bizi çox mühüm nəticəyə gətirir. Kainatın ölçüləri haqqında düşündüyümüzdə çox böyük rəqəmlərlə qarşılaşırıq.

Möhtəşəm böyüklükdəki kainatın sahib olduğu həssas tarazlıqlar bu qüsursuz nizamın Allahın üstün yaratma sənəti nəticəsində var olduğunu sübut edir.

Yer planeti, bildiyimiz kimi Günəş Sisteminin bir hissəsidir. Bu sistem kainatdakı digər ulduzlara görə orta böyüklükdə olan Günəşin ətrafında dövr edən 8 planetdən və onların 54 peykindən ibarətdir. Yer Kürəsi bu sistemdə Günəşə ən yaxın üçüncü planetdir.

Ardı →

Kainatın yaradılışı «Big Bang» adlandırılan böyük partlayışla başlamış və o zamandan bəri kainat genişlənir. Elm adamları kainatın kütləsinin lazımi miqdara çatdıqda cazibə qüvvələri səbəbi ilə bu genişlənmənin dayanacağını və nəticədə kainatın öz içinə çökərək büzüləcəyini bildirirlər.

“Big Crunch” (Böyük büzülmə) nəzəriyyəsi “Big Bang”lə (Böyük partlayış) başlayaraq genişlənməkdə olan kainatın getdikcə sürətlənərək içəri çökəcəyini irəli sürən nəzəriyyədir. Nəzəriyyəyə görə, kainatdakı bu tənəzzül kainatın bütün kütləsini itirib sonsuz sıxlıqdakı nöqtəyə dönməsinə qədər davam edəcək.
Büzülən kainatın sonda “Big Crunch” (Böyük çökmə) adlanan yüksək temperatur və sıxılma ilə nəticələnəcəyini ifadə edirlər. Bu isə məlum olan bütün həyat formalarının yox olması deməkdir.

Ardı →

Astronomlar qaz nəhəngi Yupiterin peyki Europada isti su qaynaqlarının izləri tapılıb. 

Hubble teleskopu, peykin səthində təsbit etdiyi və kosmik boşluğuna 200 km uzunluğunda su püskürən iki qeyzerin şəkillərini çəkib. 

Püskürən su buxarının uzunluğu təxminən Everestin 20 qatına bərabərdir.

Science jurnalında nəşr edilən araşdırmada ABŞ-ın Cənub Qərb araşdırma institutundan Lorenz Roth “Kəşfimiz həyəcanvericidir. Aldığımız nəticələr gözlədiyimizdən daha çox həlledicidir” deyib.

Alimlər Europanın geofiziki fəaliyyətlərinin burada yaşamın olduğu ehtimalını gücləndirdi.

Günəş Sistemində Kosmosa su püskürtdüyü təsbit edilən tək göy cismi Europa deyil. Saturn planetinin cazibəsi səbəbiylə səthi cizgilərlə bağlı olan Encedalus peykinin də cənub qütb bölgəsindən su püskürtdüyü müəyyən olunmuşdu.

Alimlər əldə edilən son tapıntılardan sonra Europa haqqındakı araşdırmaları daha da genişləndirməyi planlaşdırır. Səthi sadəcə 65 milyon il yaşında olan Europa, təxminən 4.6 milyard il yaşındakı Günəş sisteminin ən gənc cisimlərindən biridir.

Davamı →

Ay- Yer planetinin yeganə təbii peykidir. Yer və Ayın mərkəzləri arasındakı məsafə orta hesabla 384 467 km-dir. Ayın Yer ətrafında bir tam dövrü 27 gün, 7 saat, 44 dəqiqə və 2,803 saniyədir. Saatda 3679 km yolu qət edir.
Diametri 3476 km
Səthinin sahəsi 3,79·1010 km²
Kütləsi 7,347673·1022 kg
Temperatur orta — 23 °C
minimum — 233 °C
maksimum — 123 °C

Ardı →