1. Yeni iqtisadiyyat
Rəqəmli inqilab istehlakçılara və sahibkarlara bir sıra yeni imkanlar vermişdir. Bugünkü istehlakçıların potensialını nəzərdən keçirək.
- Alıcılıq qabiliyyətinin əhəmiyyətli dərəcədə artımı. Kompüter mausunun bircə dəfə sıxılması ilə istehlakçılar və korporativ alıcılar rəqiblərin qiymətlərini və məhsulların xüsusiyyətlərini müqayisə edə, öz suallarına cavab ala, məhsul ala və hətta, əgər «bazarlıq» etmək istəyən varsa, öz qiymətlərini belə təqdim edə bilərlər.
- Məhsul və xidmətlərin rəngarəngliyinin genişlənməsi. Insanlar internet vasitəsilə ürəkləri nə istəsə, onu sifariş edə bilərlər: mebel, paltaryuyan maşın, menecment üzrə məsləhətləşmə və hətta tibbi məsləhətlər. Bundan başqa əmtəəni dünyanın istənilən nöqtəsindən sifariş etmək mümkündür.
- Informasiyanın həcminin böyük olması: hər yerdən hər şey haqqında. Onlayn rejimdə insanlar istənilən ölkənin istənilən qəzetini oxuya, ensiklopediyalara, lüğətlərə, tibbi informasiyalara, kinoreytinqlərə, istehlak məhsullarının testləşdirilməsinin nəticələrinə və başqa informasiya mənbələrinə daxil ola bilərlər.
- Sifarişlərin qarşılıqı təsirinin, yerləşdirilməsinin və əldə edilməsinin asanlaşması. Alıcılar günün 24 saatı, həftənin 7 günü, evlərində, ofislərində, mobil telefon vasitəsilə sifariş yerləşdirə və ya evlərində və ya ofislərində oturaraq sifariş qəbul edə bilərlər.
- Məhsul və xidmətlər haqqında rəylərin müqayisə edilməsi imkanı. Ixtisaslaşmış saytların forumlarında müştərilər onları maraqlandıran məsələlər üzrə informasiya və fikir mübadiləsi edə bilərlər.
Yeni iqtisadiyyat kompaniyalar üçün yeni imkanlar açmışdır. Birincisi, onlar nəhəng coğrafi sahəyə malik olan yeni, güclü informasiya və əmtəənin irəlilədilməsi kanalları əldə etmişlər. Bir və ya bir neçə saytın səhifələrində kompaniya öz məhsul və xidmətlərini təsvir edə, öz tarixi, biznes fəlsəfəsi, iş yerləri haqqında danışa, səhmdarları maraqlandıran informasiyalar təqdim edə bilər. Grainger kimi kompaniyalar öz saytlarında qalın kataloqlar yerləşdirirlər ki, bunların də köməyilə dünyanın hər yerindən olan müştərilər müxtəlif əmtəələri axtara və sifariş edə bilirlər.
Ikincisi, kompaniyalar bazarlar, müştərilər, perspektivlər və rəqiblər haqqında daha tam və zəngin məlumat ala bilərlər. Internetdən istifadə etməklə marketinq tədqiqatlarının aparılması vasitəsilə marketoloqlar fokus-qrupları formalaşdıra, sorğu vərəqələri paylaya və başqa yollarla nəticə informasiyaları toplaya bilərlər.
Üçüncüsü, kompaniyalar daxili kommunikasiyaları asanlaşdıran və sürətləndirən daxili şəbəkələrdən (Intranet) istifadə edirlər. Bu işçilərə bir-birilərilə məsləhətləşməyə, istehsaldan ayrılmadan öyrənməyə (təhsil almağa), daxili istifadə üçün nəzərdə tutulmuş təlimat və yaddaş qeydlərini yeniləşdirməyə və daxili mənbələrdən lazımi informasiyanı əldə etməyə imkan verir. Bundan başqa, kompaniya Internetdən həmçinin işçi heyətin toplanması, daha səmərəli danışıqlar aparılması və işgüzar əməliyyatların həyata keçirilməsi üçün müştərilər və potensial əməkdaşlar ilə ikitərəfli kommunikasiya kimi istifadə edə bilərlər. Ekstraşəbəkələr (müxtəlif kompaniyaların korporativ şəbəkələrini birləşdirən iri şəbəkələr) informasiya göndərilməsi və əldə edilməsi, sifarişlərin yerləşdirilməsi və ödəmələrin daha effektiv şəkildə təşkil edilməsi məqsədilə malgöndərənlər və distribyuterlərlə əlaqə saxlamağa imkan verir.
Dördüncüsü, marketinq üzrə mütəxəssislər müştərilər tərəfindən tələb edilən reklam elanlarını, kuponları, nümunələri və informasiyaları daha effektiv formada göndərə bilərlər. Onlar, həmçinin daxili məlumatlar bazasına və başqa mənbələrə əsasən konkret müştəri üzrə təklifləri, xidmət və müraciətləri uzlaşdıra bilərlər. Bütün kompaniyalar eyni zamanda həm alıcı, həm də satıcı olduqlarından, onlar Internet vasitəsilə rəqiblərin qiymətlərini müqayisə etmək və onlayn hərraclar üzrə materialları satın almaq və ya öz şərtlərini təklif etməklə əhəmiyyətli dərəcədə qənaət emək imkanı əldə etmiş olurlar. Nəhayət, kompaniyalar logistikanı nəzərə çarpacaq dərəcədə təkmilləşdirə və məsrəfləri azalda, həmçinin onlayn rejimində informasiya mübadiləsi vasitəsilə xidmət göstərilməsinin, sifarişlərin yerləşdirilməsinin, əməliyyatların aparılmasının, kompaniyalar, onların biznes üzrə əməkdaşları və müştəriləri arasında ödəmələrin həyata keçirilməsinin dəqiqliyini və keyfiyyətini yüksəldə bilərlər.
Əgər sənaye inqilabı əsri kütləvi istehsal və kütləvi istehlak, əmtəələrlə dolub-daşan mağazalar, hər yerdə qarşılanan reklam və qarşısıalınmaz sayda çoxlu güzəştlərlə xarakterizə olunursa, informasiya əsri daha dəqiq istehsal səviyyəsi, daha məqsədəuyğun kommunikasiya və daha müvazinətli qiymət siyasəti təqdim edir. Bu kitabda marketinqin, bütün bu amillərin təsiri altında necə dəyişdiyini nəzərdən keçirəcəyik.
Hər şeydən əvvəl, marketinq insani və sosial təlabatların müəyyən və təmin edilməsinə imkan verir. Marketinqin ən qısa təriflərindən biri belə səslənir: «Marketinq – başqa insanların təlabatlarının kompaniya üçün gəlirli şəkildə təmin edilməsidir». Marketinq tədbirlərinin hansı firma tərəfindən həyata keçirilməsindən asılı olmayaraq, Procter & Gamble kompaniyasının insanların gözəl gülüşə sahib olmaları üçün «Crest Whitestrips» dişlər üçün ağardıcı zolaqları yaratması və ya Monster.com boş iş yerlərinə namizədlər və işverənlərin bir-birilərini daha asan tapmaları üçün onlayn xülasələr bazası yaratması və ya CarMax kompaniyasının alıcıların daha inamlı olmalarını təmin etmək məqsədilə işlənmiş avtomobil ticarətinin yeni sistemini yaratması kimi nümunələr təşəbbüskar insanların şəxsi və ya ictimai təlabatlarını gəlirli kommersiya imkanına çevirmək arzularını əks etdirir.2 Ancaq, zahirən sarsılmaz görünən Sears, Levi Strauss, General Motors, Kodak və ya Xerox kimi kompaniyalar müştərilərin yeni imkanları və yeni rəqiblərlə qarşılaşdıqda öz biznes-modellərinə yenidən baxmalı oldular. Kompaniya öz müştəri və rəqiblərini daim diqqət mərkəzində saxlamalı, öz təkliflərini daimi olaraq təkmilləşdirməli, məqsədli bazarları dəqiqliklə müəyyən etməli və əmtəə təklifləri hazırlamalı, müştərilərin, səhmdarların, işçilərin, malgöndərənlərin və bölüşdürmə kanalı üzrə əməkdaşların uzunmuddətli dövrdə təmin edilməsi mövqeyində dayanıqlı şəkildə durmalıdır.
0 şərh