Afinanın böyük rəssamı, heykəltaraşı və memarı Dedal, Krit adasının çarı Minosun yanında uzun illər yaşamışdı. Minos Zevs və Avropanın oğlu idi. Çar onu Krit adasından buraxmaq istəmirdi, böyük rəssamın yaradıcılığından yalnız özü istifadə etmək istəyirdi.

Minos Dedalı elə bil Kritdə əsir kimi saxlayırdı. Dedal çox fikirləşir di ki, neçə eləsin adadan qaçsın. Nəhayət, o Krit əsirliyindən azad olmağın üsulunu tapdı.

Əgər mən dəniz yolu ilə, quru yolla Minosun hakimiyyətindən qaçmağı bacarmıramsa, qaçmaq üçün səma açıqdır — dedi Dedal. Bax bu mənim yolumdur! Minos hər yerin sahibidir, havadan başqa! Dedal işə başladı. O lələkləri yığdı, kətan saplarla və mum ilə onları birləşdirdi və onlardan 4 böyük qanad düzəltməyə başladı. Dedalın İkar adında bir oğlu da vardı.
Davamı →

Yunan mifologiyasına görə çox-çox qədim zamanlarda, Yer üzündə ancaq ölməz tanrılar yaşayırmış. Onlar öz tanrıları və qəhrəmanları haqqında çoxlu maraqlı hekayələr yaradıblar. Hekayələrdən birində Zevsə qarşı çıxmış qəhrəman Prometey haqqında danışılır.

İnsanlar yerdə çox pis yaşayırdılar. Zevs onların hamısını məhv etmək və onların həyatını dözülməz etmək istəyirdi. Prometeyin insanlara yazığı gəlirdi. Prometey insanların dostu olduğundan bu ədalətsizliyi aradan qaldırmaq məqsədilə Afinadan müdrikliyi, Hefestin emalatxanasından isə odu oğurlayaraq insanlara verir. Odun köməyi ilə insanlar qızınmış və yaşayıb-törəyə bilmişlər.
Davamı →

Bir gün bir qarı inəyini apardı suvarmağa. İnək buzun üstündən sürüşüb yıxıldı və qıçı sındı. Qarı buza dedi:
— A buz, sən nə güclüsən?
Buz cavabında dedi:
— Əgər mən güclü olsaydım, günəş məni əritməzdi.
Qarı dedi:
— A günəş, sən nə güclüsən?
Günəş cavabında dedi:
— Əgər mən güclü olsaydım, bulud qabağımı kəsməzdi.
Qarı dedi:
— A bulud, sən nə güclüsən?
Bulud dedi:
— Mən güclü olsaydım, yağış məndən yağmazdı!
Qarı dedi:
— A yağış, sən nə güclüsən?
Yağış dedi:
— Mən güclü olsaydım, ot məndən bitməzdi.
Davamı →

Bazar ertəsi idi. Dərsdən xoş əhvalla qayıdan Humay anasını da sevindirdi, düz dörd fəndən əla qiymət almışdı. Nahar edib otağına keçdi və dəftər-kitablarını səliqə ilə yazı stolunun üzərinə düzməyə başladı. Elə bu vaxt qəribə səs eşitdi, sanki onu kimsə çağırırdı. Səs kitab şkafı tərəfdən gəlirdi. Rəflərə yaxınlaşan Humay gözlərinə inanmadı. İkinci rəfə alabəzək, parlaq üzlü bir kitab qoyulmuşdu. Günəşin şüalarını əks etdirən cildi Humayın gözünü qamaşdırdı. Qızı heyrət bürüdü...

Axı onun belə kitabı yox idi, bəs bunu onun otağına kim qoyub? Kitabı götürüb baxmaq istəyəndə yenə həminki səsi eşitdi: “Humay, Humay! Qorxma, danışan mənəm, sənin dostun olmaq istəyirəm. Əgər məni götürüb vərəqləsən, heç vaxt görmədiyin möcüzəli aləmə düşəcəksən”.
Davamı →

Biri var idi, biri yox idi. Jenya adında bir qız var idi. Anası Jenyanı mağazaya qoğal almağa yollayır. Jenya qoğal alıb evə qayıdanda ora-bura baxmağa başı qarışır əlindəki qoğalları it oğurlayıb qaçır. Jenya itin arxasınca qaça-qaça gəlib bir meşəyə çıxır. Bir nənə ilə tanış olur. Nənə Jenyaya sehirli, yeddi ləçəkli bir gül bağışlayır. Bildirir ki, qəlbində arzu tutub ləçəkdən qırıb bu şeiri desin:

Uç, uç ləçək,
Qərbdən Şərqə doğru
Dairə vuraraq, qayıt.
Bircə yerə sən dəysən -
Əmr et, mənim istədiyim kimi olsun
Əmr et ki,… arzunu de, həmin arzun yerinə yetsin.
Davamı →

Biri vardı, biri yoxdu, bir qadın vardı Bu qadının bir qızı vardı. Bu qız gözəl ip əyirmək qabiliyyəti ilə bütün mahalda məşhur olmuşdu. Onun əlindən elə zərif saplar çıxırdı ki, hörümçək toru onunla müqayisədə kəndirə bənzəyirdi. Xeyirxah qız isə hər bahar quşlara yun saplar bağışlayardı ki, onlar özlərinə isti yuva qursunlar.

Qızın sehrli əlləri haqqında eşidən krаl atına minib məharətli qıza baxmağa gəldi. Qızın anası çox sevindi və cani-dildən onu tərifləməyə başladı! Qızının əlindən hər iş gəldiyini söylədi. Qızı tərifləyərək elə qızışdı ki, özünü saxlaya bilmədi. Yalandan qızının samandan qızıl sap əyirdiyini də söylədi. Bunu deyən kimi duruxdu, amma artıq gec idi. Kral qıza hazırlaşıb onunla birlində saraya getməyi əmr etdi.
— Qoy о sarayda krаlın libasları üçün çoxlu qızıl sap əyirsin! — dedi o.
Davamı →

Biri vardı, biri yoxdu, bir kənddə bir çoban vardı. O çox cavan və yoxsul idi, özü də nökərçilik edirdi. Bir dəfə о meşə kənarında qoyunlarını otarırdı və qulağına səs gəldi. О bu səsə doğru gedib gördü ki, meşə yanır. Yanğının tən ortasında isə bir ilan üzük kimi qıvrılaraq uzanıb və fışıldayır. Çoban dayandı.
— Mənə rəhmin gəlsin, — deyə ilan fışıldayaraq dilə gəldi, — məni xilas et, odun içindən çıxar!

Çoban yan-yörəsinə baxdı, bir ağac götürüb ilana uzatdı. О ağacla sürünüb çobanın qoluna, sonra isə boynuna dolandı.
— Sən neynirsən! — deyə çoban qışqırdı. — Mən səni xilas etdim, sən isə məni boğub öldürmək istəyirsən!
Davamı →

Çox qədim zamanlarda Реуkkо adlı troll yaşardı. Heç kim onun hardan gəldiyini bilmirdi. Biri deyirdi Реуkkо dənizlər sahibəsi Vellamo, meşələr şahı Tapio kimi təbiətin hakimidir, digərləri Реуkkоnun adi insan olduğunu və meşədə yaşadığını söyləyirdilər. Bir sözlə, heç kim onun haqda əməlli-başlı bir söz deyə bilmirdi.

Yalnız bir şey məlum idi: Реуkkо ən ucaboylu kişilərdən daha hündür və qüvvətli idi, üzü saqqallı, saçları pırtlaşıq, əl-ayağı sanki yonulmamış kötük kimi idi. Реуkkо qoca, varlı və ağılsız idi. Belə deyirdilər.
 
Реуkkо kəndə gəlməyinə bənd idi. Kənd sakinləri dərhal onu ələ salmağa başlayırdılar. Hamıdan da əvvəl gənc Matti.
Davamı →

Uşaqlar, xəbəriniz olsun ki, Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatının nümunələrini bir kitabda ilk dəfə görkəmli ədəbiyyatşünas alim, tanınmış maarifçi Firidun bəy Köçərli toplamışdır. Onun 1912-ci ildə tərtib etdiyi “Balalara hədiyyə” kitabı uşaqlara böyük töhfədir.

Firidun bəy Azərbaycan folklorunun vurğunu idi və hesab edirdi ki, xalqımız yalnız böyük keçmişindən, soyundan-kökündən bəhrələnərək xoşbəxt gələcək qura bilər. Odur ki, bir maarifçi kimi xalqın savadlanması yolunda əlindən gələni edirdi. O, hesab edirdi ki, xalqın müdrikliyinin, sevinc və kədərinin, adət-ənənələrinin, parlaq şəkildə əks olunduğu bu nağıllar, uşaq oyunları, tapmacalar, atalar sözləri, məsəllər, yanıltmaclar, bayatılar, laylalar, oxşamalar, nəğmələr millətin yoluna işıq salan əbədi mayakdır. 
Davamı →

Bir gün üç bulud mavi səmada seyrə çıxmışdı. Onlar bütün dünyanı gəzib dolandılar, hər şeyi, hər yeri gördülər. Sonra darıxmağa başladılar. Fikirləşdilər ki, nə işlə məşğul olsunlar. Nəhayət, mərc gəldilər: görək onların hansı biri insanların tərifini qazanacaq.

Buludların ən irisi böyük bir şəhərə yollandı. Şəhərin üzərində dayanıb gur yağış səpələdi, hər tərəfi yumağa başladı. Aramsız yağan yağış torpağı, maşınları, damları döyəclədikcə bulud fikirləşirdi:
— Mən indi şəhəri tərtəmiz yuyaram, adamlar da gülümsəyib mənə “sağ ol” deyərlər.

Bulud elə hey yağış yağdırırdı. Amma fikirləşmirdi ki, şəhəri selə-suya qərq edir. Körpülər suyun altında qalmışdı. Maşınlar yolda hərəkət edə bilmirdi. İnsanlar tamamilə islanmışdılar və heç kəsin üzündə təbəssüm görünmürdü.
Davamı →