BMT-nin Nizamnaməsinə uyğun olaraq iri təşkilatların və onların ixtisaslaşmış müəssisə və orqanlarının iqtisadi və sosial sahələrdə Iqtisadi və Sosial Şura – ISŞ (Econo­mic and Social Counsil -ECOSOC) əlaqələndirici orqandır.  ECOSOC-un altı funksional komissiyası vardır:

• Statistik komissiya (Statistica Commission);


• Inkişaf məqsədli elm və texnika üzrə komissiya (Com­mission on Sience and Technology for Development);


• Inkişafa kömək komissiyası (Commission on Sustai­nable Development -  CSD);


• Sosial inkişaf üçün komissiya (Commission for Social Development -  CSD );


• Transmilli Korporasiyalar üzrə komissiya (Commis­sion on Transnational Corporations);


• Narkotik vasitələri üzrə komissiya (Commission on Na­rcotic Drugs — CND);

Ardı →

BMT-nin təşkilatları tərəfindən həll edilən bir sıra məsələlər çox geniş olmaqla, son vaxtlar ön plana siyasi məsələlər deyil, iqtisadi məsələlər çıxır. Belə pro­blemlərə aşağıdakılar aid edilir:

1. müasir dünyanın qlobal iqtisadi problemləri;
2. inkişaf məqsədilə köməklik göstərmək;
3. nisbətən az inkişaf etmiş və keçid iqtisadiyyatında olan ölkələrə yardım etmək;
4. təbiətin müdafiəsi fəaliyyəti və ətraf mühitin mühafi­zəsi məsələləri;
5. fövqəladə hallarda humanitar yardım göstərmək.

Davamı →

Birləşmiş Millətlər Təşkilatı keçmiş beynəlxalq təşki­latlardan ən yaşlısı olmaqla (əgər onun ixtisaslaşmış müəssi­sələrindən  bəzilərinin   əsrdən  çox yaşının    olduğunu    nəzərə al­saq)   eyni  zamanda ən  geniş  və hörmətli  təşkilatlardan biri sayılır. Lakin beynəlxalq münasibətlərdə son vaxtlar müşa­hidə olunan – baş verən radikal dəyişikliklər və ziddiyyətlərin güclənməsi və s. BMT-nin yenidən qurulmasının vacibliyini ön plana çəkdi.
Bu dəyişikliklərə aiddir:
Davamı →

XIX əsrdən başlayaraq cəmiyyət həyatının bir çox tə­rəf­lə­rinin beynəlmiləlçiliyə cəhd göstərməsinə can atması beynəlxalq əməkdaşlığın yeni formasını yaratmağın lazım olduğunu qarşıya qoydu. 1865-ci ildə yaranan – Ümumdünya Teleqraf Itti­faqı və 1874-cü ildə Ümumdünya Poçt Ittifaqı dünya icti­maiyyətinin yeni inkişaf mərhələsində ilk beynəlxalq universal təşkilat müəssisəsi hesab edilirdi.
Hazırkı dövrdə mindən çox müxtəlif hüquqi statusu olan beynəlxalq təşkilatlar vardır. Bu isə Mərkəzi BMT (Birləşmiş Millətlər Təşkilatı) olan beynəlxalq təşkilatlar sis­temi haqqında danışmağa imkan verir.

Ardı →

BMT-nin Iqtisadi və sosial şurası (Economic and Social Council — ECOSOC) 14 ixtisaslaşmış müəssisəni, 10 funksional komissiyanı, 5 regional komissiyanı əlaqələn­dirir, BMT-nin 11 fond və proqramından məruzə alır, üzv olan dövlətlərə və BMT sistemində olan təşkilatlara proqram xarakterli tövsiyələr verir.
ECOSOC üzərinə iqtisadi, dünya ticarəti, sənayeləş­dirmə kimi sahələrdə, həmçinin müxtəlif sosial quruluşa ma­lik olan dövlətlərin iqtisadi və sosial sahələrdə qarşılıqlı əməkdaşlığını inkişaf etdirmək və əlaqələndirmək kimi çox geniş və müxtəlif funksiyalar qoyulmuşdur. Təbii resurslar­dan istifadə etmə, insanların beynəlxalq hüquq və azadlıqla­rının müdafiəsi, qadınların vəziyyəti, əhali artımı, sosial tə­minat, elm və texnika, cinayətkarlığın xəbərdarlıq edilməsi və bir çox məsələlər belə funksiyalara aiddir.

Ardı →

BMT-nin Beynəlxalq məhkəməsi – BM (The Interna­tional Court of the UN)  baş məhkəmə orqanıdır. Bununla da bey­nəlxalq məhkəmənin əsas fəaliyyət sferası müəyyən edilir. Bu orqan özünün çoxsaylı spesifik xüsusiyyətlərinə malikdir. Belə ki, digər beynəlxalq məhkəmələrdən fərqli ola­raq məhkəmənin baxdığı tərəf ancaq dövlət sayılır. BMT-nin bey­nəl­xalq məhkəməsinə müraciət fakültetiv – yəni könü­llülük xarakteri daşıyır. Yəni mübahisəni ancaq onunla bağladığı razılaşmaya – güzəştə getmək əsasında göndərir.

Ardı →

BMT-nin Baş Assambleyası – BA – (General Assambly of the UN)  BMT-nin baş məşvərətçi orqanı adlanır və bu orqan BMT-nin üzvü olan bütün dövlətlərin sədrlərindən ibarətdir. Ona BMT-nin Nizamnaməsi çərçivəsində və ya onun hər hansı bir bölməsinin funksiyasına aid olan bütün məsələləri həll etməyə və ya təkliflər verilməsində vəkil edil­mişdir.
Baxmayaraq ki, Assambleyanın qərarı onun iştirakçısı olan ölkələr, dövlət və hökumətlər üçün hüquqi güc sayılmır, lakin dünya ictimaiyyətinin fikrini ifadə etdiyi üçün mühüm rol oynayır.

Ardı →