Sual: Həzrəti İbrahim hansı oğlunu qurban etmək istədi? İsmayılı, yoxsa İshaqı? Bu barədə Quranda dəqiq məlumat yoxdur, amma Tövratda var. İslam alimlərinin bu məsələyə münasibəti nədən ibarətdir?

Cavab: İslam alimləri arasında həzrəti İbrahimin qurban kəsilməsi əmr olunan uşağının kim olduğuna dair bir həmfikirlik yoxdur. Belə ki, bəzi alimlər onun İsmayıl əleyhissəlam olduğunu bildirdikləri halda, bəzi alimlər İshaq əleyhissəlam olduğunu ifadə ediblər. Bəzi alimlər isə hər iki qrupun dəlillərinə yer ayırmış, “Hansının qurban edilmək istəndiyini ən yaxşı Allah bilir”, – demiş və hər hansı bir fikir irəli sürməmişlər.
Ardı →

Məsumların (ə) həyat tərzi biz Əhli-beyt (ə) davamçıları üçün həmişə örnək olmuşdur. Xüsusilə də Həzrət Fatimə (s.ə) ilə İmam Əlinin (ə) ailəsi və orada tərbiyə alan nurani insanların həyatı. Müşrətək həyatda mühüm olan şey — fədakarlıqdır. Xanımın (s.ə) ailəsində olan fədakarlıq dalğası hamıya sirayət etmişdi.

Ardı →

Qurani-Kərimdə buyurulur ki, övladlarınız və sərvətiniz sizin üçün fitnədir. Burada işlədilmiş “fitnə” sözü çox çətin, qazanılması ağır olan imtahan anlamındadır. Göründüyü kimi, Allah-Təala bizi əmanət olaraq verdiyi dünya neməti ilə, övladlarla imtahana çəkir. Yəni qazanmaq qədər əlimizdə, ovcumuzda olanları yönləndirmək, haraya, niyə və necə sərf etmək də çox önəmli məsələdir. Bəzən deyirlər ki, övlad böyütmək bir növ borc vermək kimidir, yəni sən onu böyüdürsən, qocalanda da o sənə baxacaq. Amma Quran məntiqində bu cür yanaşma doğru deyil. Əgər fikir vermisinizsə, valideynə və ya övlada zəkat vermək düzgün sayılmır. Övladın valideynə baxması Allah-Təalanın əmridir. Valideyn sevgisi, insanlıq borcu bir tərəfə dursun, bizim üçün hər şeyin fövqündə Allah-Təalanın əmri var. Ola bilsin ki, bir valideyn heç övladına əməlli-başlı baxmayıb, özü yeyib, onu yedirməyib, yaxşı geyindirməyib, hər gün qəlbini qırıb, yad, ögey münasibət bəsləyib. O uşaq da bütün bunları xatırlaya-xatırlaya və bu yadlığın, ögeyliyin altında əzilə-əzilə böyüyüb. Əgər o övlad dinindən, Allah-Təalanın buyurduqlarından xəbərdardırsa, Allahı düşünərək öz valideyninə hörmət edəcək.

Ardı →

Cəmiyyətdə halal-haram məsələsinin çox da yaxşı dərk edildiyini demək hələ tezdir. Bu məslədə nəhəng şairimiz Sabir demişkən, “Qarışıqdır hələlik millətin istedadı…”

Sözü uzatmayaq, məsələyə keçim. Haram, lüğətdə qadağan etmək, məhrum etmək mənalarını verir. “Haram” deyəndə ağlımıza ən əvvəl ət və ət məhsullarının İslami qaydalara uyğun olaraq kəsilib istehsal edilib-edilməməsi gəlir, amma mənəviyyatımızda bu daha geniş məna kəsb edərək İslam dininin, başqa sözlə, Allahın (C.C.) bizə qadağan etdiyi şeylərdir.
Ardı →

Ruh haqqında Qurani-Kərimin İsra surəsinin 85-ci ayəsində buyurulur ki, «Səndən ruh haqqında soruşsalar de ki, ruh mənim Rəbbimin əmrindədir və bu elmdən sizə az bir miqdardan başqa bir şey verilməmişdir».
Allahın palçıqdan yapdığı Adəmə öz ruhundan üfurməsilə o, cana gəldi. Məntiqlə düşünsək, ruh gedərsə, insan quru palçıqdan başqa bir şey deyil.Ruhu nələr zədələyir və onu qorumağın yolları nədir?

Ruh nədir?

Axı «az bir şey» «heç bir şey» kimi anlaşılmamalıdır. Bu «az şeydən» nə öyrənmək olar? Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) və imamların hədislərində qismən bu barədə məlumat qorunmuşdur. Allahın Rəsulu (s.ə.s.): «Ruhlar hazırlıqlı əsgərlərdir. Tanış ruhlar qarşılıqlı ünsiyyətə girir, tanış olmayan ruhlar isə bir-birindən ayrılırlar» — dediyi məlumdur. Bunu ruhi enerjinin bir-birinə uyuşması, dinə bağlılıq dərəcəsinin yaxınlığı ruhları doğmalaşdırır kimi də düşünmək olar.

Ardı →

Heç kim səhv etmək istəməz. Amma səhv etmək imtahanın əhəmiyyətli hissəsidir. İnsan səhv edərək öyrənir və çox vaxt da bir hərəkətin səhv olduğunu onu etdikdən sonra anlayır. Səhv insanın ayrılmaz bir hissəsi olduğuna görə bu mövzu haqqında daha geniş şəkildə düşünmək lazımdır: «Səhv etdikdən sonra o səhvi bir də etməmək üçün nə etmək lazımdır?», "İnsan etdiyi səhvdən Allaha necə sığınmalıdır, Allahdan necə bağışlanma diləməlidir?", «Qurana görə edilən səhvdən sonra peşimançılıq hissi necə olmalıdır?», «Səhv edən insan özünü günahkar saymalıdırmı?», "İnsan etdiyi səhvi düzəltdikdən sonra unutmalıdır, yoxsa həmişə o səhvin peşmançılığını çəkməlidir?", «O səhvi bir daha təkrarlamamaq üçün necə tədbirlər görməlidir?», «Səhvini necə düzəltməlidir?» Allah Quranda insanlara bütün bu sualların cavabını vermişdir. Buna görə də insan səhv etdikdən sonra nə etməli olduğunu Qurana görə müəyyən edə bilər. 
Davamı →

Danışma tərzi də, insanların səmimiyyətsizliklərini biruzə verən mövzuların ən diqqət çəkənidir.Belə insanlara Quran ayələri xatırladıldığında söz və davranışlarıyla təslimiyyətləri dərhal görünən möminlərin əksinə, səmimiyyətsiz şəxslər çox vaxt Quran əxlaqıyla uyğun olmayan bir üslubda danışmağa başlayırlar.İnsanın özünü ifadə etməsində sanki bir ayna vəzifəsi görən danışıq üslubuna, Allah Quranda "Əgər Biz diləsək, sənə onları əlbəttə göstərərik, beləliklə onları simalarından tanıyarsan. And olsun, sən onları, sözlərin söyləniş tərzindən də tanıyarsan. Allah, əməllərinizi bilər." (Məhəmməd Surəsi, 30) ayəsiylə diqqət çəkir. Bu şəxslərin danışıqlarındakı qüsurlar bir neçə şəkildə ortaya çıxır. Bunlardan əsaslarını belə sıralaya bilərik:
Davamı →

Daha əvvəl də ifadə edildiyi kimi, əsl sevginin qaynağı Allaha hörmətlə yaşanan qorxu və dərin bir sevgidir, çünki ancaq Allahdan qorxan və Onun istəmədiyi əxlaqdan çəkinən bir insan sevilməyə layiq ola bilər. Allahdan qorxan bir insan nəfsinin oyunlarına və pisliklərinə qarşı hər zaman diqqətli olar, çünki Quranda bir ayədə Hz. Yusufun söylədiyi kimi insanın nəfsi dayanmadan onu pisliyə çağırır:«Mən özümü təmizə çıxartmıram. Rəbbimin rəhm etdiyi kimsə istisna olmaqla, nəfs pis işlər görməyi əmr edər» (Yusuf Surəsi, 53).
Ardı →

Subaylıq sultanlıqdır deyiblər ancaq görəsn bu həqiqətən də belədir yoxsa bu deyim sadəcə bir xalq uydurmasıdır. Yetkinlik yaşına çatmış daha dəqiq desək özünü evlilik üçün hazır görən insanların evlənməsi bəyəniləndir. Dinimizdə də bu belə buyrulub. Bir dəfə üç nəfər Hz.Peyğəmbərin yanına gələrək, onun necə ibadət etdiklərini soruşdular. Onlara Rəsulullahın ibadəti haqqında bilgi verildi. Az olduğunu görüb təəccüblə: «Biz Peyğəmbərlə bir ola bilərik? Onun keçmiş və gələcək günahları bağışlanıb», — dedilər. Onlardan biri bütün gecəni namaz qılmaqla keçirəcəyini, başqasi hər gün oruc tutacağını və üçüncüsü də qadınlara yaxınlaşmayacağını bildirdi. Bu xəbər Hz.Peyğəmbərə çatdırıldı.

Ardı →

Baxışlar insanın bəzi xüsusiyyətlərini bəzən tamamilə aşkara çıxarır. Elə məhz çox hallar da bu baxışların altında gizlənir. Hər baxışın arxasında insanın niyyəti durur və elə hər şey bundan asılıdır. ELə məhz ramazan ayında insanların Oruc olması təkcə yemək-içməkdən çəkinmək deyil və həmçinin onun bütün bədən özvülərinin oruc olması əsasdır. Mövzuya əlavə olaraq danışığın da baxış qədər önəmli olmasını vurğulamağa ehtiyac var. Belə ki, danışıq qədər insanların xarakterlərini, duyğularını, düşüncələrini ya da səmimiyyət dərəcələrini biruzə verən bir başqa göstərici də baxışlardır. İnsan daxilən nə yaşayırsa, ürəyində nə saxlayırsa, ya da ağlından hər nə keçirirsə bu çox vaxt baxışlarına əks olunur. Bu, əslində xalq arasında da bilinən bir gerçəkdir və «gözlər ürəyin aynasıdır» deyimiylə ifadə edilir. Bu səbəbdən insanların bir-birlərini tanıyıb anlamalarında baxışların əhəmiyyətli bir yeri vardır.
Ardı →