Mədəniyyət tariximizdə elə sənətkarlar olub ki, xalq onlara sevgisindən, bəzən də digər səbəbdən haqlarında rəvayətlər yaradıb. Həyatı əfsanələr haləsinə bürünmüş belə sənətkarlardan biri də xanəndə Seyid Mirbabayev olub.

Seyid Mirbabayev (əsl adı Mir Tağı olub) 1867-ci ildə Bakıda anadan olub. Dindar ailədə böyüyür. Mədrəsə təhsili alır. Erkən yaşlarından dini məclislərdə yaxından iştirak edir. Xeyli vaxt atası və böyük qardaşı kimi mərsiyəxanlıqla məşğul olur. Sonralar musiqiyə maraq göstərir, xalq məclislərində xanəndə kimi çıxış edir. Çox keçmir, məlahətli və şaqraq səsi ona şöhrət qazandırır. Ötən əsrin əvvəllərində Bakının musiqi həyatında çox tanınır. Teatr tamaşalarının fasilələrində və Şərq konsertlərində mahir müğənni kimi çıxış edir.

1906-cı ildə o, Riqanın “Qrammofon” şirkətindən dəvət alır. Həmin il Riqaya gedərək səsini qrammofon vala yazdırır. Həmin vallar Avropanın bir çox şəhərlərinə yayılır. Bundan sonra xanəndənin şöhrəti dillər əzbəri olur. Bakının zəngin ailələri bir-birinin bəhsinə onu övladlarının toyuna dəvət edirlər.
Davamı →

İranın qadağan olunmuş səsi. Söhbət Mohsen Namjoodan gedir. Milyonlarla dinləyicisi var bu musiqiçinin. Bizim ölkədə də bir çoxları tanıyır, sevir, bir çoxları da hələ xəbərsizdir. Xəbərsiz olanlar üçün bəri başdan deyim ki, dinləyin… Mütləq.

İranlı musiqiçi Mohsen Namjoo 1976- cı ildə İranın Xorasan ostanının Türbət Cam şəhristanında sünni- kürd ailədə doğulub. Uşaq yaşlarından atasını itirən Mohsenin ailəsinin maddi vəziyyəti o qədər də yaxşı olmur. Musiqiyə elə uşaqkən marağı onun musiqi təmayüllü internat məktəbinə yatırılması ilə nəticələnir. Burda o, 18 yaşınadək İran klassik musiqi ustadı Nəsrullah Naşəpurdan dərs alır. Musiqi təhsilini Tehran universitetində davam etdirmək istəyir və ailəsinin etirazına baxmayaraq, Tehrana köçür.
Davamı →

23 illik qısa həyatında milli musiqi sənətimizdə əvəzsiz xidmətləri olmuş A.Zeynallı 1909-cu il aprelin 5-də Dərbənddə anadan olub. O, 1926-cı ildə Bakı Musiqi Texnikumunu, 1931-ci ildə isə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının bəstəkarlıq şöbəsində Üzeyir Hacıbəyovun sinfini bitirib.

Tofiq Quliyev, Qara Qarayev və Cövdət Hacıyev kimi sənətkarların ustadı olmuş A.Zeynallı milli romans, piano və simfonik musiqinin banisidir. Onun “Ölkəm”, “Sərhədçi”, “Çadra”, “Sual”, “Seyran” romansları milli vokal musiqimizin inciləri hesab olunur.

Bəstəkar həmçinin türk (Azərbaycan) fəhlə teatrında oynanılan Cəfər Cabbarlının «Sevil», «Qayıdış», X. Nəzirli və S. Rüstəmin «Alov», A. Həmidin «Hind qızı», V. Kirşonun «Küləklər şəhəri» əsərlərinə musiqi bəstələyib.
Davamı →

Vivaldi (italyan: Antonio Vivaldi) Barokko dönəminin ən önəmli nümayəndələrindən biridir. Skripka virtuozu, bəstəkar və rahib olduğu bilinir. Əslində bir bərbər olan atasının skripkaya olan marağı Vivaldinin uşaqlıq dövrünə olduqca dərindən təsir göstərmişdir. İlk musiqi təhsilini atasından alan məşhur bəstəkar doğulduğu Venesiyada qısa müddətdə şöhrət tapa bilmişdir.

Keşişlik təhsili alan Vivaldi 25 yaşında rəsmən keşiş olaraq işləməyə başladı. Eyni ildə “Ospedale della Pietà” adlı qızlar yetimxanasında şikəst və yetim qızlara skripka çalmağı öyrədən Vivaldi bu qızların 2 ayda bir konsert verməsinə şərait yaratmışdır. Bu konsertlərin hər biri üçünsə ayrı-ayrı kiçik həcmli kompozisiyalar (concertino) yazan Vivaldinin aktiv zəkası, həqiqətən, təqdirəlayiqdir.
Davamı →

Müslüm Maqomayevin ölümsüzlüyünə aparan yol
Əgər uşaq teatr rəssamı və dramatik aktrisanın ailəsində doğulursa və hələ üstəlik onun babası tanınmış bəstəkardırsa, hər şey onun incəsənətlə bağlı olacağını güman etməyə əsas verir. İndiki vəziyyətdə də məhz belə olub. Lakin heç kəs bu oğlanın hansı yüksəkliklərə ucalacağını və pərəstişkarlarının necə sonsuz sevgisini qazanacağını təsəvvür edə bilməzdi.

Çətin günlərdə doğulmuş
Oğlanın adını Müslüm qoyublar. O, qorxulu və dəhşətli 1942-ci ildə dünyaya gəlib. Düzdür Bakıda, müharibə alovundan uzaqda olub. Öz atasını Müslüm ümumiyyətlə xatırlamırdı: oğlu anadan olduqdan qısa müddət sonra Məhəmməd Maqomayev orduya çağırılır, tale isə onunla pis zarafat edir – o, Berlinin alınması uğrunda gedən döyüşlərdə qələbəyə bir neçə gün qalmış vəfat edir.
Davamı →

Birinci əfsanə. Motsart çox ağıllı idi və o, hər şeydə çox bacarıqlı idi. O, asanlıqla hər şeyə nail olurdu.
Sözsüz, Motsart musiqi aləmində bir dahidir, o, fenomal bacarıqlara sahib idi. Lakin onun şah əsərlərinin arxasında böyük əmək gizlənir. Motsartın dahiliyi 3 yaşından etibarən biruzə olunur. Onun atası, Zalsburq knyazının sarayında xidmət göstərən məşhur pedaqoq və musiqiçi, dərhal oğlunun təhsili ilə məşğul olmağa başlayır. Balaca Motsart öz bacısının ardıyca pyesləri təkrar edirdi və onları asanlıqla yadda saxlayırdı. Artıq dörd yaşında olarkən o, öz ilk konsertini verir, altı yaşında isə klavesina, skripka və orqanda çalırdı. Motsartın ilk turnesi başlayanda onun heç altı yaşı da yox idi. Bacısı Anna ilə o, Avropanın yarısını gəzir. Bir neçə il ərzində onlar Münhendə, Parisdə, Venada, Londonda, Hollandiyada və İsveçrədə konsertlər verirlər.
Davamı →

Uliyam Folkner özündə mədəniyyətləri təsnifləşdirərkən İtalyan mədəniyyətini “Bütün insani hisslərin mədəniyyəti” adlandırmışdı. Maraqlı yanaşmadır, məncə. Hələ o vaxt bu cümlənin məna yükünü başa düşməmişdim, ta ki İtalyan filmləri və musiqiləri ilə yaxından tanış olana kimi. Yəni Fellininin, Antonioninin, Pavarottinin, Andrea Boçellinin sehrinə düşüb, yaxşı mənada onlarla xəstələnənə qədər.

Təbii ki bir xalqın mədəniyyəti bununla məhdudlaşmır, əgər geniş mənada mədəniyyət deyiriksə bura rəssamlıq, ədəbiyyat da daxildir, amma mən italyanların daha çox filmləri və musiqiləri ilə tanışam.

Mənə görə Fellinini sevmək həm də Pavarottini sevməkdir, Antonionini sevmək elə Boçellini sevməkdir. Bu sənətçilərin nəsə mistik bağlılığı var, məsələn Pavarotti musiqidə Fellini kimidir, xəbərin olmadan (musiqinin romantikasında itib-batanda) səni qaldırıb yerə vura bilər, amma Antonioni belə deyil, Boçelli kimi həlimdir, qətiyyən səni incitməz, nə də səni xəlvəti zərbə ilə nokauta salmaz.

İndi mən sizə nə Fellinidən, nə Pavarottidən nə də Antonionidən danışacam. İtalyan mədəniyyətinin dünyaca tanınmış siması, məni əzəmətli səs tembri ilə heyrətləndirən Andrea Boçellidən danışmaq istəyirəm. Həm də ona görə Boçelli mənə maraqlıdır ki, o fiziki qüsurlu sənətçidir — gözləri görmür. Amma ürəyi onun hər şeyi deməkdir, o ürəklə nə şedevrlər yaratmayıb ki…
Davamı →

Ümumiyyətlə, mən illustrator olmağa hazırlaşırdım, amma fikrimi dəyişdirdiyimə məmnunam.

9 ilimi məktəb-pansionda keçirmişəm, valideynlərimi nadir hallarda görürdüm. Nəticədə öz problemlərimi özüm həll etməyi və öz ayaqlarım üzərində durmağı öyrəndim.

Gəncliyimdə ümumiyyətlə pulum olmadığı zamanlarda, az-maz, belə deyək, iki həftə pul yığırdım, sonra isə onları bir gündə böyük məmnuniyyətlə xərcləyirdim.

Əzizlərim, mən sadəcə olaraq musiqi fahişəsiyəm.

İnsanlar sevməyə və ayrılmağa davam edirlər – bu tükənməz prosesdir, mən isə bu barədə musiqilər yazmaqda davam edirəm.
Davamı →

Əsl adı Yunis Ketlin Veymon olan Nina Simon 1933-cü ilin fevral ayında Trionada (Şimali Karolina) çoxuşaqlı musiqiçilər ailəsində doğulmuşdur. Onun qəlbində musiqiyə məhəbbət hissi aşılayan da öz valideynləri olmuşdu. Dörd yaşında pianinoda çalmağı öyrənmiş Nina yeddi yaşında, artıq, orqan çalırdı. Uşaq yaşlarından yerli kilsəyə gedən, orada Marian Anderseni təqlid edərək psalmalar oxuyan Nina Simon klassik musiqi təhsilini Nyu-Yorkdakı prestijli Juilliard School musiqi məktəbində almışdır. Əla musiqi duyumuna malik olan Nina musiqinin bütün istiqamətləri ilə maraqlanır, lakin caza və blüzə daha çox üstünlük verirdi.
Davamı →

O, tək elə 2009-cu “İlin Adamı” yox...
...həm də iki əsrin canlı dəbidir. Həm sənətdə, həm siyasətdə. “Necə”-“niyə”sini soruşan tapılmaz qənaətindəyəm. Nədən ki, o, bütün yaradıcı və ictimai-siyasi fəaliyyətində bu sayaq sual-çalarlar üçün bir boşluq qoymayıb.

Yox, əgər bu “cəsarətdə” bulunan bir respondent varsa, buyurub, bir “internet-referendum” keçirə bilər. Amma bəri başdan praqmatiklik edə bilərəm ki, o “şəkkak”ın cəhdi havayı gedəcək. Yəni bu sentimental “referendum”un nəticələrinə görə, Azərbaycan üzrə 100, keçmiş Sovetlər İttifaqı məkanı üzrə 101, dünya çapı üzrə isə — təbliğ-reklam çatı, o dövr tikanlı məftillərinin energetik kilovatı, bir az da sözügedən sənətkarın səsindəki hədsiz millilik qatı və şərqlilik zatı səbəbindən — minimum 99,9 faiz uduzacaq…
Davamı →