Analar uşaq dünyaya gəldiyi andan onların yemə və gigenik normlarına xüsusi diqqət yetirirlər. Xüsusən yemək yedizdirərkən normasını aşaraq “zəifləyəcək” düşüncəsi ilə zorla yedirirlər. Sevgisini körpəsini çox yetizdirərək göstərən ana zaman keçdikcə rolları dəyişərək yeməkdən qaçan uşaq və əziyyət verən ana roluna çevrilir. Bu problem zamanı hər cür vasitələrdən istifadə edilir. Məsələn, onlarla şərt kəsir, şantaj edir, fiziki cəzalandırır, mükafatlandırı heç biri təsir etməsə ən sonda yerə uzadaraq zorla ağzına qoymaya cəhd edir. Amma bu heç də uşaq kaprizi dediyimiz vəziyyət olmaya bilər. Bu əlamətlər anoreksiya dediyimiz klinik- psixoloji problemin başlanğıcı ola bilər. Əsasən anoreksiya uşağın 14-15 yaşlarında müşahidə olunsa da artıq son illər bu xəstəlik hətta körpələrdə təsadüf olunur. Körpələrdə anoreksiyanın ilk əlaməti, uşağın əmməkdən və ya əmzikdən imtina etməsidir.

Təşviş pozuntuları uşaqlıq döründə demək olar ki, ən çox rast gəlinən ruhi pozuntular içəisində birinci sırada gəlir və statistik məlumatlara görə 8,6- 17,7 % arası rast gəlinmə ehtimalı var. Təşviş pozuntusu olan uşaq daim narahat, təşvişli, gərgin, tez hirslənən və heç cür rahat ola bilməyən uşaqlardır. Belə uşaqlar demək olar ki, hər şeyi fikirləşən, həddindən artıq küsəyən və narahat uşaqlardır. Gündəlik həyatın sıradan hadisələri və ya xəbərlərdə qarşılaşdığı bir qəza xəbəri belə onları qayğılandırıb narahat edə bilər.

Müasir uşaqlar daha çox yeni tipli cizgi filmlərinə baxmağa üstünlük verirlər, hansı ki, mütəxəssislər bu tip filmlərin uşaqların psixologiyasında dərin və zərərli iz buraxdığını söyləyirlər. Uşaqlara aqressivlik, zorakılıq təbliğ edən cizgi filmləri çoxalır.
Mütəxəssislər deyir ki, cizgi filmləri uşaqların özünü dərk etməsi, ətraf aləmi kəşf etmələri üçün önəmli rola malikdir. Amma bu, hər cizgi filminə aid edilə bilməz. Bu gün telekanalları zəbt edən qanlı, döyüşlü-davalı ciizgi filmləri uşaq psixologiyasına olduqca böyük zərər verir. Yenicə ətraf aləmlə tanışlığa başlayan uşaq cizgilərdəki münasibəti həyatında da görmək istəyəcək.
Çoxları razılaşar ki, 35-40 yaşlı insanlar sülhü, paylaşmağı, sakitliyi, təbiəti və heyvanları sevməyi daha yaxşı bacarırlar. Təbiidir, burada onların körpəlikdə bu cür hissləri aşılayan cizgi filmlərinə baxmasının önəmli rolu var.

Müasir cizgi filmlərinin uşaqlara zərəri

Ev və ağac şəkli
Övladınıza ev, ağac və insan şəkli çəkməyi təklif edin. Onun (Mən evi necə çəkim? Evin neçə pencərəsi olur? Ağacın yarpaqları necə olur? və.s) suallarına isə cavab verməyin. Çalışın uşağınıza başa salasınız ki, rəsmi o özü tək, bir kimsənin köməyi olmadan çəkməlidir. Bu şəkli çəkmək üçün övladınıza tam sərbəstlik verin. O rəsm çəkməklə məşğul olan zaman siz onun verdiyi sual və şərhləri, həmçinin işləmə müddətini və digər vacib momentləri qeyd edin. Balaca şəkli bitirəndən sonra onunla söhbət edin:

İnsanların vərdişləri həyatını mənfi və ya müsbət istiqamətdə yönləndirir. Məhz buna görə də uşaqlarımızın təlim-tərbiyə prosesində onlara yaxşı vərdişlər aşılamalıyıq. Uşaqlara daha kiçik yaşlardan öyrədilməsi labüd olan vərdişlərdən biri də qənaətcillikdi. Qənaətcillik uşağa ilk olaraq nəfsini tərbiyə etməyi öyrədir. Uşaqlar qənaətçilliyi öyrənərək satın alınacağı məhsulun ehtiyacmı istəkmi olduğunu ayırd edə bilir. Uşaqlara ehtiyaclarını qısmadan, amma var olanı mümkün qədər ziyansız istifadə etməyin öyrədilməsi qənaətcilliyin əsas prinsipidir.

Qənaətcil olmağın uşaqlarda formalaşması üçün qeyd edəcəyimiz davranışları aşılamaq lazımdı.

Amerika Psixoloji Assosiasiyasının işçi qrupunun hesabatında deyilir ki, zorakı video oyunları oynamaq uşaqlarda aqressiya yaranmasına səbəb olur.

Bununla belə, hazırda bu əlaqənin kriminal zorakılığa və ya cinayətə səbəb olduğunu iddia etmək üçün kifayət qədər sübut yoxdur.
Zorakı video oyunlarının istifadəsi ilə zorakı davranış arasında birbaşa əlaqəni nümayış etdirir.
Zorakılıq səhnələri olan video oyunlarından istifadə empatiya və qəzəb hissini boğur.
APA –nın sədri Mark Appelbaum ABŞ – da video oyun oynayan uşaqların 12 – 17 yaş arasında çoxluq təşkil etdiyini bildirdi.

Hansı tip uşaqlar daha xoşbəxtdir?