Dövrünün tanınmış ziyalısı, böyük demokrat C.Məmmədquluzadə də M.F.Axundov kimi, İslam dini və onun təbliğatçıları, dəllalları və bunlara inanan avam camaatın başına gətirilən rüsvayçılıqlar barədə öz fikir və mülahizələrini söyləməkdən çəkinməmişdir. Naxçıvanın dindar mühitində, dindar ailədə böyüyüb başa çatmasına baxmayaraq, o, İslama, daha doğrusu, onun mahiyyətini təşkil edən Allaha qarşı çox kəskin mövqe tutur və sərt çıxışlar edirdi. Çoxlarının cəsarət edib deyə bilmədiklərini o, çəkinmədən, qorxmadan deyirdi. C.Məmmədquluzadə göstərir ki, İslam ehkamının Allaha isnad verdiyi sifətlər Allahın müsbət mahiyyətini deyil, mənfi mahiyyətini müəyyən edir, çünki bu sifətlərdən heç birinin Allaha məxsus olduğunu müsbət dəlillərlə sübut etmək olmur. Sifətin (nəticənin) olmaması isə mahiyyətin (səbəbin) olmamasına dəlalət edir.

Davamı →

Davamı →

Bizdən əvvəl yaşayanları müzakirə edə-edə bizdən sonrakı nəslə özümüzün nələr ötürəcəyimizi bilmədiyimiz halda, hərəmiz bir ideya ilə yaşayırıq. Bu ideyanın cəmiyyətin formalaşmasında xeyirli və yaxud zərərli olduğundan xəbərsiz halda özümüzdən əvvəl yaşamış ziyalılarımızı tənqid, hadisələri öz zamanının tələbi ilə deyil,  müasir dövrün qayda-qanunları ilə şərh edirik. Bu gün  bizim doğru sandığımız nələrinsə nə vaxtsa rədd edilə biləcəyini düşünmək istəmirik. Necə ki, məlum quruluşun ideyaları bizə indi qəribə görünür, ola bilsin ki, gələcəkdə də bizim yaratdıqlarımız, qurduqlarımız qınaq obyekti olsun. (Bu cümlələr gələcəyimizin sığortası kimi qəbul edilə bilər.)

Davamı →

Davamı →

1937-cı il Azərbaycanda repressiyaların tüğyan etdiyi tarixdi. Bu il həmin hadisələrin 80-ci ildönümüdür. Publika.az «1937» layihəsində repressiyalara qurbanlarını anaraq onların ömür yoluna yeni işıq salmağa çalışacaq, tarixi gerçəyi çatdıracaq.

Davamı →

Azərbaycan tənqidi və ədəbiyyatşünaslığının tarixində XX əsr müstəsna bir yer tutur. Son yüz ildə ədəbiyyatımızın inkişafında, ədəbi əsərlərin və ayrı-ayrı ədəbi şəxsiyyətlərin yaradıcılığının tədqiqi və təbliğində tənqidi fikrin böyük rolu olmuşdur. Hələ keçən əsrin qırxıncı illərində böyük tənqidçi Məmməd Arif Dadaşzadə yazırdı: «Tənqid də yaradıcılıqdır… Bədii əsərlərdən tələb etdiyimiz kimi, ondan da tələb etməliyik ki, maraqlı və məzmunlu olsun”.

Davamı →

L.N.Tolstoyun sözlərinə görə, onlar Fyodor Tütçevlə (1803–1873) həyatda ən uzağı on dəfə görüşə biliblər. Amma daxili, mənəvi doğmalıqları  iki dahi insanı bir-birinə möhkəm bağlamışdı. Tolstoyla Tütçevin son görüşü şairin ölümündən iki il əvvəl  1871-ci ilin avqustunda, qatarda olub. N.N.Straxova (rus filosofu, publisist, ədəbi tənqidçi – 1828–1896) yazdığı məktubunda bu təsadüfi görüşü təsvir edən Tolstoy etiraf edir: «Mən Sizdən və ondan başqa eyni cür düşündüyüm və eyni cür hiss etdiyim başqa bir adam tanımıram».

Davamı →

Davamı →

Davamı →

XX əsr Amerika ədəbiyyatının ən məşhur və sevilən yazıçı-dramaturqları arasında Con Steynbekin (1902-1968) məxsusi yeri var. Con Steynbek ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüş (1962) altıncı ABŞ yazıçısıdır. XX əsr Amerika ədəbi mühitini ən çox məşğul edən “Amerika həyat tərzi” və “Orta amerikalı” konsepsiyaları C.Steynbekin əsərlərinin əsas xəttini təşkil edir. Siyasət, bank, kəndli-fermer münasibətləri, miqrasiya, etnik diversiyaçılıqdan yaranan sosial problemlər yazıçının əsərlərində öz bədii təsvirini tapıb.

Davamı →