Məsələ 2098: Satılan malın və əvəzində alınan şeylərin beş şərti vardır:

1. Miqdarı: ölçü, çəki, say və bu kimi yollarla müəyyən edilməsi lazımdır.
2. Təslim edilməsi mümkün olmalıdır; əks təqdirdə müamilə səhih deyildir. Amma əgər onu təslim etməsi mümkün olan başqa bir şeylə satarsa, müamilə səhihdir. Amma zahir budur ki, alıcının özünün satın aldığı şeyi ələ gətirməsi mümkünsə, hərçənd satıcının satdığı şeyi ona təslim etmə imkanı olmasa da, müamilə səhihdir. Məsələn; alıcının tapmaq imkanı olan qaçmış bir atı satarsa, müamilənin bir eybi yoxdur və səhihdir. Bu halda zəmiməyə (yəni bir malın o biri malın üstündə əlavə satışına), ehtiyac yoxdur.

Davamı →

Məsələ 2059: Kəsb edən (alver edən) şəxs, gərək alqı-satqının, mübahisəli yerlərinin hökmlərini öyrənsin. Çünki, ixtilaf əmələ gələn yerlərdə lazımi hökmü öyrənmək lazımdır. Həzrət İmam Sadiqdən (ə) rəvayətdir ki, alqı-satqı etmək istəyən şəxs, gərək onun hökmlərini öyrənsin və əgər onun hökmlərini öyrənməzdən əvvəl alqı-satqı etsə, batil və şübhəli müamilələrin vasitəsilə həlakətə düşər.
Məsələ 2060: Etdiyi alqı-satqının düzgün ya da batil olduğunu bilməyən şəxs əldə etdiyi maldan istifadə edə bilməz. Amma müamilənin batil olmasına baxmayaraq, tərəfin onun o malı istifadə etməsinə razı olduğunu bilərsə istifadə edə bilər.
Davamı →

Məsələ 1999: Ramazan bayramının axşamı, günəş batdığı vaxt həddi-buluğ və ağıllı olub, bihuş və başqasının qulu olmayan şəxsə, özü və onun çörəyi ilə dolanan şəxslərin hər biri üçün, bir sa təqribən 3 kiloqram — öz şəhərində normal olan yeməklərdən, məsələn; buğda, arpa, xurma, kişmiş düyü və qarğıdalı müstəhəqqə verməlidir. Bunun əvəzinə pul verərsə, kifayətdir. Lazım ehtiyat odur ki, öz şəhərində normal olmayan yeməklərdən, buğda, arpa, xurma və kişmiş də olsa, verməsin.
Məsələ 2000: Özünün və ailəsinin illik xərclərinə sahib olmayan və onun və ailəsinin xərclərini ödəyəcək bir şəxsi də olmayan bir şəxs, fəqirdir. O şəxsin fitrə zəkatı verməsi vacib deyildir.
Davamı →

Məsələ 1969: Ehtiyata əsasən insan, buğda və arpanın samandan ayrıldığı vaxt və xurma ilə üzümün quruduğu vaxt, gərək zəkatı ya fəqirə versin, ya da malından ayırsın. Qızıl, gümüş, inək, qoyun və dəvənin zəkatını isə 11-ci ay tamam olandan sonra, ya fəqirə verməli, ya da malından ayırmalıdır. Amma əgər bir fəqiri gözləyər və ya bir cəhətdən üstünlüyü olan bir fəqirə vermək istəyərsə, zəkatı ayırmaya bilər.
Məsələ 1970: Zəkatı ayırandan sonra, dərhal onu müstəhəqqə vermək lazım deyil. Lakin zəkat veriləcək şəxsə əl çatsa, müstəhəbb ehtiyat odur ki, zəkatı təxirə salmasın.
Davamı →

Məsələ 1933: Zəkat səkkiz yerdə xərclənir;

1. Fəqir; özünün və ailəsinin bir illik xərcinə sahib olmayan şəxsə deyilir. Sənəti, mülkü və ya sərmayəsi olub, onlarla bir illik xərcini ödəyən şəxs fəqir deyildir.
2. Miskin; fəqirdən daha çətin bir halda olan fəqirə deyilir.
3. İmamın ya onun naibi tərəfindən zəkatları toplamaq, qorumaq, toplananların hesabını aparmaq və onları İmama (ə.s), naibinə və ya fəqirlərə yetişdirməklə məmur edilmiş şəxs.
4. Zəkat verildiyi təqdirdə, İslama meyl edən və ya döyüşdə və digər işlərdə müsəlmanlara yardım edən kafirlər. Həmçinin, Rəsulullahın (s.ə.v.) gətirdiyi şəriətin bəzisinə imkanları zəif olan müsəlmanlar, onlara zəkat vermək imanlarının güclənməsinə yol açarsa, vermək olar. Yaxud Həzrət Əmirəl-Möminin Əli (ə.s.) vilayətinə inamı olmayan müsəlmanlara zəkat vermək, onların vilayətə inanmağa rəğbətlərini artırıb inamlarına səbəb olarsa, zəkat vermək olar.

Davamı →

QIZILIN NİSABI
Məsələ 1904: Qızılın nisabı ikidir. Birinci nisabı 20 şəri misqaldır ki, hər misqal 18 noxuddur. Qızıl 20 şəri misqala normal 15 misqala yetişərsə, deyilən başqa şərtlərə də sahib olarsa, insan onun 40/1-i ki, 9 noxud edər, zəkat olaraq verməlidir. Əgər bu miqdara yetişməzsə, onun zəkatı vacib deyildir. Qızılın ikinci nisabı, dörd şəri misqal — normal 5 misqaldır. Yəni əgər üç normal misqal, 15 normal misqala əlavə olarsa, 18 misqalın hamısı gərək 40/1 qərarı ilə zəkatı verilsin. Əgər üç misqaldan az artırsa, fəqət on beş misqalın zəkatı verilir, o artığın zəkatı yoxdur. Həmçinin əgər hər nə qədər artarsa, hökm eynidir, yəni 3 misqal əlavə olunursa, onların hamısının zəkatı verilir. Əgər az əlavə edilirsə, əlavə edilən miqdarın zəkatı yoxdur.
Davamı →

Məsələ 1861: Aşağıda saydan bu bir neçə şeyin zəkatı vacibdir:

1. Buğda
2. Arpa
3. Xurma
4. Kişmiş
5. Qızıl
6. Gümüş
7. Dəvə
8. İnək
9. Qoyun
10. Lazım ehtiyata əsasən ticarət malı (sərmayə)

Davamı →

Məsələ 1843: Xüms iki hissəyə bölünməlidir: onun yarısı seyidlərin hissidir. Belə ki, xüms fəqir, yetim və ya səfərdə möhtac qalmış seyidlərə verilməlidir. Onun digər yarısı İmamın (ə.s.) payıdır ki, onu bu zamanda gərək camiüş-şərait müctəhidə versinlər ya da onun icazə verdiyi bir yerdə xərclənməlidir. Lazım ehtiyat odur ki, o müctəhid, ümumi cəhətləri bilən ələm müctəhid olmalıdır.
Məsələ 1844: Xüms verilən yetim seyid, gərək fəqir olsun. Lakin səfərdə çətinliyə düşmüş seyidə, vətənində fəqir olmasa da, xüms vermək olar.
Davamı →

Məsələ 1760: Yeddi şeydə xüms vacib olur:

1. Qazanc.
2. Mədən.
3. Xəzinə.
4. Harama qarışmış halal mal.
5. Dənizə baş vurmaqla əldə olan cəvahirat.
6. Döyüş qəniməti.
7. Məşhura əsasən, zimmi kafirin müsəlmanlardan satın aldığı yer; bunlarla bağlı olan hökmlər qarşıda genişcə açıqlanacaqdır.

Davamı →

Məsələ 1723: Səfərdə dörd rükətli namazları iki rükət qılmalı olan müsafir gərək oruc tutmasın. Namazın tamam müsafir, peşəsi səfər olan ya səfəri olan şəxs kimi gərək səfərdə oruc tutsun.
Məsələ 1724: Ramazan ayında səfərə çıxmağın eybi yoxdur, amma bu orucdan boyun qaçırtmaq üçün olsa, məkruhdur və həmçinin mütləq səfər Ramazan ayının 24-cü günündən qabaq mümkündür. Həcc, ümrə və digər zəruriyyət səbəbindən olan səfərlər istisnadır.
Davamı →