1945-ci ildə müharibədən sonrakı dövrün avtomobil modellərinə baxış zamanı İ.V. Stalin 6 silindrli mühərriki olan QAZ-20-nin yetərincə qənaətcil olmamasından narazılığını bildirmişdi. Zavod bu avtomobilin mühərrikinin 4 silindrli versiyasını da nəzərdə tutmuşdu.

Davamı →

Avtomobil həvəskarlarının və istifadəçilərinin rastlaşdıği bəzi terminlər maraq doğurur. Bunu nəzərə alaraq nəzərinizə ən cox rastlanan terminlərin açıqlamasını çatdırırıq.

4WD (Four Wheel Drive) — Arxa və ön dartılı təkərlər

ABS (Antilock Brake System) — Kilidlənməyən əyləc sistemi

AP (Accelerator Pedal) — Qaz pedalı

BAS (Brake Asist System) — Qəfil saxlama zamanı əyləc təzyiqini artıran və bütün təkərlərə bərabər əyləc gücü paylayan sistem.

COMAND (Cocokpit Management and Data System) — Yeni nəsil avtomobillərdə naviqasiya sistemi,telefon,saat,TV,radio və musiqi sisteminin hamısınna nəzarət edən sistem.

DRL (Daytime Running Lamps) — Gün işığında işləyən lampa.

EOT (Engine Oil Temperature) — Motor yağı istiliyi

Fİ (Fuel İnjection) — Yanacaq injektoru

Davamı →

Qış mövsumu ilə əlaqədar avtomobil istifadəçiləri təkərlərin vəziyyətini nəzarətdə saxlamalıdırlar.
Yeni təkərlərin bahalılığı və Almaniya istehsalı olan ikinci əl təkərlərin münasib qiymətə satılması avtomobil sahiblərinin bunlardan istifadə etməsinə şərait formalaşdırır. Ancaq istənilən halda təkərlərin istismar müddətinin keçməməsinə diqqət etmək lazımdır. Bəs bunu necə bilmək olar ?

Mütəxəssislər avtomobil təkərlərini istehsal tarixindən 5 il sonra istifadə olunmamasını tövsiyə edirlər. Elastikliyini itirmiş təkərlərdə, xüsusilə isti havalarda çatlama olur. Bu da təkərin partlama riskini artırır.Təkərin istehsal tarixini müəyyənləşdirməyin sadə bir yolu var. Onun üzərində 4 rəqəmli damğa olur. Bu damğada ilk iki rəqəm təkərin istehsal olunduğu həftəni, son iki rəqəm isə istehsal ilini göstərir. Tutaq ki, təkərin üzərində 4002 damğası var. Deməli, təkər 2002-ci ilin 40-cı həftəsində istehsal olunub.

 

Davamı →

«Sürməkdən həzz al»
Avtomil həvəskarlarının üstünlük verdikləri məşhur markalardan biri də BMW-dir. Şirkətin «Sürməkdən həzz al» («Freude am Fahren») şüarının doğruluğunu BMW avtomobillərinin sükanı arxasında əyləşmiş hər kəs asanlıqla anlaya bilər. Görəsən, istehsal etdikləri maşınları böyük həzz alaraq sürdüyümüz BMW şirkətinin yaranma ideyası kimə məxsusdur? Bəlkə də çoxları bu şirkətin əvvəllər maşın deyil, təyyarə mühərriklərinin istehsalı üzrə ixtisaslaşdığından xəbərsizdirlər. Bəs, bir sıra məşhur idmançıların dünya rekordlarına məhz BMW markalı motosikletlərdə imza atmaları barədə necə, məlumatınız varmı? Bu mövzuya müraciət etməkdə məqsədimiz belə maraqlı məqamlara aydınlıq gətirməkdir.

Ardı →

“Volvo PV 544” avtomobili tarixə kəmərin tətbiq olunduğu ilk avtomobil kimi düşüb. Bu avtomobildə quraşdırılan üç nöqtədən bərkidilən təhlükəsizlik kəməri iş prinsipinə görə indiki varislərindən seçilmir. Quruluş dəyişməz olaraq qalır, sadəcə olaraq son model təhlükəsizlik kəməri insanın bədəninə görə avtomatik tənzimlənir, sürücü və sərnişinlər rahat hərəkət edə bilirlər. Əvvəlki təhlükəsizlik kəmərləri isə bir vəziyyətdə qalırdı, hərəkət imkanı məhdud idi.

Avtomobil sənayesinin tarixi 120 ili keçib. İlk 50 il ərzində heç bir avtomobil etibarlı qoruyucu vasitə ilə təmin olunmayıb. Statistika göstərir ki, bu müddət ərzində təhlükəsizlik kəmərləri tətbiq olunsaydı, bir milyondan çox insanı xilas etmək mümkün idi. Bəlkə də kəmər 120 il əvvəl istehsal olunsa, dünyanın demoqrafik vəziyyəti ayrı cür ola bilərdi.

Təyyarədən avtomobilə

Təhlükəsizlik kəmərini ixtira edən mühəndis Nils Bolin “Volvo” şirkətindən əvvəl aviasiya zavodunda çalışıb. Burada o, katapult oluna bilən oturacaqlar layihələndirib. Qəza zamanı oturacağın insanı hansı sürətlə kənara atması Bolinə məlum idi və o, insanı oturacaqdan ayrılmağa imkan verməyən sistem yaratmağı qarşıya məqsəd qoydu. Bu həm də istifadəsi çox asan bir sistem olmalı idi.
Min bir zəhmət bahasına ərsəyə gələn təhlükəsizlik kəmərləri 1949-cu ildə “Volvo PV 544” və “Volvo Amazon” modellərində quraşdırıldı. Bütün avtomobil istehsalçılarının sərbəst istifadəsi üçün Bolinin yeni ixtirası açıq patent aldı.
Əlbəttə, yeni ixtira birmənalı qəbul edilmədi. Sürücülər gah hərəkət edə bilməməkdən, gah da təhlükəsizlik kəmərinin geyimi qırışdırmasından şikayət etdilər. Lakin qısa vaxt ərzində insanlar təhlükəsizlik kəmərinin faydasını qavramağa başladılar.

1963-cü ildə “Volvo” ixrac etdiyi avtomobilləri təhlükəsizlik kəməri ilə komplektləşdirməyə başladı. Avropa və Amerika bazarlarında daha təhlükəsiz bir avtomobil ortaya çıxdı.
“Volvo”nun mütəxəssisləri yeni məhsulun nə qədər səmərəli olduğunu öyrənmək üçün 30 min qəzanı araşdırdılar və məlum oldu ki təhlükəsizlik kəməri travma riskini 50-60% azaldıb.

1967-ci ildən etibarən bütün avtomobillər təhlükəsizlik kəmərləri ilə təchiz edilir.

0,2 saniyəyə baş verən faciə

Fransız ekspert Kristian Jerondo 80 km/saat sürətdə qəza anını belə təsvir edir:

— 0,026 saniyədən sonra bamper qatlanır, avtomobilin kütləsindən 30 dəfə böyük bir qüvvə onun hərəkətini qabaq oturacaq xəttində saxlayır. təhlükəsizlik kəmərindən istifadə etməyən sürücü və sərnişinlər 80 km/saat sürətlə irəli atılır;
— 0,039 saniyə sonra sürücü 15 sm irəli hərəkət edir;
— 0,044 saniyə sonra sürücünün döş qəfəsi sükan çarxını sındırır. 0,050 saniyə sonra sürət böhran həddinə düşür. Bu zaman avtomobil, sürücü və sərnişinlərə düşən ağırlıq qüvvəsi onların öz kütləsindən 80 dəfə artıq olur;
— 0,068 saniyə sonra sürücü 9 ton zərbə ilə qabaq panelə çırpılır;
— 0,092 saniyə sonra sürücü və öndəki sərnişinin başı şüşəyə çırpılır və baş beyin ölümcül travma alır;
— 0,100 saniyə sonra sürücü geri atılır – onun sonu gəldi;
— 0,110 saniyə sonra avtomobil yüngülcə geriyə hərəkət edir;
— 0,113 saniyə sonra təhlükəsizlik kəməri taxmayan arxadakı sərnişinlər irəli atılır və ölümcül xəsarət alırlar;
— 0,150 saniyə sonra ortaya sükut çökür. Şüşə və metal parçaları ətrafa səpələnməyə başlayır. Hadisə yeri toza bürünür.
Bütün bu hadisələr saniyənin iyirmidə biri müddətində baş verir.

Əlavə edək ki, hava yastıqları ilə təchiz olunan avtomobildə təhlükəsizlik kəməri taxmamaq daha ağır fəsadlara yol aça bilər. Avtomobilin sürəti artdıqca, qəza zamanı insanın üzərinə düşən zərbə də həndəsi silsilə ilə artır.

Kəmər taxaqmı?

Əziz sürücü və sərnişinlər. Tədqiqatlar göstərir ki, təhlükəsizlik kəmərindən istifadə edərkən ölüm riski avtomobilin aşması zamanı 5, üzbəüz toqquşma zamanı 2,3, yandan zərbə zamanı isə 1,8 dəfə azalır.

Lətifə

Yol polisi sürücünü saxlayır, ilişmək üçün heç bir arqument tapa bilməyib, sürücünün yanında oturmuş, kəmər taxmış qoca anasını göstərib, başını bulayır:

— Yekə kişisən, utanmırsan 5 manata görə qoca arvadı kəndirlə sarımısan?

 

Qeyd: Yazıda auto.ru saytının materiallarından istifadə edilib.

Vüqar Ələsgərov

 

Avtomobil həvəskarlarının diqqətinə:
Güclü və aqressiv Changan F 70 – Pick-up modeli olan PSA Qrupun Changan ilə ortaq məhsuludur. Ümumilikdə, 3.5 Tona qədər yükü çəkib apara bilən Changan F-70 modelini əldə etməyə tələsin.

Davamı →

Kim deyir ki, xanımlar üçün ən yaxşı hədiyyə brilyantdır? Əgər siz zərif cinsin nümayəndəsinə avtomobil bağışlasanız, bu onu hər bir hədiyyədən daha artıq sevindirər.
Hədiyyəni seçərkən öz zövqünüzü və avtomobildə üstünlük verdiyiniz keyfiyyətləri yaddan çıxarın: avtomobilin hərəkət keyfiyyətləri, dinamikliyi və gücü, bir qayda olaraq, qadınları az maraqlandırır. Onlara asan idarə olunan komfortlu avtomobil lazımdır. Opsiyalar məsələsində də qadınlar çox tələbkar deyillər: sadəcə təhlükəsizlik kəmərlərinin, avtomat transmissiyanın və kondisionerin olması kifayətdir.
ABS və ESP sistemləri isə qadınlar üçün birinci dərəcəli əşyalar siyahısına daxil deyil (hərçənd, bunları almaqda xəsislik etməyi məsləhət görmürük). Avtomobili seçərkən onun gələcək sahibinin psixoloji obrazına da diqqət yetirmək lazımdır. İsveçrənin Bazel psixologiya institutunun alimləri hesab edirlər ki, hər bir qadının psixoloji obrazı aşağıdakı üç tipdən birinə uyğundur: evdar xanım, tələbə xanım və işgüzar xanım. 
Ardı →

Şalvarda və idman ayaqqabısında avtomobili idarə etmək çox rahatdır. Amma sürücülük vəsiqəsi aldıqdan sonra nazikdaban hündür ayaqqabılar, dar cazibədar yubkalar və uzun şubalar qadınların qarderobundan çıxmır. Əsl qadın sürücü öz zərifliyini heç nəyə dəyişməz. Bəs gözəlliklə təhlükəsizliyi necə uzlaşdırmalı?
-   İdman üslublu istənilən geyimlər. Qoy bayağı tövsiyə sizi pərt etməsin. Hazırda “glam-sport” dəbdədir və trikotaj tunikaların, “top”ların, bluzonların, sviterlərin streyç-cinslərlə, leqtinslərlə və trikotaj şalvarlarla kombinasiyası nəinki qadınların cazibədarlığını artırır, həm də onları daha cavan göstərir. Soyuq hava üçün gödəkçə və krossovkalar və ya boğazlı çəkmələr məsləhətdir. Sıx yol hərəkəti axınında onlar sizin hərəkətlərinizi məhdudlaşdırmayacaq. Bu geyimlərdə diqqətiniz avtomobilin idarə olunmasından yayınmayacaq, özünüzü komfortlu və inamlı hiss edəcəksiniz.
-    Uzunluğu dizə qədər və ya dizdən azacıq yuxarı olan yubkalar avtomobili idarə etmək üçün optimal variantdır.
Ardı →

Bəzi tədqiqatlar göstərir ki, yuxulu sürücü sərxoş sürücü qədər təhlükəli ola bilər. Uzaq yol gedərkən yatmamaq və sayıqlığı qorumaq üçün sizə növbəti metodları təklif edirik.
Lakin yadda saxlayın: əgər çox yorulmuşsunuzsa, yaxşı olar ki, avtomobili yolun kənarına sürüb bir az yuxulayasınız. Bu fürsətdən istifadə edin və özünüzü qoruyun! Tərkibində kofein olan qida məhsullarından və içkilərdən istifadə milyonlarla sürücünün sınaqdan çıxardığı köhnə və etibarlı metoddur. Çoxları üçün qara qəhvə yuxunu birdəfəlik qovmaq üçün ən sadə bir vasitədir.
Ardı →

Avtomobilin potensial alıcısı özünə sual verir: hansı avtomobili alım? Benzin mühərrikli, yoxsa dizel mühərrikli? Bu suala birmənalı cavab vermək mümkün deyil.
Düzgün qərarın hansı amillərdən asılı olduğunu nəzərdən keçirməyə çalışaq. Əgər avtomobil dizel mühərriki ilə təchiz edilibsə, istismar prosesində yanacağın daha az sərf edilməsi sayəsində vəsaitlərinizə qənaət olunacaqdır. Bu nə ilə izah edilir? Dizel mühərrikində sıxılma dərəcəsi 20-22 vahid arasındadır, benzin mühərrikli avtomobillərdə isə bu göstərici 9-10 arasındadır ki, bu da birincilərin qənaətcilliyini təmin edir.
Bundan başqa, dizel mühərrikinin işlətdiyi qatışığın tənzimlənməsi əsasən keyfiyyətli olur, yəni dirsəkli valın fırlanma tezliyindən və silindrlərə düşən yükdən asılı olmayaraq, demək olar ki, verilən havanın miqdarı eyni olur, istifadə olunan yanacağın miqdarı isə iş yükü artdıqca çoxalır.
Lakin hətta mühərrik tam gücü ilə işləsə belə, ötürülən yanacağın kütləsi eyni həcmli benzin mühərrikindən 1,5 — 1,7 dəfə azdır.
Ardı →

Yarım əsrdən artıqdır ki, Britaniyanın Land Rover şirkəti dünyanın hər yerində nüfuzu ilə tanınan avtomobillər istehsal edir. İkinci Dünya Müharibəsinin dəhşətli nəticələrindən sonra yenicə özünə gəlməyə başlayan dünya avtomobil sənayesində bu əfsanəvi markanın yaranma tarixi elə bu avtomobilin özü kimi unikaldır.
Müharibə zamanı çoxsaylı sifarişlər sayəsində mənfəət əldə etmiş Britaniya sənayesində müharibədən sonrakı illərdə istehsal resurslarının və sifarişlərin kəskin çatışmazlığı hiss olunurdu. Hökumət təcili tədbirlər görməli idi. Yaranmış böhranlı vəziyyətdən necə çıxmağı və iqtisadiyyatı necə bərpa etməyi planlaşdırarkən hökumət ölkənin avtomobil sənayesinə xüsusi və mühüm yer ayırdı.
Bu cür mürəkkəb iqtisadi şəraitdə Rover kompaniyası mülki avtomobil istehsalının bərpası üçün hökumətdən icazə aldı və Solihalldakı (Solihull) yeni zavod kompaniyanın ixtiyarına verildi.
Ardı →