onsuz da qoyun olacaqsan
— “ Ay quzu tələsmə, onsuz da böyüyüb qoyun olacaqsan”.
Təbii olaraq qız bu sözlərin mənasını düşünə bilmədi, amma ona quzu deyə müraciət edildiyi üçün çox sevindi.
Həmçinin bax: Son zəng düşüklükləri
Davamı →
İnkişaf etmək istəyənlər üçün maraqlı məlumatlar olan kollektiv bloq servisi
Azərbaycan xalqı kiməsə “əxlaqsız” yarlığı yapışdırmaqda maraqlıdır. Adətən, qocalar bu işə əl atırlar. Neçə min il bundan əvvəl Şumer daş kitabələrində yazılmışdı: «İndiki gənclər yaman əxlaqsızdır, böyük-kiçik yeri bilmirlər».
Əxlaq insanların birgəyaşayış normasıdır. Hər bir cəmiyyətin öz əxlaqi norması var. Bu barədə məşhur ingilis filosofu Bertran Rassel “mühakimə edən esseler” adlı əsərində yazıb. Rasselə görə, istənilən əxlaq şərtidir, bu baxımdan istənilən adamı “əxlaqsız” kimi damğalamaq da şərti xarakter daşıyır. Rassel misal çəkir: «İslam dünyasında bir kişi çox arvad alır. Özləri bunu belə izah edirlər ki, başqa cür ola bilməz, bu yolla cəmiyyətin təbii nizamı təmin olunur. Xristian dünyasında isə tək kişi-tək arvad elmi terminlə desək, monoqam ailələr fəaliyyət göstərir. Bu da onlar üçün normal haldır, başqa cürəsi əxlaqsızlıqdır». Rassel Tibetə də “baş çəkir”. Tibetdə bir arvad çoxlu ərlə yaşayır. Onlar da islamdakı və xristianlıqdakı ailə quruluşunu ağlasığmaz və əxlaqsız hesab edirlər.
Zibillikləri və çörəyi qoruyaq:
Bəzən elə hadisələr, elə obyektlər, elə söhbətlər, bir sözlə elə düşüklüklər görürsən ki,bunları yazmasan ürəyin partlayar, tez qocalarsan. Aşağıda sizə təqdim edəcəyim şəkil bir çox düşüklükləri açıq-aşkar göstərir. Aşağıdakı şəkildə milli elementlərlə yanaşı müasir qərb mədəniyyətinin də simvolu əks olunub. Adətən zibilliklərə (gözə görünməyən, gözdəniraq yerlərin çoxu), hasarların ətrafına və s. kimi yerlərə “bura zibil atanın...(dudddd), ay hansısa heyvan və digər dəhşətli ifadələr həkk olunur. Aşağıdakı şəkil müasir məhlələrdən birində çəkilib.
Nə qədər anlaşılmaz çıxsa da buralarda qızı tuturlar. Kim qız tuta bilmirsə, o, “nə gündəsən? Sən necə olacaqsan?” kimi ifadələrlə vurulur. Qız tutmaq üçün xüsusi, qoruqlar, yasaqlıqlar, mağaralar, və s. kimi yerlər mövcuddur. Qoruqlara “milli park” misal göstərmək olar. Ceyranlar, cüyürlər, dovşanlar, aslanlar, canavarlar, tülkülər oylağı olan bu milli park ANS-in incə maraqlar verilişinin aparıcısı Rövşanə Bektaşi demişcən gənclərin öz həyatlarının nicatını tapmasında xüsusi rol oynayır. Yasaqlıqlar sırasına harda polis varsa oranı əlavə etmək olar. Ən əsas rolusa mağaralar oynayır, metrolar bir növ mağaraların müasir formasıdır.
Üzüm ayağınızın altına, bir oxucum var, hər gün yeni şeir istəyir məndən. Lap nağıllarda hər gün qurban istəyən əjdaha kimi. Dünən dedim ki, bəs qışın gəlməsi şeir deyilmi? Yemədi.
Yenə üzr istəyirəm, böyüklərin əllərindən, kiçiklərin gözlərindən öpürəm, başqa bir oxucum da var, adama qəribə-qəribə suallar verir. Bir dəfə soruşdu ki, sizin ən, ən, ən böyük arzunuz nədir? Qaldım gözlərimi döyə-döyə.
Nə qədər axtardımsa, bu ən böyük arzu şoğəribi ürəyimin heç bir küncündə tapmadım. Yadıma düşdü ki, əslində mənim ən böyük arzum-filan yoxdu, eləcə su üzündə gəmi kimi yaşayıram özüm üçün. Amma bunu oxucuya deməkmi olar, biçarənin həyatdan əli üzülər, xəyalqırıqlığına uğrayar. Yenə sağ olsun, özü məni vəziyyətdən çıxardı, nəsə anlamadığım fəlsəfi şeylər danışdı, mən də dedim, elə sən deyəndi.
...Son 200 ilin tarixini varaqlasaq, az qala hər günümüzə bir faciə, bir matəm, bir işğal, bir parçalanma… düşür. Boş günümüz yoxdu...
İl boyu faciələrimizi və bu faciələrin gətirdiyi ovqatdan bir o qədər də fərqli əhval-ruhiyyə aşılamayan bayramlarımızı sıralayırıq...
Sanki 200 ildir üzərimizdə şok terapeyası ilə bağlı eksperiment aparılır: Ağla, gül, əylən, sonra yenə də ağla… Amma düşünmə, nədən ağlar günə qaldığının fərqinə varma… İmanının yerini xurafatla, sevginin yerini istəklə, fədakarlığın, intellektin və cəsarətin yerini populizm və ritorika ilə doldursunlar və sən taleyinə hökm edən çərxi-fələk görüntülü yel dəyirmanlarının əxlaqsız təkəbbürünə boyun əy, müti ol, başın ayaqlarınla qol-boyun olanadək əyil...
...Bizi parçalayıblar, yurd yerlərimizi yağmalayıblar, etnik təmizləməyə, soyqırımına məruz qoyublar. Soyu-kökü bilinməyən murdar bir toplum tarixi torpaqlarımızda dövlət qurub və yenidən yağmaladığı ərazilərimizdə meydan sulayır. 35 milyonumuz fars şovinizminin əsarətində can verir. Dərbəndin, Borçalının adını heç dilimizə də gətirə bilmirik. Daha doğrusu dilimizin ucundaca əski yurd yerlərimizin adına edam hökmü kəsirik...
Bunu anlamak ücün yazını sona qədər oxumak lazım
Günlərdir TV-lərdə Flora Kərimova-Tahirə, Vasif Məhərrəmli-Vüqar, Elza Seyidcahan, Nusabə Ələsgərli, Nadir Qafarzadə və baskalarının mediya ile savası barədə süjetlər efirə gedir. Bir sozlə bir zamanlar barəsində bir cümlə yazilması ücün qəzetlərə az qala minətci salan bəzi sənət adamları Tv-lərə ayaq acandan sonra cönüb olublar bir qəzetci düşməni. Əslində fikrimcə onlar düz edirlər. Axı qəzetcilərdədir günah. Adama deyərlər ki, bu kəndini bəyənmis nüsabələri, elzaları, nadirləri, natavanaları, nə bilim kimləri bu millətə sırıyanda bilmirdiniz ki, belə olacaq. Nə isə bu məsələnində üzərində cox dayanmaq istəmirəm. Cünku, efirimizdən evimizə gündə yüzlərlə tör-töküntü girir. Bizdə istəməyərəkdən onların sərsəmləməsinə qulaq asmak məcburiyyətində qalırık. Mən bu müğəniciklərdən deyil, sözün əsil mənasında sənətkar saydıqım, səsi və səxsiyyəti qarsısında daim sayqıyla dayandıqım, evində cörək kəsdiyim Xalq artisti Flora Xanım barədə yazacam. Yəni digər özünü sənətkar adlandıran sənətkarcıklardan fərkli olaraq dühi saydıqım FLORA xanima etirazımı edəcəm.