Fotosintez - Təbiətin nəfəsi
Fotosintez nədir? Fotosintez necə baş verir?
Yaşıl yarpaqlı bitkilərdə üzvi qida maddələrinin yaradılması prosesinə fotosintez deyilir. Yaşıl yarpaqlı bitkilər fotosintez edərkən işıq enerjisinə ehtiyac duyurlar. Bu səbəbdən günəş enerjisi yaşıl yarpaqlı bitkilər üçün çox vacibdir. Bitkilər də heyvanlar və insanlar kimi canlı varlıqlardır. Yeməklərini özləri istehsal edirlər. Bu istehsal mərhələsində fotosintez işə düşür. Fotosintez işıq enerjisi ilə baş verən bir fəaliyyətdir.
Kayzen.az ilə təbiəti kəşf edin.
Fotosintez nədir?
Yaşıl yarpaqlarda xlorofil var. Daimi su ehtiyaclarını ödəyən və günəş enerjisindən faydalanan bitkilər, karbon dioksidi və suyu xlorofil vasitəsilə ilə sadə şəkərlərə və oksigenə çevirir. Beləliklə, qidalanma baş verir. Bu hadisə fotosintez adlanır.
Kimyəvi enerjiyə çevrilən günəş enerjisi bitkilərdə nişasta kimi saxlanılır. Saxlanılan nişasta bitkilərin inkişafı üçün istifadə olunur. Başqa sözlə desək, bitkilərdə böyümə prosesi fotosintez yolu ilə baş verir. Bitki yarpaqlarında xloroplast maddəsi var. Xlorofil minlərlə xloroplast materialında mövcuddur. Hər bir xlorofil işığı tutur və onu enerjiyə çevirir. Fotosintez necə baş verir?
1. Günəş enerjisi yaşıl yarpaqlı bitkilərin xloroplastlarına nüfuz edir.
2. Xloroplastların içərisində bitkiyə yaşıl rəng verən xlorofillər var. Bu xlorofil günəş enerjisini udur və kimyəvi enerjiyə çevirir.
3. Kimyəvi enerji müəyyən dövriyyə çərçivəsində istifadə olunur və karbon qazı və su ilə birləşir. Bu mərhələdə nişasta və oksigenə çevrilir.
Fotosintezlə istehsal olunan enerjinin istifadəsi
Fotosintez nəticəsində yaranan oksigen və nişasta bitkinin müxtəlif sahələrində istifadə olunur. Hər şeydən əvvəl, bitkilərin böyüməsi və inkişafı üçün vacibdir. İstehsal olunan qidanın bir hissəsi fotosintez edən hüceyrələrdə tənəffüs kimi istifadə olunur. Bu tənəffüs günəş enerjisi olmayan gecələr baş verir. Yəni bir növ bitkilər üçün anbar rolunu oynayır.
İstehsal olunan qlükozanın bir hissəsi bitkinin meyvə və gövdə kimi fotosintetik olmayan hissələrinə nəql olunur. Burada o, böyümə, inkişaf və yetkinlik təmin edir. Bu bölgələrə çatan qlükozanın bir hissəsi nişastaya çevrilir və saxlanılır.
Fotosintez nəticəsində yaranan oksigenin heç də hamısı tənəffüs üçün istifadə edilmir. Onun bir hissəsi atmosferə göndərilir. Karbon dioksid olaraq atmosferə çatan oksigen daha sonra fotosintezin yenidən baş verməsi üçün dövrlər halında alınır. Bu qida balansını təmin edir. Bitkilər fotosintez üçün lazım olan su və mineral balansını da köklərdən alırlar.
Fotosintez nəticəsində yaranan oksigenin heç də hamısı tənəffüs üçün istifadə edilmir. Onun bir hissəsi atmosferə göndərilir. Karbon dioksid olaraq atmosferə çatan oksigen daha sonra fotosintezin yenidən baş verməsi üçün dövrlər halında alınır. Bu qida balansını təmin edir. Bitkilər fotosintez üçün lazım olan su və mineral balansını da köklərdən alırlar.
Kayzen.az ilə təbiəti kəşf edin.
0 şərh