Adətən, belə filmlər bütünlüklə rejissorun zəhməti hesabına ərsəyə gəlib özündə müəllifin ideya və arzularını əks etdirdiyindən tamaşaçı tərəfindən o qədər də asanlıqla həzm olunmur. Bəzən tamaşaçı tərəfindən səhv anlaşılan, qəliz məzmunla xarakterizə edilən bu filmlərin ideyası, kinoya gətirdiyi yeniliklər əslində təqdirəlayiq haldır. Müəllif filmlərinin Azərbaycan kinosunda azlığını nəzərə alıb bunun səbəblərini araşdırmaq məqsədi ilə bir neçə mütəxəssisə müraciət etdik. Suallarımız isə belə oldu:
1. Müəllif filmlərinin çəkilməməsinə səbəb nədir və bunun üçün hansı şərait yaradılmalıdır?
2. Azərbaycan kinosu və tamaşaçısı belə filmlərə nə dərəcədə hazırdır?
3. Dünya kino bazarında müəllif filmlərinin yeri.
Ardı →

İndiyə qədər çəkilmiş ən bahalı film 289 milyon dollar büdcəli «Harry Potter and the Goblet of Fire» olub. Bundan əvvəlki rekord 280 milyon dollar ilə «Return of the King»ə aid idi.

Charlie Chaplin gizlicə qatıldığı bir «Charlie Chaplin-ə bənzəmə» yarışmasını qazana bilməmişdi.

«Matrix-in Neo-su» üçün ilk olaraq Leonardo DiCaprio və Ewan McGregor-a təklif aparılmış ancaq ikisi də rolu rədd etmişdi.

“Star Wars” dakı şüa qılıncının səsi bir film proyektoru səs-küyü ilə arxası sökülmüş bir televiziyaya yaxınlaşdırılmış mikrofonun yazdığı səs qarışdırılaraq edilmişdi.

Haley Joel Osment «Altıncı Hiss»dəki səhnələrində kifayət qədər sarsılmış görünmək üçün çəkilişlərdən əvvəl özünü divardan divara vururmuş.
Ardı →

Bu kino ki var, çox qəliz məsələdir...
Kino XIX əsrin ən maraqlı kəşfidir. 1895-ci ildə meydana gələn kino o dövrün bütün texniki yeniliklərdən daha çox bəşəriyyətin diqqətini çəkdi. Buna qədər kinoya yaxınlaşan müxtəlif komponentlər (fonoqraf, fotoqraf, kinetoskop — Tomas Alva Edison, Dikson tərəfindən) kəşf edilsə də, onların cəmindən yaranan sinematoqraf Oqüst və Lümyer qardaşlarının adı ilə bağlıdır. Sinematoqraf bütün dünyanı təəccübləndirdi.

1895-ci il martın 22-də Lui Lümyer “Lümyerin Monplezir və Liondakı fabrikindən fəhlələrin çıxması” kadrını tamaşaçılara göstərdi. Bu kiçik kadr tamaşaçıları maraqlandırdığından həmin ilin yayında Lümyer 10-dan artıq qısa süjetlər çəkdi. Dekabrın 28-də isə kinonun nadir və maraqlı tapıntı olduğunu tamaşaçılarına sübut etmək məqsədilə qardaşı Oqüstlə birlikdə Parisin Kapusinov bulvarında ictimai baxış təşkil etdi. Bu kino seansı tamaşaçıların bəşər tarixində gördüyü təəccüblü və sensasiyalı bir baxış idi. Həmin gün dünya kinosunun yaranması kimi tarixə düşdü. Beləliklə, kino XIX əsr imperialist epoxasında, kapitalist cəmiyyətində yaranan burjua mühitinin yeni bir əyləncə vasitəsi kimi qəbul edildi.

Ardı →

Hər bir ekran əsərinin ərsəyə gəlməsi kollektiv əməyin məhsuludur. Tamaşaçı həmin kollektivin üzvlərindən bir qismini (aktyorları) ekranda görür, digərlərinin — ssenarist, rejissor, operator, bəstəkar və s. yaradıcı şəxslərin kimliyini ilk titrlərdən öyrənir. Filmin çəkilişində yer alan əksər şəxslərin adları isə ya əvvəldə, ya da sonda “qaçan” sətirlərlə təqdim olunduğundan çoxları üçün onlar naməlum qalır.
Kadr arxasında qalan bu insanların əməyi zəncirvarı halqanı xatırladır. Bir-birindən asılı olan və nəticə olaraq ekran əsərini ərsəyə gətirən işçi “zəncir”lərdən biri də pirotexniklərdir. Bu maraqlı, eyni zamanda kifayət qədər təhlükəli peşənin sahiblərinin kinoda öz yeri, sənət yolu var.
“Azərbaycanfilm” kinostudiyasının pirotexniki Əlibala Məmmədov 30 ildən çoxdur ki, bu sahədə çalışır. Onunla kinostudiyanın silah-sursatlı, barıt qoxulu pirotexnik otağında görüşdük.

Ardı →

Aktyor, müğənni, rəqqas və təyyarəçi — bütün bunlar hamısı «Şənbə günlərinin həyəcanı» və «Kriminal qiraət» filmlərinin qəhrəmanını oynayan kino ulduzu Con Travoltaya aiddir. Sənətçi bu barədə belə deyir: «İndiyədək bu məşğuliyyətlərdən hansını — kinoya çəkilməyi, yoxsa təyyarə sürməyi daha çox sevdiyimi heç özüm də bilmirəm».
Con Cozef Travolta 1954-cu il fevralın 18-də ABŞ-ın Nyu-Cersi ştatınını Enqlvud şəhərində doğulub. İtaliyalı futbolçu və irlandiyalı müğənninin ailəsində dünyaya gələn Con kiçik yaşlarından rəqs etməyi öyrənib. Rəqs etməyi qəlbən sevən və böyük səhnələrdə çıxış etmək arzusu ilə yaşayan Con 16 yaşında müzikldə debüt etmək məqsədilə orta təhsilini yarımçıq qoyur. Məktəbdən ayrılaraq əvvəlcə həvəskar truppalarda, sonra isə Brodveydə istedadını nümayiş etdirir. Bundan əlavə, təyyarəçilik peşəsinə də yiyələnən Con 19 yaşında pilot lisenziyasını qazanır.
Ardı →

Caz və kino yaradıcılıq müstəvisində ayrı-ayrı istiqamətlərdə dayansalar da, onları bir-birinə yaxınlaşdıran ümumi bir sənət nöqtəsi var. Demək olar ki, eyni dövrdə yaranmış caz və kinonu yaşıd sənətlər də hesab etmək olar. Hələ XIX əsrin sonunda səssiz kinonun yarandığı dövrdə kinoteatrlarda filmlər pianoçunun kadrlara uyğun ifa etdiyi caz improvizasiyalarının sədaları altında nümayiş olunurdu.
Beləliklə, caz və kinonun birgə əməkdaşlığı səsli kinonun yaranmasına bir təkan oldu. Məhz bu əməkdaşlığın nəticəsidir ki, 1927-ci ildə rejissor Alan Croslandın “Caz ifaçısı” (“The jazz singer”), 1930-cu ildə rejissor Con M. Andersonun “Caz kralı” (“King of jazz”) adlı musiqili filmləri meydana çıxdı. Tədricən belə filmlərdə əsrarəngiz caz musiqilərinin ifası tamaşaçı və kinematoqrafçıların diqqətini özünə cəlb edə bildi. O dövrün ən məşhur caz ifaçısı Lui Armstronqun ifası kinematoqrafçıların diqqətindən yayınmırdı və onun ifasına filmlərdə böyük üstünlük verilirdi.
Ardı →

Kaskadyorluq çətin və təhlükəli peşədir. Dünya kinosunda ilk kaskadyorluq tryuku 1908-ci ildə “The Count of Monte Christo” filmində gerçəkləşib. Filmdə edilən ilk hərəkət yüksək qayalıqdan şəlaləyə atılmaq idi. Bu tryuku həyata keçirən akrobat sirk artisti idi və bu tryuka görə 5 dollar almışdı.Əslində aldı demək də doğru səslənmir. Çünki həmin kaskadyor məhz bu təhlükəli tryukdan sonra dünyasını dəyişdi. Bu filmdən sonra tamaşaçılarda belə filmlərə maraq daha da artdı və beləliklə ilk macəra filmləri çəkilməyə başladı. Aktyor Broncho Bill Andersonun təhlükəli səhnələrdə (macəra filmlərində) aktyorluq etməsi kaskadyorluq sənətinin inkişafına böyük təsir etdi. Təsadüfi deyil ki, bu sənəti çox vaxt onun adı ilə bağlayırlar. Daha sonralar qadınlarda da bu sənətə maraq artdı.
Ardı →

İtaliya kinosunun ən məşhur simalarından olan Marçello Mastroyanni yaratdığı obrazlarla dünya kino tarixində silinməz iz qoyub. Yüksək artistlik məharəti və diqqətçəkən xarici görünüşü ilə o, tamaşaçını məftun edirdi. Mastroyanni çəkildiyi filmlərdə müxtəlif rolları — gülməli və əzabkeş, sadəlövh və hiyləgər, romantik aşiq və davakar qəhrəmanları məharətlə yaradırdı. O hətta ümumən uğursuz alınan filmlərə özünəməxsus cazibə gətirirdi.
Marçello Vinçenso Domeniko Mastroyanni 1924-cü il sentyabrın 28-də Frozinone şəhərciyinin yaxınlığındakı Fontana-Liri kəndində dünyaya göz açıb. Yeniyetmə ikən atasının dülgərlik emalatxanasında fəhləlik edib. Sonra Roma universitetinin iqtisad fakültəsinin tələbəsi olan Marçello, eyni zamanda, bu təhsil ocağının həvəskar teatr səhnəsində ilk çıxışlarına başlayır.
Davamı →

Gürcü kinosunun tarixi Avropa kinosu ilə eyni vaxtdan başlayıb. Tiflisdə ilk kinoseans 16 noyabr 1896-cı ildə keçirilib. İlk nümayişdən sonra Gürcüstanın Kutaisi və bir neçə başqa şəhərlərində də kino mərkəzləri açılıb. 1908-ci ildə Diqxmelov və Amaşukeli gürcü kinosunun ilk eksperimental kadrlarını çəkiblər. Gürcü kinematoqrafiyasının rəsmi yaranma tarixi isə 1912-ci ildən hesablanır. Məhz bu tarixdə rejissor Amaşukelinin «Akakiya Sereteli Raça- Leçkumidə» adlı ilk tammetrajlı sənədli filmi meydana çıxıb.

Ardı →

Görkəmli rus aktyoru Vyaçeslav İvanoviç Tixonov 1928-ci il fevralın 8-də Moskva vilayətinin Pavlovski-Posad şəhərində fəhlə ailəsində anadan olub. Valideynləri onu aqronom görmək istəyirdilər. Ancaq gələcək "Ştirlis" 1945-ci ildə Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunu bitirir.
Böyük kinoda ilk rolunu 1948-ci ildə «Gənc qvardiya» bədii filmində alır. Bu filmin çəkilişləri vaxtı aktrisa Nonna Mordyukova ilə tanış olur və onlar evlənirlər. Film ekranlara çıxanda onların oğulları dünyaya gəlir. Bu filmdən sonra rejissorlar onu bir müddət filmlərə çəkmirlər və aktyor teatrda müxtəlif rollar oynayır.

Ardı →