İspan Pedro Almodovar son illərin müəllif kinosunun ən tanınmış rejissorlarından, müasir kinematoqrafiyanın klassiklərindən biridir. Onu Qoyyanın şagirdi, Lorkanın ruh qardaşı, İspaniyanın zədələnmiş ruhu adlandırırlar. Almodovarın sayəsində dünya Penelopa Kruz, Antonio Banderas, Rossi de Palma, Viktoriya Abril kimi istedadları tanıdı.
Rejissorun filmlərində sosial realizm, naturalizm güclüdür. Onun qəhrəmanları tibb bacıları, narkomanlar, aktyorlar, müğənnilər, filosofluq edən cahillər, homoseksuallardır. Bir çox filmlərində Almodovar qadın təbiətini tədqiq edir. Rejissor qadınları anlatmaq üçün dərin psixologizmə varmır, filosofluq etmir, onların dünyalarını qəliz, ağır kino elementləri ilə ifadə etmir.

Ardı →

Sovet kinosu tarixində özünəməxsus yeri olan kinorejissorlardan biri də Mixail Romm olub. O, 1901-ci yanvarın 24-də Rusiyanın İrkutsk şəhərində anadan olub.
1925-ci ildə Ali Bədii-Texniki İnstitutunu bitirərək, heykəltəraş və tərcüməçi ixtisasına yiyələnib. 1930-cu illərdən kino sahəsində işləməyə başlayıb. Əvvəlcə ssenarilər yazır, sonra “Soyuzkino” (indiki “Mosfilm”) studiyasında rejissor assistenti işləyib. 1933-cü ildə quruluşçu rejissor kimi fransız yazıçısı Gi de Mopassanın “Gonbul” hekayəsinin motivləri əsasında eyniadlı film çəkir. İlk ekran işi uğur qazanır və bundan sonra rejissor Orta Asiyada sovet hakimiyyətinin qurulması mövzusunda “On üçüncü” filmini lentə alır.
Mixail Romm daha çox Oktyabr inqilabı və Lenin haqqında filmləri ilə məşhurdur. “Lenin Oktyabrda”, “Lenin 1918-ci ildə” filmləri vaxtilə sovet kinosunun şedevrləri sayılırdı.
1940-1950-ci illərdə rejissor antifaşizm mövzusuna müraciət edir və bir sıra filmlər çəkir. Bunlardan “Adi faşizm” sənədli, “217 № adam”, “Gizli missiya”, “Dante küçəsində qətl” və digər bədii filmləri o dövr sovet kinosunun ən seçilən ekran əsərləri idi. “Adi faşizm” sənədli filmi 1965-ci ildə Almaniyanın Leypsiq şəhərində keçirilən beynəlxalq kinofestivalda mükafat qazanır. Məhz bu film müəllif kinosunun yaranmasına bir təkan olur.
Rejissorun 1961-ci ildə çəkdiyi nüvə tədqiqatçıların həyatından bəhs edən “Bir ilin doqquz günü” filmi Bolqarıstanda keçirilən beynəlxalq kinofestivalda əsas mükafata layiq görülür. Filmdə əsasən elm adamları arasındakı psixoloji münasibətlər önə çəkilib.
Beynəlxalq festivallarda qazandığı müvəffəqiyyət Mixail Rommu yeni filmlər çəkməyə ruhlandırır. Ancaq xəstəlik və uzunmüddətli gərgin iş onu əldən salmışdı. Sənətkar 1971-ci ildə vəfat edir. Onun yarımçıq qalmış “Mən yenə də inanıram”, “Dünya bu gün” filmləri ölümündən sonra sənət dostları tərəfindən çəkilib başa çatdırılır.
Sovet kinosunda özünəməxsus sənət məktəbi yaradan Mixail Rommun yetişdirmələri arasında Tenqiz Abuladze, Georgi Çuxray, Andrey Tarkovski, Valeri Şukşin görkəmli rejissorlar olub.

Mənbə: Mədəniyyət qəzeti


Davamı →

Dünya şöhrətli Amerika kinorejissoru Stiven Spilberqə (Steven Spielberg) Kinokamera-adam ləqəbi hələ uşaq ikən həvəskar film çəkilişi ilə məşğul olduğuna görə verilib. Spilberq tərcümeyi-halında yazır ki, səhhətində olan problemlər ona həmyaşıdları ilə oynamağa imkan vermirdi. Bu səbəbdən gələcək rejissor daim qonşu uşaqların ona rişxənd etməsindən gileylənirdi. Azyaşlı Stiven sakitliyi yalnız evdə film seyr etməklə tapırdı. Özünü yalnız hiss edən Stiven valideynlərinin ona ad günündə hədiyyə etdiyi kiçik kamera ilə film çəkməyə başlayır. Onun ilk “filmləri” isə bacısının dərs hazırlaması, anasının necə qab yumağı kimi sadə məişət hadisələrindən ibarət idi.
Ardı →

Jan Mare gənc yaşlarından zahiri görünüşü, atletik bədən quruluşu ilə qadınları cəlb etməyi bacarsa da, uzun müddət sənət xadimlərinin, rejissorların diqqətindən kənarda qalmışdı. Üç dəfə Paris Konservatoriyasının dram sinfinə imtahan vermiş, lakin tələbə olmaq şansı qazana bilməmişdi. Amma o, inadından dönmədi və dünyanın ən məşhur aktyorlarından biri oldu.
Jan Villen Mare 1913-cü il dekabrın 11-də Fransanın Şerbur şəhərində anadan olub. Aktyor yaradıcılığına başladığı ilk illərdə uğursuzluq onu hər addımda izləyir.
Ardı →

Üç müxtəlif insan həyatı hekayəsindən bəhs edən “İt sevgisi” (“Amores perros”) filmi ilə Alexandro Qonzales nəinki Meksika kinosunda, ümumiyyətlə, dünya kino aləmində dönüş etdi. Ağır həyat hekayəsi olan insanlardan bəhs edən ekran əsərində güclü dramatizmə malik səhnələr qurmaqla o, dünya kinosuna böyük vədlər verdi.
Alexandro Qonzales 1963-cü ildə Meksikada doğulub. 16 yaşında yerli rok radiostansiyasında əvvəlcə DJ, sonra musiqi üzrə prodüser işləyir. Bu sahədə populyarlıq qazanandan sonra kinoya marağı yaranır. 1991-ci ildə “Zeta Films” şəxsi kino şirkətini qurur və sərbəst filmlər çəkməyə başlayır.
Davamı →

Kinematoqrafiyada Çaplin dövrü təxminən 50 il davam edib. Karyerasına ən aşağıdan başlayan Çarli artıq 25 yaşında dünya şöhrəti qazanıb. Onun «Qızıl titrətməsi», «Böyük şəhərin işıqları», «Yeni vaxtlar», «Böyük diktator», «Müsyö Verdu», «Rampanın işıqları», «Kral Nyu-Yorkda», «Honq-konqlu qrafinya» kimi humanist, antifaşist filmləri bütün dünyanı fəth edib. Amma o özü həqiqi məhəbbətini ancaq 54 yaşında tapıb. Buna qədər isə ara-sıra «əxlaqsız» həyat tərzində ittiham edilən Çaplin bir neçə dəfə evlənib və boşanıb.
Davamı →

“Art haus” — bu sözü incəsənət sahəsində müxtəlif kontekstlərdə, o cümlədən kino ilə bağlı tez-tez eşidirik. Bəs bu anlayışın məğzi nədir, “art haus” kino nə deməkdir?
“Art haus” kino (ingilis dilindən “Art house” — “incəsənət evi”, həmçinin “art cinema”, “art movie” və ya “art film” adlandırılır) — müstəqil çəkilən (“müstəqil kino”), kommersiya (satış) üçün nəzərdə tutulmayan filmlərdir. “Art haus” məhsulu kütləvi deyil, məhdud auditoriya üçün nəzərdə tutulur.
Adətən bu cür filmlərdə kinematoqrafçılar bədii təsvirin daha ifadəli formalarının axtarışı ilə məşğul olur və kino dilini genişləndirir. Buna görə də həmin filmlər kino sənətini kifayət qədər anlayan, fərdi bilik səviyyəsi buna imkan verən tamaşaçı üçün nəzərdə tutulub.
Hələ ilk filmlərdə — Jorj Melyes, D.Qriffit və ya Sergey Eyzenşteynin ekran əsərlərində “kino qaydaları” yenicə təşəkkül tapırdı. Lakin sonrakı dövr avanqardizmin nümayəndələri Luis Bünüelin, Jan Koktonun filmlərində kino əsl yaradıcı sənət növü kimi çıxış etməyə başladı.

Ardı →

Dünyanın ən geridə qalmış və ən inkişaf etmiş ölkələrində filmlər niyə qayçılanır?
Kinoindustriyanın yarandığı gündən bəri geniş tamaşaçı kütləsi üçün nəzərdə tutulmuş filmlər seksual, dini, siyasi, ya da sosial səbəblərdən senzuraya və qadağalara məruz qalıb. Bu qadağalar və senzura hələ səssiz kinonun zamanlarından bu günə qədər tədbiq olunub və olunur.
1922-ci ildə tamaşaçıya nəyi göstərməyin mümkün olduğunu, nəyi göstərməyə rəvac verilmədiyini bəyan edən birinci, səsli kino ekranlarda görünəndə isə (1930-cu il) ikinci kodeks qəbul olundu.
Kino tarixində cəmi neçə filmin qadağaya məruz qaldığını dəqiq demək mümkün deyil. Belə ki, bu filmlərə qoyulan qadağa onu bəzən bütün dünyada, bəzən bir və ya bir neçə ölkədə, bəzən bəzi ştatlarda nümayişinə qadağa qoyur, bəzən müəllifləri filmin bir və ya bir çox kadrlarını doğramağa məcbur edir və s…

Ardı →