Onların birincisi (hər mənada) Naxçıvanın Nehrəmindən, ikincisi Qarabağın Kəhrizlisindən öz şəxsi işləri (bəlkə tale “göndəriş”i?!) ilə mütləq eyni ünvana -Tiflisə getməli, orada birləşməli və bu millətin maarif-mədəniyyəti naminə əlləşib-vuruşmalıydılar. Əks təqdirdə, birincinin “Molla Nəsrəddin” nam-nişanlı milli-mədəni-mənəvi “lokomotiv”inin yanacağı qurtarıb yolda qala, ikincinin mal-mülkü “çiçi-biçi”lərə xərclənə-xərclənə heçə-puça çıxa, millətin böyük aydın onluqları, fəal yüzlükləri, ayıq minlikləri, ilk sayının üz qabığındakı karikaturaya istinadən desək, yatmış müsəlman dünyası içərisində tək bircəsinin “gərnəşərək” (və dizini digərinin kürəyinə qoyaraq!) oyanan statistik milyonları bugünkü kondisiyaya çatmaya bilərdi…

Əgər qadın savadlı, dünyagörüşlü olarsa, onun ailəsində böyüyən övladları da savadlı olacaq. Azərbaycanın çoxəsrlik tarixində cəmiyyətin inkişafı, maarifpərvər ideyaların təbliği istiqamətində mühüm rol oynamış bir çox qadınlarımız olub. Onlar cəmiyyətin müxtəlif sahələrində kişilərlə çiyin-çiyinə çalışıb, həyatını xalqın inkişafına həsr ediblər.

XIX əsrin sonu-XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan çar Rusiyasının işğalı altında olmasına baxmayaraq, bir qrup maarrifpərvər və vətənsevər ziyalımız elm və mədəniyyətin inkişafı üçün çalışırdı. "Üsuli-cədid tərəfdarları" və ya qısaca «cədidçilər» adlanan bu ziyalılar yenilik tərəfdarı olmaları ilə seçilirdilər və onların ardıcıl fəaliyyəti güclü bir hərəkata çevrilmişdi.