Yer kürəsinin mənimsənilməsi

Əhalinin sayının artması, insanların əlverişli təbii şəraitə malik olan sürətlə mənimsənilmiş, yəni əhalisinin sıxlığı yüksək olan ərazilərdən kənarlara köçməsinə səbəb olur. Belə ərazilərdə mövcud olan yeraltı sərvətlər tükənmək üzrə olur. Torpaqlardan fasiləsiz istifadə onun məhsuldarlığının azalmasına gətirib çıxarır. Antropogen təsir nəticəsində ərazinin tәbii vәziyyәti pozulur. Belə olan halda insanlar yaşayış üçün daha az əlverişli olan yeni mәnimsәnilәn ərazilərə köçmək məcburiyyətində qalırlar.


Davamı →

Aralıq dәnizi və ya Mediterrana

Aralıq dәnizi və ya Mediterrana 3 qitəni əhatə edən tarixi regiondur. Sahəsi 4 mln. km2-ə qədər olan bu ərazi oxşar coğrafi xüsusiyyətlərə malikdir. Dənizsahili ərazilərdə isti və quru yay, mülayim və rütubətli qış müşahidə olunur.

Aralıq dənizi ən qədim dövrlərdən gəmiçiliyin inkişafı ilə seçilmişdir. Uzun müddət regionun hər tərəfində inkişaf səviyyəsi təqribən eyni olmuşdur. Regiondakı tikililər memarlıq baxımından oxşar olmuşdur. Ticarət əlaqələri regionun hər tərəfində böyük satış bazarlarının yaranmasına, istehsal alətlərinin, kənd təsərrüfatı məhsullarının mübadilə edilməsinə şərait yaratmışdır.


Davamı →

Gənc analara 3 vacib məsləhət

Yenicə ana olan xanımların qayğıları da çox olur: həyatda artıq yeni rolun oynanılması, yeni körpə, yeni həyat tərzi. Lakin, bütün bu olanlardan başınızı itirməməli və kitablardan, pediatorlardan yaxud sizə yaxın olan insanlardan məsləhət almalısınız.

Bu yolda sizə ən doğru çıxış yolunu pediatorlar verə bilər. Beləliklə, pediatorların ana olan xanımlara məsləhət gördüyü 3 məsləhət:



Davamı →

Nanənin faydaları

Nanə ən faydalı bitkilərdən biridir. Bu ətirli bitki hələ qədim zamanlardan təbabətdə istifadə olunur.

Hippokrat, İbn Sina, Avisenna kimi dahilər nanənin müalicəvi xüsusiyyətlərindən xəbərdar olub və yüksək qiymətləndiriblər.

Nanə günümüzün tibbindədə aktiv istifadə olunur. Nanə və nanə məhsulları müxtəlif dərmanların tərkibinə daxil edilir.

Davamı →

Türk dünyasının sivilizasiyalararası əlaqələrdə rolu

Türk sivilizasiyası – Avrasiyada yaranan ən qədim sivilizasiyalardan biri olub eramızdan əvvəl Avrasiyanın geniş çöllərində formalaşmışdır. Hazırda türk xalqları əlverişli-coğrafi mövqeyə malik olan Ön Asiya, Mərkəzi Asiya, Qafqaz regionları, Kiçik Asiya yarımadası, Sayan-Altay dağlarının şimal-qərb bölgəsi, Talas vadisi, Ordos vilayəti, Orxon-Yenisey ətrafı ərazilər, Urmiya gölü hövzəsi, Qara dəniz sahili ərazilərində məskunlaşmışlar. Türklərin “Böyük çöl”də məskunlaşması onların həyat tərzinə güclü təsir etmişdir. Müvəqqəti köçlər zamanı onlar rahat açılıbyığılan alaçıq və yurtalardan istifadə edir, əsasən, heyvandarlıqla məşğul olmuşlar.


Davamı →

Sivilizasiyalar

Sivilizasiya (lat. – “dövlət”, “vətəndaşlıq”) – insan cəmiyyətinin inkişaf səviyyəsini göstərir. Oxşar dil, din, adət-ənənə, əxlaqa malik olan xalqlar sivilizasiyanın müxtəlif mərhələsindədir. Müxtəlif xalq və ya ölkələr bu mərhələni fərqli zamanlarda qət edir; məsələn, Qədim Misir və Şumer sivilizasiyalarının tarixi daha erkən dövrlərə təsadüf edirsə, Mərkəzi Afrika, Cənubi-Amerika və Cənub-Şərqi Asiyanın bəzi yerli qəbilələri hələ də sivilizasiya mərhələsinə qədəm qoymamışdır. Müharibə, epidemiya, təbii fəlakət və digər səbəblər sivilizasiyaların inkişafını ləngidə bilər.


Davamı →

Psixoloq məsləhət edir

  1. Mən uğurun yolunu bilmirəm. Ancaq uğursuzluğun yolunu bilirəm – bu digərlərinə xoş gəlməkdir.
  2. Kişi yaxud qadın məntiqi yoxdur, düşünə bilmək yaxud düşünə bilməmək qabiliyyəti var.
  3. Əsl düşmənini tanımaq istəyirsən? Güzgüyə bax. Onu yensən digərləri qaçacaqdır.
  4. Dostla söhbət maraqlıdır, düşmənlə faydalı.
  5. İşdən çıxmağın tək vacib səbəbi var – şəxsi inkişafın mümkün olmaması.

Davamı →

Ekoloji siyasət

XX əsrdə elm və texnikanın, sənaye və kənd təsərrüfatının intensiv yollarla inkişafı, həmçinin dünya əhalisinin sayının kəskin artması insanın təbiətə təsirini gücləndirmişdir. Bir çox ekoloji problemlər kəskinləşmiş, bəziləri isə ekoloji böhran xarakteri almışdır.

Ekoloji böhran – ətraf mühitin böhran vəziyyətində nəzərəçarpacaq dərəcədə dəyişməsidir ki, nəticədə təbii komplekslər, oradakı canlı orqanizmlərin gələcək mövcudluğu təhlükə altında qalır. Yer kürəsində ekoloji vəziyyətin dərəcələri müxtəlifdir. Ətraf mühiti ekoloji vəziyyətinə görə 5 qrupa ayırmaq olar:


Davamı →

Antarktidanın təbiəti

Antarktika (yunan “anti” – “əks” deməkdir) – yəni Yer kürəsinin Şimal qütbü ətrafının – Arktikanın əksi mənasındadır. Antarktida – üç yarımkürədə yerləşən, sahəsi 14 milyon km2 olan, üç okeanın suları ilə əhatələnən cənub materikidir. Materik bütün coğrafi uzunluqlarda yerləşir, onun sahilləri hər tərəfdən şimala istiqamətlənmişdir ki, bu da onun coğrafi mövqeyi ilə əlaqədardır.

Antarktida – cənub materiklərinin əvvəllər daxil olduğu Hondvananın tərkib hissəsidir. Materik eyniadlı litosfer tavasında yerləşir, qərb tərəfdən And dağlarının davamı kimi Sakit okeanın “Odlu həlqə”sinə daxildir. Antarktidada hələ də vulkanik proseslər (burada fəaliyyətdə olan Erebus vulkanı püskürür) davam edir. Materikin buzaltı relyefi (sıra dağlar, platolar, çökəkliklər və s.) mürəkkəbdir.


Davamı →

Sidik axarı daşları əlamətləri

Sidik axarının daşları sidiyin böyrəklərdən axınının qismən və ya tam blokadası zamanı təzahür edir. Bu səbəbdən 90-95% pasientlərdə sidik axarının daşları yalnız böyrək sancısı yarandıqda aşkar edilir.

Sidik axarının mənfəzi daşla qismən tutulduqda ağrılar küt olub, müvafiq qabırğa-onurğa sütunu bucağında yerləşir. Sidik axarının tam obturasiyası zamanı sidiyin böyrəklərdən axını kəskin pozulur, ləyənlər genişlənir, ləyəndaxili təzyiq yüksəlir.

Böyrək toxumasında mikrosirkulyasiyanın pozulması və sinir uclarının qıcıqlanması güclü ağrı tutmasına-böyrək sancısına səbəb olur.


Davamı →