Göbək ciyəsi düşdükdən sonra göbək nahiyəsində yara əmələ gəlir. Onun sağalması çox vacibdir. Çünki göbək müxtəlif infeksiyalar üçün giriş qapısı ola bilər. Buna ciddi yanaşmalısınız.

Göbək yarası sağalana qədər xüsusi məhlullarla işlənilir: oksigen peroksidi (və ya kalium-permanqanatın 3%-li məhlulu — “marqansovka”) göbəyin içinə tökməli, sonra isə spirtli yod məhlulu ilə (və ya brilliant yaşılı ilə — “zelyonka”) sürtülməlidir.

Göbək yarası tam sağalana qədər uşağı çimizdirərkən yaranı yapışqan lentlə bağlamaq lazımdır ki, ona su dəyməsin. Düzgün qulluq edildikdə körpənin artıq 12-15 günlüyündə yara tamamilə yox olur.
Ardı →

Südəmər uşağı hər gün çimdirməli!
Çimmə dərini tərdən və tozdan təmizləyir, insanın bütün bədənini gümrahlaşdırır. Südəmər uşağın dərisini nəinki tərdən, həm də sidikdən və nəcisdən təmizləmək lazımdır. Südəmər uşağın dərisi böyük adamın dərisindən daha zərifdir, buna görə də ona yaxşı qulluq tələb olunur.
Balaca uşaqları da mümkün olduqca hər gün çimdirməli, doğrudur, bunların dərisi südəmər uşağın dərisi kimi zərif deyil, lakin onlar döşəmədə oynayır, iməkləyir və çox bulaşırlar. Uşaq diqqətini cəlb edən şeyləri ələ almaq üçün hərəkət etdikcə bir o qədər çox bulaşır. Bundan başqa, 3 yaşına qədər uşaqların dərisi sidiyə və ya nəcisə batır.
Davamı →

Uşaq çeynəməyi necə öyrənir? Uşağa nəinki qaşıqdan və stəkandan istifadə etməyi öyrətmək, onu təzə yeməklərə alışdırmaq, həm də ona yeməyi çeynəməyi də öyrətmək lazımdır. Bunu müəyyən bir plan üzrə öyrətmək lazımdır, çünki bəzi uşaqlar çeynəməyi çətin vərdiş edirlər. Bir çox uşaqlar bütün dişlərinin çıxmasına baxmayaraq, ancaq əzilmiş yeməyi xoşlayırlar. Bəzi uşaqlar məktəb yaşına çatana qədər çeynəmək lazım gələn yeməyi yemirlər, yaxud onu çeynəmədən udurlar. Uşaq yeməyi lazımınca çeynəməsə pis inkişaf edər və dişləri çıxmaz. Uşağa çeynəməyi vaxtında öyrətməklə belə halların qarşısını almaq olar.
Davamı →

Nəzərinizə çatdıraq ki, əlavə qidalar yalnız körpənin 6-aylığından sonra onun pəhrizinə əlavə oluna bilər. Yeni qidaların əlavə edilməsi prosesi tədricən və düzgün şəkildə həyata keçirilməlidir ki, uşağın səhhətində problemlər yaranmasın.

Bu haqda daha ətraflı məlumat saytımızın «Südəmər uşaqların menyusuna əlavə qidaların daxil edilməsi»

Südlü düyü sıyığı balqabaqla
2 x. qaşığı düyü, 1 stəkan süd (uşaqlar üçün olan xüsusi quru süddən hazırlanır),1 stəkan su, 1/2 ç.q. şəkər tozu, 1/2 ç. q. kərə yağı, balqabaqın bir dilimi.

Balqabaq yuyulur, xırda tikələrə doğranılır və suda vam odda hazır olana qədər bağlı qabda bişirin. Düyu yuyulur, üzərinə isti süd əlavə olunur və yarıbışmiş vəziyyətə çatdırılır. Sonra düyüyə ələkdən sıxılmış bişmiş balqabaq əlavə olunur və sıyıq hazır olana qədər bağlı qabda bişirilir. Hazır sıyığa kərə yağı əlavə olunur.
Ardı →

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) ekspertləri tövsiyə edirlər ki, həm təbii (ana südü ilə), həm də süni qida (süni süd qarışıqları) qəbul edən uşaqların rasionuna əlavə qidaları (sıyıqlar, şirə, püre və s.) 6 aydan başlayaraq daxil etmək olar.

Çünki bu dövrədək körpə orqanizmi yeni qidanı həzm etməyə hazır olmur. 5-6 ayına qədər əlavə qidaları qəbul etməyə başlayan uşaqlarda allergiyalara və mədə-bağırsaq pozulmalarına daha tez-tez hallarda təsadüf edilir.

Əlavə qidaya tədriclə, kiçik dozalarla başlayın. Əsas qidalanmadan sonra yeni qidanı körpənin ağzına damızdırmaq və ya çay qaşığının ucunda vərmək lazımdır. Günbəgün əlavə qidanın miqdarını artırın.

Yeni qidanın ilk dozası nə qədər az olarsa və gec artırılarsa, atopik dermatitlərin (diatez) baş vermə ehtimalı bir o qədər azalar.
Ardı →

Bir çox analar bu problemlə üzləşir. Lakin analar bilməlidir ki, yenidoğulmuş uşaqlarda nəcisin gec-gec ifraz olunması heç də bütün hallarda qəbizliyin əlaməti deyil.

Əgər uşaq ana südü ilə qidalanırsa, o gündə 1 dəfə və hətta bir gündən bir (bəzən daha gec-gec) nəcis ifraz edə bilər. Məsələ burasındadır ki, körpə üçün ən ideal qida olan ana südü uşaq orqanizmi tərəfindən, demək olar, tam mənimsənilir ki, nəticədə ifraz etmək üçün «bir şey» qalmır. Məhz bu səbəbdən yalnız ana südü ilə qidalanan uşaqlar süni qida («smes») alan uşaqlarla müqayisədə adətən daha gec-gec nəcis ifraz edirlər.

Süni qida ana südü ilə müqayisədə tam mənimsənilmir və süni qidalanan uşaqlar daha tez-tez nəcis ifraz edirlər. Lakin bu da çox fərdi bir məsələdir. Süni qida ilə qidalandırılan bir uşaq gündə 2 dəfə, digəri 3 dəfə, digəri isə kiçik miqdarlarla 4-5 dəfə nəcis ifraz edə bilər.
Ardı →

Hamiləlikdə  ana və körpənin sağlamlığı üçün təhlükəli vəziyyətlər bunlardır :

RH  uyuşmazlığı

Rentgen

Dərman qəbulu

Siqaret və alkoqol qəbulu

Ananın yaşı  və doğum sayı

Hamiləlik müddətinin uzanması

Erkən doğum

Hamiləlikdə qanaxmalar

Ardı →

Bir çox analar bu problemlə üzləşirlər. Təzə yeriməyə başlayan körpə barmaqların ucunda durur və yeriyir.

Uşaq niyə belə edir? Bu hər hansı xəstəlikdir? — analar yorulmadan bu sualları bir birinə, qohumlara, tanışlara verir. Nəticədə ana stress vəziyyətinə düşür, uşağa «düzgün» yeriməyi öyrətməyə çalışır, həkimləri gəzir və s.

Həkimlər belə hesab edirlər ki, yeriməyə başladıqda vaxtaşırı olaraq barmaqların ucunda yerimək, demək olar, bütün uşaqlar üçün xasdır və təbiidir. Belə hesab olunur ki, uşaq bu üsulla dünyanı dərk etməyə çalışır, daha böyük və hündür olmaq istəyir, bəzi hallarda özünü kimə isə oxşatmağa çalışır (hündürdaban ayaqqabıda gəzən anaya, balet iştirakçılarına və s.).

Müasir uşaqların bir çox hissəsi «xodunki»də yeriməyə öyrənir. Bir çox hallarda məhz «xodunki» uşaqda bu vərdişi formalaşdırır — uşağın ayaqları yerə dəymir və uşaq məcburən barmaqların ucunda gəzməli olur. Nəticədə belə vərdiş formalaşır.

Ardı →

Uşağınız artıq böyüyüb, ancaq əmziyi hələ də ağzından yerə qoymur. Dəfələrlə əmzikdən əl çəkməsinə çalışsanız da bunu bacarmamısınızsa, bu məsləhətinə əməl edin. 

Körpənizin əmzikdən imtina etməsini istəyirsinizsə, bunu cəza kimi etməyin. Əksinə, əmziyi tərgidəndə onu mükafatlandırmalısınız.

Körpənizin əmzikdən istifadəsini azaldın
1 il ərzində sadəcə yatarkən əmzik istifadəsinə icazə verin.  1 ildən sonra tərgitməsinə çalışın.

Əmziyi tərgitməsini cəza kimi tətbiq etməyin
Əmziyi tərgidərkən sanki körpənizlə birgə qərar verirmişsiniz kimi onunla danışın. Əmziyi yastığın altına qoyub, sonra “mələklər gəlib apardı” deyə bilərsiniz.

Əmziyi tərgitdiyi üçün körpənizi mükafatlandırın
Böyüdüyü üçün onunla qürur duyduğunuzu, onunla fəxr etdiyinizi deyin.

Əgər əmzik vermədiyiniz üçün əsəbləşirsə, hisslərini ifadə etməsi üçün ona kömək edin. Qucaqlayın və artıq böyüdüyünü deyin.

Yazar: Fərizə Əhmədova

Davamı →

7 ayınadək olan uşaqlarda qidanın bir hissəsinin geri qaytarılması (“kiçik qusma”) fizioloji, yəni normal hal hesab olunur.

Qidanın bir hissəsinin fizioloji olaraq geri qaytarılması (kiçik qusma) qəflətən başlayır və qarın əzələlərinin cüzi dərəcədə iştirakı ilə baş verir. Bu zaman qidanın hissəvi olaraq geri qaytarılması qida qəbulundan sonra 1 saatadək olan müddət ərzində baş verə bilər, qusma “fontan” şəklində (yəni təzyiq altında, axar şırnaq şəklində kənara atılmaqla) olmamalıdır.

Uşağı yedizdirdikdən sonra onu 20 dəqiqə şaquli vəziyyətdə saxlamaq lazımdır. Bu zaman hava tıxacı gəyirmə ilə xaric olur və ağızın kənarlarından isə az miqdarda süd də xaric ola bilər. Qidanın hissəvi olaraq geri qaytarılması (kiçik qusma) uşağın bədəninin vəziyyətinin dəyişməsi zamanı və ya hər hansı bir nəzərəçarpacaq səbəb olmadan da təkrar oluna bilər. Bəzi hallarda elə görünə bilər ki, geri qaytarılan qidanın miqdarı çoxdur. Ancaq onun əlamətləri yuxarıda qeyd edilən fizioloji “kiçik qusmalara” uyğun gələrsə, uşağın çəkisinin artması da normal olarsa – bu, normal hesab olunmalıdır. Təxminən uşağın 7-ci ayına yaxın olan müddətdə, qidanın hissəvi olaraq geri qaytarılması (“kiçik qusma”) keçib getmiş olur. Valideynlər aşağıdakı hallara diqqət yetirməlidirlər:

— qəbul edilən qidanın “fontan” şəklində geri qaytarılması uşaqda olan nevroloji pozulmaların əlaməti ola bilər. Buna görə də uşağı ilk növbədə nevropatoloqa göstərmək lazımdır. Nadir hallarda, bunun səbəbi həzm sistemində olan spazmlar da ola bilər ki, bu halda həkim-qastroenteroloqa müraciət etmək lazımdır;

Ardı →