Yazıçı, dramaturq və ictimai xadim olan Mirzə İbrahimov Azərbaycan ədəbiyyatının və elminin zənginləşməsində müstəsna xidmətlər göstərmişdir.
Mirzə Cəlildən sonra Arazı keçən, “o taya ana dili aparan” (Yaşar Qarayev), Təbrizdə qəzet nəşr eləyən ikinci ədibimiz Mirzə İbrahimov oldu!
Məhz Güney mövzusuna sədaqəti onu nasirlərimiz içində hamıdan ayırdı. Mirzə İbrahimov o taya ana dilini aparmaqla yanaşı, Təbrizdə ana dilində nəşr  olunan “Vətən  yolunda” adlı qəzetinin də bünövrəsini qoydu.

Davamı →

Su­fizm əsr­lər bo­yu klas­sik Şərq poe­zi­ya­sı­nı yön­lən­di­rə­rək, yüz­lər­lə sə­nət­ka­rın ya­ra­dı­cı­lı­ğı­nın bu is­ti­qa­mət­də for­ma­laş­ma­sı­na tə­sir gös­tər­miş­dir. Azər­bay­can poe­zi­ya­sı da bu tə­sir­dən yan keç­mə­yib. XIX yü­zil­li­yin ye­tir­di­yi Se­yid Əzim Şir­va­ni də ya­ra­dı­cı­lı­ğı eti­ba­ri­lə sə­ləf­lə­ri­nin yo­lu­nu da­vam et­dir­miş, li­ri­ka­sı­nı klas­sik Şərq şei­ri ənə­nə­lə­ri əsa­sın­da ya­rat­mış, Ni­za­mi, Xa­qa­ni, Fü­zu­li, Ru­mi, Sə­di, Ha­fiz ki­mi sə­nət­kar­lar­dan bəh­rə­lən­miş­dir. Klas­sik poe­zi­ya us­ta­la­rı şe­ir­lə­rin­də sim­vol­lar­dan ge­niş is­ti­fa­də et­miş, əsər­lə­ri­ni ör­tü­lü, pər­də­li şə­kil­də təq­dim edə­rək oxu­cu­ya dü­şün­mək üçün bol ma­te­ri­al ver­miş­lər. Bu­nun üçün hər bir sə­nət­kar nə­in­ki sə­ləf­lə­ri­nin ya­ra­dı­cı­lı­ğı­na, ey­ni za­man­da, döv­rün ədə­bi-bə­dii sfe­ra­sı­na ya­xın­dan bə­ləd ol­ma­lı, müx­tə­lif ədə­bi cə­rə­yan­lar, bə­dii-fəl­sə­fi nə­zə­riy­yə­lər haq­qın­da ət­raf­lı bil­gi­yə sa­hib ol­ma­lı idi. Qeyd edək ki, is­tə­ni­lən ədi­bin hə­yat və ya­ra­dı­cı­lı­ğı araş­dı­rı­lar­kən onu ye­ti­rən mü­hit, hə­min dövr­də­ki ic­ti­mai-si­ya­si şə­ra­it nə­zə­rə alın­ma­lı­dır. Çün­ki sə­nət­ka­rın əqi­də­si, dün­ya­gö­rü­şü, hə­ya­ta fəl­sə­fi ba­xı­şı həm də onu for­ma­laş­dı­ran cə­miy­yət­dən ası­lı­dır.

Davamı →

Xəlil Rza Ulutürk xatirələrə sığmır. Mənə elə gəlirdi ki, onun haqqında xatirə yazmaq mənim üçün ən asan işlərdən biridir. Çünki 35 il fasiləsiz olaraq onunla oturub-durmuş, səfərlər etmiş, görüşlər keçirmiş və bir yerdə olmuşuq. Düzdür, bu müddətin 10 ilini mən ancaq Azərbaycana məzuniyyətə gələrkən onunla görüşər və bir yerdə olardıq, qalan vaxtlarda isə onunla ardıcıl məktublaşar, telefon əlaqələri saxlayar və mənəvi baxımdan bir yerdə olardıq.

Davamı →

Bir çox yazıçılar təbiət hadisəsini mexaniki yazırlar. Ola bilsin mexaniki yazılmış təbiət təsvirləri adamları bezdirir. Bizim ədəbiyyatda mexaniki yazilmış, mexanikliyi cəhənnəm, çox pis yazılmış təbiət təsvirləri çoxdu. O təsvirlər ki, nə hadisəylə bağlılığı var, nə də hisslərin qabarmasına xidmət edir. Bu kimi təbiət təsvirləri, təbiət təsvirləri deyil, sadəcə sinoptik xəbərləridi.
Bulvarda, saat qülləsinin yaxınlığında yerləşən çayxanada, açıq havada oturub çay içə -içə gənc və perspektivli bəstəkar Firudin Allahverdi ilə (Allah ondan həm bu dünyada, həm də o dünyada razı olsun) söhbət edirdik. Həmin çayxanada mürəbbəsiz çay verilmir, lakin sifətdən tanıdıqlarına, köhnə müştəriləri olduğumuza görə bizə güzəştə gedirlər. Allah onlardan razı olsun!

Davamı →

Abdulla Şaiq Mustafa oğlu Talıbzadə 1881-ci il fevralın 21-də Tiflisin Şeytanbazar məhəlləsində anadan olub. Onun valideynləri Axund Mustafa və Mehri xanım Tiflisə köçərək orada məskunlaşıblar. Abdulla böyük qardaşı Yusifdən sonra evin ikinci övladı olub. Onun əkiztayı olan qız övladı doğulandan az sonra ölüb.

Davamı →

Elçinin bir hekayəsinin təhlili

Davamı →

Böyük dramaturq, gözəl nasir, mahir tərcüməçi, Azərbaycanın ilk dirijoru, görkəmli ədəbiyyatşünas, rejissor, müəllim, incəsənət işinin, xüsusən teatrın fədakar təşkilatçısı olan Əbdürrəhimbəy Haqverdiyev ömrünün son ilində — 1932-ci ildə görkəmli alim Əziz Şərifə yazdığı məktubda xatırladırdı ki, istirahətə böyük ehtiyacı var. Lakin «islam» zəif olduğu üçün heç yay tətilində də (ADU-da müəllim işləyirdi) Bakıdan çıxa bilməyəcəkdir. Və belə olduqda çətin ki, yaradıcılığının qırx illik yubileyini də görə bilsin. «Amma çox yoruluram; vaxt və təbiət öz işlərini görürlər. Fevral ayında mənim ədəbiyyat yolunda bəqədri imkan işləməyimin qırx sənəsi tamam olur. Bu münasibətdən güman edirəm ki, mənə „xalq ədibi“ namini versinlər. O vaxt üç yüz manata qədər təqaüd almalı olaram. Belə olarsa, sentyabrdan istefa verib, bir guşəyə çəkilib axır günlərimi istirahət ilə keçirmək istəyəcəm». Ədibin bu arzularının da heç biri gerçəkləşmir. Böyük Mirzə Cəlil kimi Əbdürrəhimbəy də ömür səfərini möhnətli bir güzəranla başa vurmalı olur...

Davamı →

Ədəbiyyatşünas, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Akif Azalpın “Kəsişən əbcədlər” üsulu, yaxud “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi”nin yeni səhifələri adlı məqaləsinin birinci hissəsini təqdim edirik. Qeyd edək ki, müəllif bu məqalədə Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığına hələlik məlum olmayan bir sıra əhəmiyyətli tarixləri öz “Kəsişən əbcədlər” üsulu ilə aşkara çıxardığını iddia edir. Azərbaycan ədəbiyyatı üçün önəmli olan bu elmi tapıntıların digər qismi məqalənin növbəti hissələrində oxucuların diqqətinə çatdırılacaqdır.

Davamı →

Görkəmli pedaqoq, müəllim, ədəbiyyatşünas alim, ədəbiyyatın tədrisi metodikası sahəsində onlarla elmi əsərlərin müəllifi Əliyar Məhəmməd oğlu Qarabağlının adı pedaqoji ictimaiyyətə yaxşı tanışdır. Əliyar Qarabağlı respublikamızda Azərbaycan ədəbiyyatı tədrisi metodikasının ən görkəmli mütəxəssislərindən biri olmuşdur. O, 40 illik müəllimlik fəaliyyəti dövründə həyatını orta və ali məktəblərdə şagird və tələbələrin təlim-tərbiyəsinə həsr etmiş, Azərbaycan dövri mətbuatında öz məzmunlu elmi məqalələri ilə çıxış etmişdir. Ə.Qarabağlı orta məktəbdə sıravi ədəbiyyat müəllimliyindən Azərbaycan Dövlət Universitetinin pedaqogika kafedrasının müəllimi vəzifəsinədək yüksəlmiş, dosent, professor elmi adlarına layiq görülmüşdür.

Davamı →

1966-cı il noyabrın 16-dan Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının (ASE) Baş  redaksiyasında işləməyə  başladım.
Xalq şairi Rəsul Rza kimi bir şəxsiyyətin rəhbərlik etdiyi kollektivin üzvü olmaq böyük şərəf idi və hamı həvəslə, cani-dildən işləyirdi. İlk mərhələdə ensiklopediyanın  bünövrəsi sayılan Sözlük tərtib edilirdi. Bu, həm çətin, həm də vaxtaparan iş idi. Əməkdaşların da əksəriyyəti gənclər, cavanlar  idi, öz istəyimizlə iş vaxtından sonra, hətta istirahət günlərində  də işləyirdik. O vaxt Bakının  elmi, ədəbi-mədəni həyatında da başqa ab-hava vardı. Hamı  ensiklopediyadan danışır, oradakı işlərlə maraqlanırdı. Respublikanın ən görkəmli elm, ədəbiyyat, mədəniyyət xadimləri, mütərəqqi ziyalıları bu işə cəlb olunmuşdu. Tezliklə hər bir elmi sahə redaksiyasının Sözlüyü,  bunların əsasında isə geniş müzakirələrdən sonra  bütövlükdə ASE-nin Sözlüyü təsdiq edildi.

Davamı →