Heydər Əliyev — milli ədəbiyyatımızın faktıdır, əhəmiyyətli və gərəkli məxəzidir. Bu məxəz bütün estetik ruh halı ilə fərqli duyumun, fərqli yaşamın şəklidi. Heydər Əliyev ruhunun ədəbiyyatda gerçəkləşən şəkli… Və siyasətdə göründüyü qədər həm də ədəbiyyatın obrazıdır.
O, əvvəl milli məfkurəni, sonra müstəqil dövləti yaratdı. Bu baxımdan, minillik dövlətçilik tariximizə milli məfkurəyə istinad edən ilk və yeni Azərbaycan dövlətinin qurucusu kimi daxil oldu. Milli müstəqilliyi qazandığımız 90-cı illərdə deyil, eləcə də hakimiyyətdə olduğu sovet epoxası daxilində ədəbiyyatı nəinki iqtisadiyyatın, eləcə də siyasətin, gücün ayağına vermədi. Bütün fəaliyyəti dövründə ədəbiyyata, onun müxtəlif dövrlərində yaşayıb-yaratmış ədiblərinə qədirşünas mövqedən yanaşan Heydər Əliyevin rəhbər kimi özəlliyi bəlkə də elə buradan başlayır.

Davamı →

Öncədən qeyd edim ki, yazıda millət anlayışına ingilis dilində olan “nation” prizmasından baxdığım üçün xalq və millət arasındakı fərqlərin irdələnməsinə keçməmişəm. Bundan başqa yazıda qeyd olunan “azərbaycanlı” adını müxtəlif dövrlər ərzində millət anlamında işlətmişəm.

Davamı →

Ümummilli lider, böyük Heydər Əliyev deyirdi: «Gərək nəbzin Vətənin nəbzi ilə vursun». Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyev dedi: «Qarabağ Azərbaycandır!».
Azərbaycan Respublikasının möhtərəm Prezidenti cənab İlham Əliyevin ümumbəşəri, sülhsevər, mübariz, yenilməz diplomatiyası, müzəffər Ali Baş Komandanlığı sayəsində terrorçu, vəhşi, əcinnə ermənilərin işğalçılığına son qoyulması, onların mənfur himayədarlarının biryolluq susdurulması və rüsvay edilməsi, xalqımızın haqqa olan qırılmaz inamının möhtəşəm, uçulmaz qalaya, birlik rəmzinə çevrilməsi, həmişə cavan, qeyrətli şah babamız Şah İsmayıl Xətainin, ulu öndər, ümummilli lider Heydər Əliyevin ləyaqətli varisi olmaği şərəflə yaşatması, «Qarabağ Azərbaycandır!» tarixi xilaskarlıq fəlsəfəsini bütün dünyaya bəyan etməsi, xeyirxah insanlara, vətənsevər soydaşlarımıza ardıcıllıqla çatdırması qədim tariximizdə yeni üfüqər açdı, təkrarsız epopeya yazdı.

Davamı →

Dağlıq Qarabağ münaqişəsi barədə danışarkən hesab olunur ki, onun aktiv fazası 1988-ci ilin fevralında başlayıb. Məhz 1988-ci ilin 13 fevralında Stepanakertdə (indi Xankəndi) Vilayət partiya komitəsinin binası qarşısında ilk mitinq keçirilir. Fevralın 20-də Dağlıq Qarabağın Vilayət Soveti Ermənistana birləşmək haqqında qərar çıxarır və SSRİ Ali Sovetinə göndərir. Bununla da münaqişənin əsası qoyulur.
Amma reallıqda münaqişə 1987-ci ildə artıq başlamışdı. Maraqlıdır ki, onun əsasını formal olaraq iqtisadi məsələlər qoymuşdu.

Davamı →

Azərbycan ədəbiyyatının klassiki, görkəmli dramaturq, nasir, şair, ictimai xadim Cəfər Cabbarlının çoxşaxəli yaradıcılığı, zəngin ədəbi irsi daim geniş oxucu kütləsi tərəfindən yüksək dəyərləndirilir. Böyük bir nəsl məhz C.Cabbarlı əsərləri ilə tərbiyə olunub.
Sovet dönəmində quruluşu vəsf etməyə dair əsərlər yazmağa təhrik edilsə də, basqılara, mənəvi işgəncələrə, hətta həbslərə məruz qalsa da zahirən quruluşu etiva edən bəzi əsərlərində sətiraltı mənalarla öz vətəndaş-yazıçı mövqeyini qorumağa müvəffəq olmuşdur. Qələminin qüdrəti ilə ölməz sənət əsərləri yaratmağa müvəffəq olmuşdur.

Davamı →

1930-cu illər ədəbi tənqidinin müəyyən istisnalarla müraciət etdiyi Hadi yaradıcılığına Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığının əsaslı dönüşü bir də İkinci Dünya müharibəsi illərinə təsadüf edir. Məmməd Cəfər 1942-ci ildə «Səni kim unudar?» adlı məqalə yazır.
Məqalə Məhəmməd Hadinin «Firdovsi-ilhamat» kitabının «axırında çap etdirdiyi» «Aləmi-musavatdan» mənzuməsinin şərhi ilə başlayır və davam edir: "… bir az əvvəl səhər sükunəti qədər sakit döyünən şair qəlbi sürətlə çarpır, onun min bir məna ifadə edən odlu nəzərləri «bütün əvalimi  darüliztirar və rəhgüzari-qəm» hesab edən Şopenhauerin qalın qara cildli kitabına sataşır. Bədbinlik fəlsəfəsi və burjua fərdiyyətçiliyi ideyası təbliğatçısının dumanlı fikirləri şairin böhranlı dəqiqələrindən istifadə etməyə fürsət axtarırmış kimi, şeytani bir füsunkarlıqla onun gözləri önündə cilvələnib diqqətini cəlb edir. Şair Şopenhauerin sözlərini nəzmə çəkir:

Davamı →

“Kütlə hər şeyi və hər kəsi bağışlar,
bircə həqarət və lağın təzyiqi altında
dəyişməyən insanı bağışlamaz.”
Ayn Rand, “Mənbə”

Davamı →

Qafqazda ilkin sivilizasiya ocağı yandıran Azıx mağarasının vətəni, Azərbaycanın ən qədim yurd yerlərindən biri — Qarabağ...
Bir tərəfdən Kür, Araz, bir yandan Əlincəçay, Göyçə gölü arasına sığınan, lakin qüruru, qüdrəti, sənət eşqiylə dünyaya sığmayan tarix yaşlı, tarix yaddaşlı Qarabağ! Ulu keçmişini xəbər alsan, sinəsində əcdadlarımızın əliylə yazılan Azıx, Tağlar, Borsunlu, Xocalı, Çalağantəpə, Xındırıstan, Qalaqtəpə avtoqraflarını göstərər. Dağlarına üz tutub adını soruşsan, Murovdağ, Qızılboğaz, Qızqala, Ərikli, Qırxqız — deyər. Çaylarını tanımaq istəsən, dilimizin şah damarından törəyən doğma adlar eşidərsən: Quruçay, Köndələnçay, Həkəri, Tərtər, Qozluçay, Qarqar, İncəçay, Daşaltı… Qalalarını soraqlasan: Bayat, Koroğlu, Şahbulaq, Əskəran, Şuşa… Kəndlərini soruşsan: Boyat, Abdal-Gülablı, Kosalı, Çəmənli, Xankəndi, Sığnaq, Quzanlı, Göytəpə, Bəhmənli, Malıbəyli, Kəhrizli, Kəngərli, Üçoğlan, Qaradağlı, Qaradolaq… Ömrünü-gününü xəbər alsan XVII yüzilin böyük filosofları Yusif Məmmədcanoğlunun, İzzəddin Qarabağinin hikmətləriylə, Molla Pənah Vaqifin, Xan qızı Natəvanın, Seyid Nigarinin şeirləriylə cavab verər sənə. Bütün tarixi, maddi-mənəvi abidələri, toponimləriylə «Mən Azərbaycanınam» deyir Qarabağ.

Davamı →

«El bir olsa...». Məşhur ozanımızın dilindən yayılan bu ifadənin bəlli bir yaşı olsa da, xalqın ürəyindəki birlik istəyinin yaşını təyin etmək mümkün deyil; bu istək elə xalqın özü ilə birgə, bütün müşküllərin həlli, bütün hədəflərə çatmaq yolu kimi doğulub.
Bütün faciələr, məğlubiyyətlər bölünmələrdən, qardaşı qardaşa yad edən xəyanətlərdən, mənasız iddialardan, mənəm-mənəmliklərdən başlanıb. El birliyi, əl birliyi, fikir, söz və əməl birliyinin həsrətini də daha çox parçalanmış xalqlar çəkiblər. Azərbaycan folklorunun və ədəbiyyatının dərd və ağrı qatı da bu bir ola bilməmək faciəsi ilə, dünyada yaşayan azərbaycanlıların milli həmrəylik, özünüdərk, dövlət müstəqilliyi arzuları və bu ideallara qovuşmaq yolunda aparılan mübarizələrin uzun tarixi ilə bağlıdır.

Davamı →

Şuşanın da, Qarabağın da tarixi ulu əcdad sayılan Pənah xanın adı ilə başlayır.
Şuşanın tarixi, əslində, Pənah xanın ruhunun tarixidir. Pənah xan XVIII-XIX yüzillər Qarabağ insanının düşüncəsində «ilk əcdad», onun yaşadığı dövr «ilk zaman», «mifik zaman», Şuşa isə sakral və «ilk məkan» idi. Ona görə də tarixçilər, salnaməçilər haqlı olaraq onun adını əcdad kultu sistemində yerləşdirirlər, Qarabağ dövlət kultunun əsasında məhz Pənah xan kultu durur.

Davamı →