O yaş dövründəki qızlar sevir, ailə qurur, uşaq dünyaya gətirir, onları böyüdürlər, Züleyxa xanım müharibəyə getdi. Geri qayıdanda partiya işinə cəlb olundu. İki-üç il sonra nazir seçildi. Nazir necə oğlanla gəzərdi? Kim bu qıza gül bağışlaya, görüşə dəvət edə bilərdi?

…Yay idi. Yenə Şüvəlanda bağ evindəydilər. Mina xanım mətbəxdə nahara hazırlıq görürdü. Başı qarışıq olsa da, bir gözü həyətdəydi. Uşaqları oynayırdılar. Böyük qızı Sima xanım, oğlanları Kamal, Tələt və Xəlil… Bəs Züleyxa xanım hanı? Mina xanım əlini işdən çəkib özünü həyətə atdı. Yox, onun dəcəl qızı da buradaydı. Ürəyindən keçdi: “Nə əcəb…”. Kiçik qızı ipə-sapa yatmaz uşaq idi. Hər gün bir oyun çıxarırdı. Bir də görürdün yoxa çıxdı. Mina xanım qızını yerdə tapmayanda ağacın ən uca budaqlarında axtarırdı. Onu güc-bəla ilə aşağı düşürür, üz-gözündə, qollarında, ayaqlarında təzə yara yerlərini görəndə ah çəkirdi: “Bircə bu qız böyüsəydi…”.

Mina xanım qızına fərəhlə baxıb mətbəxə qayıtdı. İş görə-görə də onun barəsində düşündü. Züleyxa xanım onun ikinci övladıydı. İlki Simaydı. Mina xanım ondan on dörd, Züleyxa xanımdan isə on beş yaş böyük idi. Gəlin gələndə Mina xanımın on bir yaşı var idi. Onu ata babası Mir Əhməd ağanın əmisi oğlu Mir Həbib ağaya ərə vermişdilər.
Ardı →

Ədəbiyyat üzrə Nobel Mükafatını alan ilk qadın yazar Selma Lagerlöfdür. O, eyni zamanda Nobel mükafatı alan ilk isveçli yazardır.
O, bu mükafatı 1909-cu ildə “əsərlərini digərlərindən fərqləndirən yüksək idealizmə, aydın parlaq təхəyyülə və mənəvi təsir qüdrətinə görə” almışdır.

 Əsl adı Selma Ottiliana Lovisa Lagerlöfdür. Selma Lagerlöf 20 Noyabr, 1858- ci ildə ölkənin cənubundakı Vermland əyalətində, Marbaka adlı fermada, istefaya çıхmış zabit Erik Qustav Laqerlöfün ailəsində doğulan beş uşaqdan dördüncüsü olaraq dünyaya gəlmişdi. Selma üç yaşı olanda iflic keçirmişdi. Bir il yataqdan qalхa bilməmiş, sonra isə həyatı boyu şikəst qalmışdı. O dövrün tələblərinə görə evdə xüsusi təhsil almışdır. Nənəsindən dinlədiyi çoхsaylı nağıl və rəvayətlər Selmanı kiçik yaşlarından sözə bağlamışdır.

1882-ci ilin payızında Selma, atasının icazəsi olmadan Stokholmda müəllimlər məktəbinə girir. Müəllim olmaq istəyən Selma Laqerlöf 1885-ci ildə Stokholmdakı Kral Ali Qadın Pedaqoji Akademiyasını bitirmişdir. Təhsil aldığı müddətdə atası maddi sıxıntıya düşür və Marbaka ferması satılır. 1885-ci ildə atasını itirən Selma Lagerlöf həmən il, ailəsinə kömək məqsədilə Landskronda müəllimliyə başlayır. Tezliklə o, yüksək əqli və mənəvi keyfiyyətləri ilə şagirdlərinin sevimlisinə çevrilir.

Vermlandın təkrarsız mənzərələri, eşitdiyi хalq rəvayətləri Selmanı ilk romanını yazmağa ruhlandırmışdı. Hazır hissələr “İdun” jurnalının keçirdiyi müsabiqəyə göndərilmişdi. Jurnal onu sadəcə qalib kimi mükafatlandırmaqla kifayətlənməmiş, əsəri kitab şəklində çap etməyə hazır olduğunu da bildirmişdi.

 İki cildlik romanı “Host Berlinq haqqında saqa”nı (Gösta Berlings Saga) bu dövrdə, 1891-ci ildə yazdı. 1924-cü ildə Mouritz Stillerin (Mauritz Stiller) bu roman əsasında ekranlaşdırdığı film, Lagerlöfun doğulub, boya başa çatdığı Vermland bölgəsinin ən parlaq dönəmini, o illərdəki həyatı, yaşamı göstərirdi.

Ardı →

Həmin tarixdə mətbuat orqanlarında belə bir informasiya getmişdi: “Xaçmaz yolunda ölümlə nəticələnən yol-nəqliyyat hadisəsi baş verib. Ənvər Həsənovun idarə etdiyi maşın aşıb, nəticədə sərnişin Möminat Qurbanova yerindəcə keçinib”.
Quru, ürəksiz informasiyalardan zəhləm gedir, çünki həmin anda onu deyən aparıcı, yazan jurnalist gündəlik işini görür, heç ağlına da gəlmir ki, bu acı xəbərin arxasında neçə-neçə yıxılmış talelər, qaralmış dünyalar durur. Bu dəfə də elə oldu.

 Buzovnada sadə bir ailədə dünyaya gəlib Möminat xanım.  Ailədə altı uşaq olublar, beş bacı, bir qardaş. Ailənin sonbeşiyi olduğundanmı, yoxsa xarakterinə görəmi Möminat  hamıdan ərköyün və çılğın uşaq idi. Ona görə də orta məktəbdə komsomol fəalı, özfəaliyyət kollektivinin, idmanın öncüllərindən olan bu qız məktəbi bitirib sənədlərini indiki Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinə verəndə hamı bunu ərköyünlük kimi qarşıladı və reaksiya vermədilər. Dedilər ki, yəqin tezliklə həvəsdən düşüb özünə bir “düz-əməlli peşə” tapar.
Amma Möminatın bu ərköyünlüyü ötəri olmadı. Hələ orta məktəb illərində  “7 oğul istərəm” filminə o qədər baxmışdı ki, filmi əzbər bilirdi. Cəlalın dedikləri dilindən düşmürdü. Cəlalın (Ənvər Həsənovun-red.) şəklini otağının divarından asmışdı. Hərdən bu rəsmlə söhbət edirdi. Ona demişdi ki, səninlə bir filmə çəkilmək üçün aktrisa olacağam. Ənvər Həsənov haqqında mətbuatda yazılan məqalələr, tənqidlər, təriflər qovluqda, Möminatın kitab dolabında layiqli yerdə dururdu. İllər keçəcək Möminat Qurbanova Ənvər Həsənovun  evinə həmin qovluqla gəlin köçəcəkdi. Amma hələ ki, buna bir neçə il var. Hələ ki, Möminat  institutun aşağı kurslarında oxuyur, Ənvər Həsənov isə ardıcıl kinolara çəkilir.

Ardı →

O, İslandiyanın ilk qadın baş naziri kimi adını tarixə yazdı! 
Coanna Siquradotir (Coanna Siguradotir) 1942-ci ilin oktyabrın 4-də Reykyavikdə (İslandiya) anadan olub. O, İslandiya Kommersiya Kollecində oxuyub. 1960-cı ildə kommersiya diplomunu aldıqdan sonra, öncə İslandiya Hava Yollarında stüardessa, daha sonra isə ofis işçisi kimi çalışıb. 
O, peşəkar həyatının ilk illərində həmkarlar ittifaqında çox fəallıq göstərib və 1976-cı ildən 1983-cü ilə kimi Kommersiya işçiləri Həmkarlar İttifaqı idarə heyətinin üzvü olub. 

“Minn timi mun koma!” 
O, 1978-ci ildə Sosial Demokrat partiyasının üzvü kimi parlamentə üzv seçilib. Parlamentdəki fəaliyyətinin ilk illərində (1979, 1983-84-cü illərdə) parlamentin vitse-spikeri vəzifəsini daşıdı, bu vəzifədə yaddaqalan fəaliyyəti ilə diqqəti cəlb etdi. 
1984-cü ildən 1993-cü ilə kimi o, Sosial Demokrat Partiyasının sədr müavini oldu. 1987-ci ildən 1994-cü ilə kimi dörd fərqli Kabinet dövründə hökumətdə sosial işlər naziri kimi çalışdı. 
Xanım Siquradotir, XX yüzilliyin doxsanıncı illərində mənsub olduğu partiyaya sədrlik mübarizəsində uduzduqda əlini qaldıraraq, “Minn timi mun koma!” (“Mənim vaxtım gələcək!”) demişdi və bu ifadə sonralar İslandiyada çox məşhurlaşmışdı. Bundan sonra o, “Oyanış” hərəkatına başçılıq etmiş və solçu müxalifət partiyasının fəal üzvü olmuşdur. 
Ardı →

O, ABŞ-ın ilk qadın dövlət katibi kimi adını tarixə yazdı. Madlen Olbrayt! (Madeleine Korbel Albright)
O, bu vəzifəyə 1996-cı il dekabrın 5-də, dövrün ABŞ prezidenti Bill Klinton tərəfindən təyin edildi, Senatda isə yekdilliklə qəbul edildi. Beləliklə, ABŞ-ın ilk qadın dövlət katibi 1997-ci il yanvarın 23-də vəzifəsinin icrasına başladı. Başladı, nə başladı… 

Amerika, Allah və Dünya işləri barədə fikirləşən Olbrayt
Xanım Olbrayt təqaüdə çıxdıqdan sonra “Madam Katib” (2003) adlı memuar, “Güclü və daha güclü: Amerika, Allah və Dünya işləri barədə fikirlər” (2006), “Seçilmiş Prezidentə Yaddaş: Amerikanın nüfuzunu və liderliyini necə bərpa edə bilərik” (2008) və “Mənim işarələrimi oxuyun” (2009) adlı kitablarını yazdı. Necə deyərlər, məzmunu adından bəlli olan kitablarını! Bu kitabları oxumuş bir insan kimi hesab edirəm ki, siyasətçilərin, siyasətlə maraqlananların, ABŞ və onun siyasətini daha yaxşı anlamaq istəyənlərin və ümumiyyətlə, hər kəsin bu kitabları oxuması vacib, əhəmiyyətli və maraqlı olardı. Mən şəxsən onları böyük maraqla oxumuşam. Düzdür, bəzi məsələlərlə razılaşmasam da etiraf etməliyəm ki, oxuduğum ən maraqlı kitablar arasında onun kitablarının xüsusi yeri var!
Jurnalist fəaliyyətim dövründə onunla görüşmək, qısa da olsa söhbət etmək, müəyyən məsələlərlə bağlı məni maraqlandıran suallara cavab almaq imkanım olmuşdu. Amma doğrusu, bu qısa söhbətin ən azı 1-2 saat olmasını o zamanlar bir jurnalist kimi çox arzulamışdım. Ona veriləsi çoxlu suallarım vardı. Özü də kamera, mikrofon və diktofonsuz da görüşməyə hazır idim. Təki suallarımın həqiqi və səmimi cavablarını ala bilim… 
Ardı →

O, 1986-cı ildə Ferdinand Markosun avtoritar rejimini demokratik rejimlə əvəz edən Xalq Gücü İnqilabına başçılıq etməsi ilə yaddaşlarda iz buraxdı.
1986-cı ildə “Time” jurnalı onu “İlin Qadını” adlandırdı.
O, Filippinin ilk qadın prezidenti oldu.
“Time” jurnalı zorakılığa qarşı fədakarlığını nəzərə alaraq onu “Demokratiyanın Müqəddəsi” adlandırmışdı. 
Filippinlilərin çoxu onu demokratiya ikonası kimi qəbul edir.
“Time” jurnalı 1999-cu ildə onu XX yüzilliyin “20 ən nüfuzlu Asiyalı”sı siyahısına daxil etdi.
2002-ci ildə o, Asiyanın lider biznes məktəbi olan Asiya Menecment İnstitutu İdarə Heyətinə təyin olunmuş ilk qadın oldu. 
2006-cı ildə isə “Time” jurnalı onu “Asiyanın 65 qəhrəmanı” siyahısına daxil etdi. 
1994-cü ildə Kaliforniyada Qeyl Meyer Rolka tərəfindən çap olunan “Dünya tarixini formalaşdıran 100 qadın” kitabına onun da adı salındı.
Filippinlilərin “Tita Kori” (Kori Xala) adlandırdıqları bu qadın adını Filippin tarixinə qızıl hərflərlə yazmış Prezident Mariya Korazon Aquinodur. 
Mariya Korazon (Maria Corazon «Cory» Sumulong Cojuangco Aquino) 1933-cü ilin 25 yanvarında zəngin bir ailədə dünyaya göz açıb. Kori Aquino Xose Kojuanqo və Demetria Sumulonqun 6-cı övladı olan Korazonun həm ata, həm də ana tərəfi zəngin və ünlü ailələr idi. Kojuanqlar iri mülkədarlar, Sumulonqlar isə Filippin Konqresində (hər iki palatada) yüksək səlahiyyətə malik idilər. O da bacıları kimi, öncə Manilada Müqəddəs Sxolastika Kollecində, müharibədən öncə isə alman rahibələri tərəfindən idarə olunan katolik məktəbində təhsil almışdı. Öz bacı-qardaşlarından fərqli olaraq, Korazon çox sadə idi. Bacısı Terenin məktəbli formasını geyinməyi çox sevən balaca Korazonun sevimli fənni riyaziyyat idi.
Ardı →

O, ölkəsinin tarixində ilk QADIN baş nazir olaraq adını dünya tarixinə yazdı! 
O, çağdaş dünyada  dövlət başçısı olan ilk qadın idi! 
O, üç dəfə ölkəsinin baş naziri olmaqla da yeni bir ilkə imza ataraq, adını dünya tarixinə yazdı! 
O, həmçinin bir baş nazirin (Solomon Bandaraneykin) həyat yoldaşı, bir spikerin (Anura Bandaraneykin) anası, bir prezidentin (Çandrika Kumaratunqanın) anası olmaqla da adını tarixə yazmış bir lider, ictimai-siyasi xadimdir.

Bu qadın Sirimavo Bandaraneykdir. (Sirimavo Rattave Dias Bandaranaike)

1916-cı ilin 17 aprelində Şri-Lankada Radala ailəsində bir qız dünyaya gəldi. Sirimavo adı verilən bu qızcığaz ailənin altı uşağından ən böyüyü idi; onun dörd qardaşı, bir bacısı vardı. Dini-fəlsəfi dünyagörüş etibarı ilə Buddizmə (Budda təliminə) bağlı olan ailədə böyüyən Sirimavo 1940-cı ildə hökumət şurasının üzvü, Solomon Diasın oğlu Solomon Uest Ridqvey Dias Bandaraneyk ilə ailə həyatı qurdu. Əri Solomon Bandaraneykin qətlindən sonra Sirimavo Şri Lanka Azadlıq Partiyasının liderliyini öz əlinə aldı və bunu, nə az, nə çox, düz 40 il  – həyatının sonuna kimi davam etdirdi. O, öncə senator oldu və 1956-cı il seçkilərində partiyasını liderliyə yüksəldi (daha doğrusu, liderliyini rəsmiləşdirdi). 
1960-cı ilin yanvarında Baş nazir olan xanım Bandaraneyk, ölkəni 1977-ci ilə – məğlubiyyətə uğradılana kimi idarə etdi. O, məğlubiyyətə uğradılması azmış kimi, bundan üç il sonra – 1980-ci ildə, “hakimiyyətdən sui-istifadə” ittihamı ilə parlamentdən qovuldu və 7 il hökumətdə vəzifə tutmaq hüququndan məhrum edildi. 

Ardı →

O, sözün əsil mənasında bir möcüzədir. Allah ona insanları maqnit tək özünə çəkmək kimi bir qabiliyyət verib. Onu “televiziya kraliçası” da adlandırmaq olar. 20 ildir ki, mavi ekranların ən çox sevilən siması olma statusunu heç kəslə paylaşmır. ABŞ prezidenti Barak Obamanın seçkilərdəki qələbəsinin əsas səbəbkarları arasında ön sırada durur. “Forbes” dərgisinin yaydığı məlumata görə, o, 20-ci əsrin ən zəngin qaradərili amerikalısı və Maykl Ceksonun ölümündən sonra dünyada tək qaradərili milyarderdir. “Forbes”in yazdığına görə, o, 2,7 milyard dollarlıq bir sərvətin sahibidir. Dərginin hazırladığı “dünyanın ən nüfuzlu 100 qadını” siyahısında isə o, Amerikanın 1-ci xanımı Mişel Obama, Kraft Foods qida məhsulları şirkətinin Baş Direktoru İren Rozenfelddən sonra 3-cü yerdədir. 25 illik televiziya aparıcısı və media maqnatı son 5 ildə 1.35 milyard dollar qazanıb. O, dünyanın ən nüfuzlu 100 qadını siyahısında ölkəsinin dövlət katibi Hillari Klintonu və Almaniyanın kansleri Angela Merkeli qabaqlayaraq, 3-cü sıraya yüksəlib.

Ardı →

O, İslandiyanın ilk qadın hökumət başçısı kimi adını tarixə yazdı!  Sonra digər bir ilkə də imza atdı. Ölkəsinin ilk qadın prezidenti kimi də adı tarixə düşdü. Nə az, nə çox düz 16 il ölkəsinə rəhbərlik etdi və ölkəsinə ən uzun müddət prezidentlik edən QADIN kimi də yaddaşlarda qaldı. 
O, dünyada demokratik seçkilərlə seçilmiş İLK QADIN PREZİDENT kimi də adını əbədiyyən tarixə yazdı. (Ümumiyyətlə isə o, İsabel Martines de Perondan sonra dünyada ikinci qadın prezidentdir. İsabel Peron hakimiyyət estafetini həyat yoldaşından alaraq, Argentinada prezident olmuşdu). 
O, İslandiya Uşaqlara Yardım Assosiasiyasının əsasını qoymuşdur!  O, ölkəsinin fəxri vətəndaşı kimi yaddaşlarda qalan bir lider oldu.
Bu qadın,  İslandiyalı dövlət və ictimai-siyasi xadim, İslandiyanın sabiq prezidenti, YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri, Madrid Klubunun üzvü Viqdis Finnboqadöttirdir! (Vigdis Finnbogadottir)
İslandiyanın 4-cü prezidenti Viqdis Finnboqadöttir 15 aprel 1930-cu ildə Reykyavikdə dünyaya göz açıb. İxtisasca mühəndis olan atası Finnboqi Rütur mühəndis, həmçinin İslandiya Universitetində professor vəzifəsində, tibb bacısı olan anası Siqridur Eiriksdöttir isə İslandiya Tibb Bacıları Assosiasiyasının sədri vəzifəsində çalışırdı.
Ardı →

Düz 102 il əvvəl iyunun 9-da dünyaya bir qızcığaz gəldi. Hələ kiçik yaşlarında ona “uşaq” deyənlərə hirslənirdi. Fəlsəfi nəzəriyyəsinin əsasını elə o vaxtdan ətrafındakılara göstərirdi: “Mən mənəm!”.
Onu sevənlərlə yanaşı lənətləyənlər də oldu, anlamayanlar da, anlamaq istəməyənlər də… Hətta bəzi kişilər iddia etdilər ki, əgər bəşəriyyət Simona de Bovuarın dediklərini qəbul edərsə, elə bu bəşəriyyətin sonu deməkdir. Bir çoxları isə bunun tam tərsini daha ciddi arqumentlərlə sübut etdilər və edirlər…

Ona qarşı səsləndirilən bütün iddialar, əleyhinə söylənilənlər Onun düşüncəsi, fəlsəfi baxışı, əsərləri ilə sözün əsil mənasında inqilab etdiyi həqiqətini dəyişə bilmədi. İllər keçdikcə onu anlayanların sayı ilə yanaşı davamçıları da siyahı artdı. İllər adını tarixə yazmış bu qadının düşüncələri ilə bağlı müzakirə və mübahisələri unutdura bilmədi. Bu qadın əsərlərini böyük maraqla oxuduğum Simona de Bovuardır. Feminizmin anası!
“Sartrla qarşılaşanda hər şeyi qazandığıma inanmışdım. Onun yanında özümü təsdiq etməyə çalışarkən, uğursuzluğa düçar olmaq ehtimalım yox idi. İndi isə öz-özümə belə deyirəm: Xilasını başqa birində görmək, yıxılmağın ən kəsə yoludur.”

Ardı →