Kayzen

1990-cı ildə “Gənclik” nəşriyyatının nəşr etdiyi “Bağban” adlı toplu (Toplunu Cəmil Nağıyev tərtib edib və ön söz yazıb-S.B.) bir çox insanların ədəbi zövqünün formalaşmasına təsir etdiyi kimi, mənim də zövqümün formalaşmasına öz təsirini göstərdi. “Bağban” toplusu 90-cı illərin qaranlıq, qarışıq, qatışıq günlərində oxuyan və ədəbiyyata həvəsli insanların sevimli kitabı oldu. Bu toplu bir çox ədəbiyyat həvəskarına mütaliənin doğru, ciddi istiqamətini göstərdi. Həmin topluda yer almış, Folknerin Kamyu haqqında söylədiyi fikirlər isə xüsusi ilə bir məsələdə məni ayıltdı, ciddi düşünməyə vadar etdi.
Davamı →

Dostluq etmək insandan böyük bir qabiliyyət, mərifət, incəlik tələb edir. Dostluq etmək sənətin bir növüdür desək, heç bir mübaliğəyə varmarıq. Dost olmaq düşmən olmaqdan qat-qat çətindi. Dostu hazır olmadığı, ona yad sahədə imtahana çəkmək heç düzgün yanaşma deyil. Məsələn, bir nəfər gəlib desə ki, gedək filan yerdə adamlar var, onlarla dalaşaq, bu heç də düzgün söhbət olmaz. Əgər davadan qaçsam, dava etməkdən yayınsam, bu o demək deyil ki, dostluq etməyi bacarmıram. Məni davaya dartıb aparan adam başa düşməlidi ki, düzgün ünvana müraciət etməyib. Başa düşməlidir ki, dava adamı deyiləm.
Davamı →

Kişilərlə müqayisədə qadınlarda bədənin bir çox hissəsini nazık yumşaq açıq rəngdə tüklər örtür.

Əgər qadında üz (çənə və üst dodağın üstü), sinə, qarın, bud, kürək, bel nahiyələrində qalın qara uzun tüklər əmələ gəlirsə, bu patoloji hal sayılır. Tibbdə bu «hirsutizm» adlandırılır.

Bu halda qadın mütləq endokrinoloqa müraciət etməlidir. Məsələ burasındadır ki, bir çox hallarda bunun səbəbi qadının orqanizmində baş verən hormonal pozulmalardır.

Əksər hallarda hirsutizmin səbəbi qadın orqanizmində kişi hormonların artıq miqdarlarda istehsal olunmasıdır.

Normada qadın orqanizmində az miqdarda kişi hormonları (testosteron və diqidrotestosteron) istehsal olunur. Bu qadın orqanizmin normal fəaliyyəti üçün çox vacibdir. Yeri gəlmişkən, kişi orqanizmində də cüzi miqdarlarda olsa da qadın hormonları istehsal olunur.

Lakin qadın orqanizmində kişi hormonların səviyyəsi normadan artıq olduqda, bu bir çox pozulmalara yol açır — menstrual funksiyasının pozulması, sonsuzluq və s. Qadının xarici görünüşündə də müəyyən dəyişikliklər baş verir. Kişi hormonların artması qadınlarda həddən artıq tüklənməni stimullaşdırır. Bu halda qalın qara tüklər qadınlara xas olmayan nahiyələrdə (üz, sinə, qarın və s.) əmələ gəlir. Bundan əlavə qadın orqanizmində kişi hormonların səviyyəsi artdıqda qadının əzələ toxuması arta bilər ki, onun bədən quruluşu kişi bədən quruluşuna bənzəməyə başlayır, qadının səsi qalınlaşır, başın gicgah nahiyələrində saçlar seyrəlir və tökülür, süd vəziləri kiçilir.
Ardı →

Qida allergiyası normal və zərərsiz qida inqrediyentlərinə qarşı istənilən allergik reaksiyadır.
İstənilən qidanın tərkibində allergenlər ola bilər. Adətən zülallar, daha az hallarda isə piylər və karbohidratlar allergik reaksiyalara səbəb ola bilər.

Normada immun sistemimiz adi qidalara heç bir ciddi reaksiya vermir. Lakin bəzi insanların immun sistemi adi qidaları zərərli maddələr kimi qəbul edir. Nəticədə orqanizmdə xüsusi qoruyucu mexanizmlər işə salınır. Bu isə öz növbəsində müxtəlif pozulmalara səbəb olur — dəridə səpgilər, ödem, ishal, qusma, asfiksiya (boğulma) və s.

Bəzi hallarda immun sistemi prosesə daxil olmur. Bu halda insanda yalnız mədə-bağırsaq pozulmaları yaranır — köp, ishal. Bunu qida allergiyası kimi deyil, sadəcə hər hansı qidaya dözülməzlik kimi qəbul etmək olar.

Əsl qida allergiyasına nadir hallarda rast gəlinir. Əksər hallarda onun səbəbi irsiyyət olur. Uşaqlarda allergiya adətən həyatın ilk illərində daha çox yumurta zülallarına qarşı olur, onlar böyüdükcə həmin dövrdən çıxırlar. Qida allergiyası olduğu güman edilən böyüklərin təxminən 80%-ndə əslində ekspertlərin “qida psevdoallergiyası” adlandırdıqları hal müşahidə olunur. Onların simptomları əsl qida allergiyası kimi olmasına baxmayaraq, onun səbəbi sadəcə həmin qidaya dözülməzlik, hətta bəzən qidaya qarşı psixosomatik reaksiyalar ola bilər (xəstələr elə hesab edir ki, həmin qida onlarda allergiya yaradır).
Ardı →

Ərzaqlar:

500 qr. suda bişmiş xırda doğranmış qoyun əti (ya da mal əti)

3 ədəd baş soğan

4-5 dəstə göyərti (kəvər, keşniş, şüyüd, cəfəri, nanə, ispanaq)

4-5 ədəd alça turşusu

2 x. əridilmiş kərə yağı

Duz

Limon duzu

İstiot

Ardı →

Ey sevgilim! Ey Nigarım!..                                                   Nigar Qayıbova-Şıxlinskaya və Əliağa Şıxlinski

Avqust ayı Azərbaycanın iki görkəmli şəxsiyyətinin–general Əliağa Şıxlinskinin və onun xanımı Nigar xanım Qayıbova-Şıxlinskayanın xatirə günüdür.

​Lap gənc yaşlarından Nigar xanıma aşiq olan gələcək «Top Tanrısı» sanki ölüm ayını da özü seçmiş, sevimli Nigarından ayrı qala bilməmişdi...

Ardı →

Həyatda çox az insanın bacara bildiyi iki çətin iş var: həmcinsləri arasında bir düşmən belə qazanmadan yaşamaq və daxili azadlığı sayəsində Yer kürəsinin ən böyük qüvvəsi  olan pulun hökmündən qurtulmaq.

O özünəməxsus xarakteri olan adamla tanışlığım çox sadə bir şəkildə oldu. O vaxtlarda kiçik bir şəhərdə yaşayırdım və bir gün ilkindi vaxtı itimi gəzdirməyə çıxartmışdım. Birdən-birə it əcayib hallara düşməyə başladı: Dəlicəsinə yerdə yuvarlanır, inildəyib ulayaraq ağaclara sürtünürdü.

Heyvana nə oldu deyə düşünərkən yanımda birinin gəzdiyinin fərqinə vardım: təqribən otuz yaşında, yoxsul qifayəli, yaxasız, şapkasız bir adam idi. Dilənçi zənn edib əlimi cibimə aparacaqdım. Lakin yad adam köhnə bir dostunu görmüş kimi açıq mavi gözlərilə mənə sakit-sakit gülümsədi. İti göstərərək: -“Yazığı bit-birə basıb”, dedi. “Gəl onu çıxaraq.” Təklifsiz, qohummuş kimi mənimlə sənli-mənli danışırdı, lakin o qədər şirin bir baxışı vardı ki, təklifsizliyindən incimədim. Bir oturacağa doğru getdik, yanında oturdum. Kəskin bir fit ilə iti çağırdı.

Qəribə deyilmi, yad insanlardan daima çəkinən Kaspar bu dəvəti yaxşı qarşıladı. Gəlib başını yad insanın dizinə qoydu. O da uzun, həssas barmaqları ilə heyvanın dərisini yoxlamağa başladı. Nəhayət məmnun bir rəftarla, “Ah!..” dedi və bir işə girişdi. Heyvanı necə incitdisə, heyvan bir neçə dəfə inlədi. Amma heç də qaçmağa çalışmadı. Adam onu birdən-birə sərbəst buraxdı. Gülərək və havada bir şeyi göstərərək:

Ardı →

İnsanın sağlam həyat tərzində gigiyena xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Ağız-diş təmizliyi, əl-dırnaq təmizliyini həyata keçirən vasitələr şəxsi olmalı və digər insanların bundan istifadəsinə icazə verilməməlidr. Diş fırçaları da belə vasitələr qrupuna daxildir və seçilərkən orqanizmin xüsusiyyətlərinə uyğun qaydada seçilməlidir.

Bu gün mağazalarda müxtəlif firmaların müxtəlif qiymətlərə diş fırçaları satılır. Mütəxəssislər bildirirlər ki, 80 qəpikdən 10 manata qədər olan diş fırçaların istifadə müddəti 3 aydır. Yəni hansı firma olur-olsun, ağız və diş sağlamlığı üçün diş fırçası 3 aydan artıq istifadə edilməməlidir.

Ümumiyyətlə, ağız təmizliyi üçün insanlar hər zaman axtarışda olublar. Hələ lap qədim dövrlərdə dişləri təmizləmək üçün budaq, quş tükü, heyvan sümükləri, kirpi tikanı və s. bu kimi təbii vasitələrdən istifadə edilib. İlk diş fırçası isə e.ə 3000-ci ildə qədim Misirdə qələm boyda ağac budaqlarının istifadəsi ilə tətbiq edilib. İslam dünyasında isə Salvador misvak ağacının budaqları ilk dəfə diş təmizləmək üçün istifadə olunub. Hazırda istifadə edilən diş fırçalarını xatırladan diş fırçası isə 1498-ci ildə Çində hazırlanıb. İlk diş fırçası patentini 1857-ci ildə Amerikada Vadsvorth alıb.

Stomatoloqlar bildirir ki, diş fırçaları sərtliyinə görə yumşaq, orta sərtlik və sərt olmaqla üç hissəyə bölünür.

Ardı →

Sadə üsullarla sağlam, parlaq və qara dəri üçün bu məsləhətlər

Yayda istilər artdıqca vücudadkı nəm və duz kimi bəzi maddələr azalır. Səhv qaralma nəticəsində dəridə yaranan problemlər, qabıqlar, gün vurması və başqa narahatlıqlara səbəb ola bilər. Günəş və qoruyucu kremlərdən istifadə edilmir, nəticədə dəri yanır. Mütəxəssislər, bu yay kosmetik məhsulları bir kənara qoyub yerinə təbii qaraldıcılar istifadə etməyi məsləhət görür.                         

Fındıq yağı — İçindəki E vitaminin sayəsində qaraldıcı yağlar arasında dəri tərəfindən ən asan əmilən fındıq yağından istifadı edə bilərsiniz. 

Hind qozu yağı — Hind qozu yağı olduqca sadə tərkibli yağ olduğu üçün saç və dəriyə mütəxəssislər tərəfinfən tövsiyyə edilir. 

Zeytun yağı – Dərini təravətləndirən və parlaqlıq verən zeytun yağının tərkibindəki E, K, A və D vitaminləri ilə həm faydalı, həm də qaraldıcı təsirə sahibdir. 

Avakado yağı – Dəri məsamələrini açan və nəmləndirən avakado yağı qaraldıcı təsirə malikdir. Tərkibindəki A vitamini hüceyrələrin yeniləməsini təmin edir. 

Ardı →

Ayaqlar 26 sümük, 33 oynaq, 107 bağ və 19 əzələdən ibarət olan ən mürəkkəb üzvlərindən biridir. Ayaqlar bədənin bütün ağırlığını daşıyır. Səhv seçilən ayaqqabılar kürək və omba ağrılarından duzlaşmaya qədər bir çox sağlamlıq probleminə yol açır.

Hündürdaban ayaqqabıların bədənin ağırlıq mərkəzini önə doğru itələyərək bel və ombanın normal duruşuna mənfi təsir edir. Bu vəziyyətdə bel əyriliyi artır, bunun nəticəsində isə bel və omba əzələlərində həddindən artıq gərginlik və ağrı meydana gəlir.  

Bir çox qadının istifadə etdiyi babeti uzun müddət geyindikdə ayaqlarda deformasiyalara səbəb olur. Babet ayaqqabılar hündürdaban ayaqqabıların əksinə, ayağa düşən yükü önə deyil, topuğa sürüşdürərək yüklənməyə səbəb olur. Bu da topuq, bilək və omba ağrılarına yol açır. Xarici döşəmə qismi çox incə olduğu üçün babet yerdən gələn zərbələrin qarşısını ala bilmir.

Yer ilə ayaq arasında qalın bir təbəqənin olmaması ayaq zədələrinə səbəb olur. Normalda ayaqqabıların döşəmə hissələri ayaqların yayılmasının qarşısını almaq və ağırlığın tarazlanması üçün daha sərt materialdan hazırlanır. Ancaq babetlərdə belə bir dəstəkləyici hissə yoxdur. Buna görə də babeti uzun müddət geyindikdə ayaq deformasiyalarına səbəb olur.  

İdeal daban yüksəkliyi 2-5 sm arasında olmalı, ayaqqabıların burun qismi yumru və geniş olmalı, barmaqlar kifayət qədər rahat hərəkət etməlidir. Sintetik materialların yerinə təbii dəridən hazırlanmış, hava dövranı olan ayaqqabılar seçilməlidir. Ayaqqabının böyüklüyü ən uzun barmağa görə seçilməlidir. Əgər babetdən əl çəkmirsinizsə, içinə yumşaq bir dəstək verilməlidir.
Davamı →