Kayzen

Soraya Manutchehri 1950-ci ildə İranda doğulub. 1986-cı il 15 avqustda əxlaqsızlıq edildiyi iddiasıyla daş-qalaq edilərək öldürülüb.
Yalançı şahidlərin ifadəsiylə vəhşicəsinə öldürülən bu qadının günahsız olduğunu bir çoxları bilir. Ancaq ərinin və ona yaxın bir neçə insanın, eyni zamanda kəndin mollasının (şah rejimi zamanında uşaqbazlıq üstündə həbsə atılmışdı) şahidliyi insanlıqdan kənar bu hadisəni qaçınılmaz edir.

Rəcmdən bir gün sonra kəndə gələn fransız əsilli iranlı jurnalist Freidoune Sahebjamın sayəsində Sürəyyanın yaşadıqlarını bütün dünya bilir. Belə ki, Sürəyyanın qohumu Zəhra hadisəni olduğu kimi ona danışır. O da 1994-cü ildə “The Stoning of Soraya M.” – “Sürəyyanı daş-qalaq etmək” adlı kitab çıxarır. 2008-ci ildə isə eyniadlı film çəkilir.

Bu əhvalatdan xəbərsiz olanlar da artıq filmin adından onun nədən bəhs edildiyini anlayır. İnsanı daş-qalaq edərək öldürməkdən…

Filmdə qadınların insan sayılmadığı, onların heç bir söz haqqının olmadığı cəmiyyətdə şəhvəti uğruna bir insanın ölümünə belə razı olan insanların din adı altında nələr etdikləri göstərilir. Bəzi müsəlman ölkələrində zina edənlər (evli olmadığı birisiylə cinsi əlaqəyə girmək) rəcm edilərək (daşlanaraq) öldürülür.

Quranda bununla bağlı bir ayənin olmadığı halda islamı öz məqsədlərinə uygun şəkildə anlayan insanların vəhşilikləridir bu.
Ardı →

Uzun və firavan həyat keçirən məşhur psixoloq Karl Rodcers, özü haqqında bunları demişdi: Uşaq olanda mən zəif və xəstə uşaq idim. Atam bu səbəbdən deyirdi ki, mən çox gənc yaşda öləcəm. Bu həm yanlış, həm də düzgün fikir oldu — indi mənim 75 yaşım var. Lakin mən özümü çox gənc his edirəm və ümüd edirəm ki heç vaxt yaşlanmıyacağam.

Yəqin ki, siz də bəzən fiziki cəhətdən yaşlı, lakin daxilən çox gənc qalan insanlara rast gəlirsiniz. Xroniki yaş o qədər də önəml deyil, əsas insanın daxili yaşı önəm daşıyır. Bu səbəbdən sizin daxili yaşınızı təyin etmək üçün, sizə psixoloji test təqdim edəcəyik.
Aşağıdakı hər fikirlə nə qədər razı olduğunuzu qiymətləndirin, balları toplayın:

• 4 bal — siz fikirlə tamamilə razısınız
• 3 bal — siz qismən razısınız
• 2 bal — siz tam olaraq razı deyilsiniz
• 1 bal — tamamilə bu fikirə qarşısınız

— Fikrimcə, mənim çox yaxşı yumor hissim var.

— Mənim yaxşı intuisyam var, mən hər zaman başqa insanların nə nəzərdə tutduğunu anlayıram.

— Ümid edirəm ki, məni gələcəkdə gözəl şeylər gözləyir.

— Fikrimcə, mənimlə ünsiyyət qurmaq insanların xoşuna gəlir.

— Mənə bəzəməyən, mənimlə müqayisədə fikirləri, düşüncə tərzi fərqli olan insan belə, mənim xoşuma gələ bilər.

— Mən uşaqları sevirəm.

— Fərqli tapşırıqları yerinə yetirmək xoşuma gəlir.

— Hər hansısa bir işi yernə yetirərkən, mən onu yaxşı etmək üçün üsullar axtarıram.

— Fərqli hadisələrin səbəbləri ilə maraqlaıram.

— İşdən başqa mənim çoxlu və fərqli məşğuliyyətlərim var.

— İstənilən dəyişkliyi, yaxşı tərəfdən qəbul etməyə çalışram.

— Mənim işim insanlara xeyir verir.

— Mən bəzən arzu etməyi, xəyal qurmağı sevirəm.

— Sevdiyim musiqi mənim əhvalımı qaldırır.

— Yeni fikirləri maraqla qarşılayıram.

— Bir qayda olaraq mən çətinliklərlə və manelərlə qarşılaşanda təslim olmuram.

— Uğurlu zarafatlara ürəkdən gülə bilərəm.

— Məxfi fikirlərmi bölüşəcəyim insan var.

— Fiziki aktivlikdən həzz alıram.

— Yeni insanlarla tanış olmağı sevirəm.

— Bilmədiyim və bacarmadığım işlərlə məşğul olmaq istərdim.

— Mən hər zaman cazibədar görünməyə çalışıram və bu məndə alınır.

— Kiçik xoşagəlməz şeylərə imkan vermərəm ki, məni sıxıntıya qərq etsin.

— Yaşadığım dövran xoşuma gəlir.

— Düşünürəm ki, öz bacarığmı tam göstərmək üçün, daha çox şərait olacaq.

Əgər siz 75 bal toplamısınızsa, doğum tarixinizdən asılı olmayaraq, siz özünə inam və həyat gücü ilə dolusunuz. Siz ünsiyyətcil, optimist və xoşməramlı insansınız. Siz gec qocalacaqsınız.

50-75 bal. Müdrik olmanız üçün, siz bu yolda gəncliynizdən bir çox qurbanlar vermisiniz. Qayğı və stress sizin sevinmənizi azaldıb, lakin sizə ciddiliyi və məsuliyyəti öyrədib. Siz ortayaşlısınz. Lakin, biraz gümrahlıq və optimizim sizə mane olmaz.

Azı 30 bal. Bu qrup insanlar elə insanlardı ki, onlar hər şeyi görüb-götürüb, çox sınaqdan keçib və hər şeyin dəyərini bilirlər. Sizə elə gəlir ki, bu qayğı erkən formalaşıb? Axı həyatda daha çox şey görmək –götürmək, bilmək olar.



Tərcümə etdi: Orucova İlahə
Davamı →

Biri var idi, biri yox idi, bir Viktor var idi. 

Psixologiya professoru, yəhudi idi. Hitler Almaniyası vaxtında digər yəhudilər kimi onu və ailəsini də ölüm düşərgəsinə sürgün etmişdilər. Bu düşərgələrdə insanları qul kimi işlədir, onları döyür, ac saxlayır, zülm edir və öldürürdülər. İnsanlar dəli olmaq həddinə çatır, çoxları özünə qəsd edir, sağ qalanlar böyük psixoloji travma alırdılar.

Viktor da çox əziyyət çəkirdi, gözünün qarşısında ailəsini qul kimi işlədir, işgəncə verirdilər. Hər gün psixoloji vəziyyəti daha da pisləşirdi. Viktor başa düşürdü ki, ətrafdakı hadisələr onu dəlilik həddinə çatdırmağa doğru gedir. Vəziyyətdən çıxış yolunu düşüncələrini dəyişməkdə tapdı. O fikirləşdi ki, əgər baş verən hadisələrə başqasının gözü ilə baxsa və bu hadisələrə sonradan tələbələrinə danışacağı, yaxud kitabda yazacağı əhvalat kimi təsəvvür etsə indiki kimi əziyyətli, qorxulu olmaz. Beləliklə, ona işgəncə veriləndə Viktor bunun nə qədər ağrılı olması əvəzində tələbələrinə nə danışacağı haqda ssenarilər qurur, kitabında bu olanları necə yazacağı haqda düşünürdü.

Ardı →

Aleksey Tolstoyun «Qızıl açar, yaxud Buratinonun sərgüzəştləri» nağılını və bu nağılın süjeti əsasında çəkilmiş eyni adlı filmi yəqin ki, çoxları xatırlayır. Uşaqlıqda bu nağılı çox sevirdim, filmi də həmçinin...

Evimizdəki çoxsaylı kitabların arasında bu nağılın diqqətimi xüsusi olaraq cəlb etməsinin isə, şübhəsiz ki, özəl səbəbi var idi...

Deməli belə...

Qonşularımdan bir oğlan, ondan 2 yaş kiçik olan bacısından qənaət etdiyi pulları almaq üçün hiyləyə əl atmışdı. Və qızcığazı inandırmışdı ki, əgər o pullarını torpağa basdırsa bir neçə gündən sonra həmin yerdən «pul ağacı» cücərəcək. Qızcığaz isə ildırım sürəti ilə böyüyən bu «ağac»ın «meyvə»lərini dərərək bütün arzularını həyata keçirəcəkdi... 

Ardı →

Kino öz qaydaları ilə inkişaf edən böyük biznesdir. Yaradıcı əməyin və texniki imkanların birgə məhsulu olan kino istehsalı prossesi maraqlı hadisələrlə də yadda qalır.

Bir çox məşhur şirkətlər məhsullarını film vasitəsilə reklam edir. Reklamçıların dilində bu “Product plasement” (gizli reklam) adlanır. Amerika filmlərində ən çox istifadə olunan brendlərin reytinq cədvəli də var. Həmçinin hər il təqdim olunan “Brandcameo Product Placement Awards” mükafatı da təqdim olunur. Beləliklə, ən çox reklam olunan brendlər siyahısında birinci yeri “Apple” tutur. Brend 2010-cu ildə ABŞ-da hər 33 filmdən 10-da görünüb. İkinci yerdə – “Nike”, “Chevrolet” və “Ford”, üçüncü yerdə “Sony”, “Dell”, “Land Rover” və “Glock” şirkətləri dayanır.

Ardı →

Tarixi Spa paytaxtı

Macarıstanın paytaxtı və ən böyük şəhəri olan Budapeşt Mərkəzi Avropanın ən mühüm mərkəzlərindən biridir. Rəsmi olaraq 19-cu əsrin 70-ci illərində təsis edilən müasir Budapeşt indi həm də qlobal mərkəzlərdən hesab olunur. Əhalisinin sayına görə Avropanın 8 ən iri şəhərindən biridir. Macarıstanın paytaxtı zəngin tarix, mədəniyyət və əyləncə təklif edir. Mədəniyyət, əyləncə və rahatlıq bir yerdə arayırsınızsa onda Budapeşt sizin üçündür. Spa, akva park və müalicə şəraiti bu gözəl Avropa şəhərini əsl istirahət yerinə çevirir.

Ardı →

Qıcolmalar – bədən əzələlərinin nəzarətsiz tutma şəklində yığılmasıdır. Bəs, qıcolma tutması hansı şəkildə baş verir?

Belə ki, bu zaman insan birdən-birə bir neçə saniyə ərzində sanki donub qalır, sonra göz qapaqları bağlanır və o yıxılır, daha sonra isə ətraf əzələləri yığılmağa başlayır. Bəzi hallarda isə əksinə olaraq insanın bədəni mil kimi dartılaraq gərginləşir. Adətən xəstənin ağzından xeyli köpük xaric olur, bəzən isə qusma da baş verir. Qıcolma tutmasının sonunda qeyri-ixtiyari sidik ifrazı da ola bilər. Qıcolma tutması xəstənin yuxuya getməsi ilə başa çatır. Yuxu bir neçə dəqiqədən bir günə qədər davam edə bilir. Bəzən xəstə özünə gəldikdən sonra özünü qeyri-adi aparır – buna da hazır olmaq lazımdır!

Kiçik uşaqlarda qıcolma tutmasının formalarından biri — huşun itirilməsi, bayılma, kəskin şəkildə əzginlik kimi əlamətlərlə meydana çıxır ki, bu zaman uşaq birdən-birə yumşalır və ətrafdakı hadisələrə heç bir reaksiya vermir.

Qıcolmaların ən böyük təhlükəsi ondan ibarətdir ki, bu zaman dilin qatlanması və ya qusuntu kütləsinin tənəffüs yoluna düşməsi tənəffüsün dayanmasına səbəb ola bilər. Tənəffüsün dayanmasının profilaktikası üçün, xəstəni sadəcə olaraq böyür üstə uzatmaq lazımdır. Zərərçəkənin ağzından onun dilini zorla çıxarmağa cəht etməyin!

Qıcolmalar həm böyüklərdə həm də uşaqlarda təsadüf edilə bilər.
Ardı →

Kitab oxumaq insan həyatında mühüm bir yer tutur. Bu fəaliyyət sadəcə vaxt keçirmək üçün deyil, həmçinin özümüzü və dünyamızı daha yaxşı anlamaq üçün bir vasitədir. Kitablar bizə yeni dünyalar açır, fərqli fikirlərlə tanış edir və həyatımıza müxtəlif perspektivlər gətirir. Onlar, bizim düşüncə tərzimizi, hissiyyatlarımızı və hətta davranışlarımızı şəkilləndirir.

Kitab oxumağın əhəmiyyəti onun verdiyi bilik və məlumatlarla məhdudlaşmır. Əslində kitablar bizə öyrədir ki, həyatda hər şeyin bir mənası və qiyməti var. Onlar bizə öz-özümüzü ifadə etmək, düşüncələrimizi və hisslərimizi daha yaxşı anlamaq üçün lazım olan dil və ifadə vasitələrini təmin edir. Kitab oxumaq, həmçinin bizim dünyagörüşümüzü genişləndirir və bizə öz həyatımızda daha məqsədli və mənalı qərarlar qəbul etmək imkanı verir.

Bu yazıda kitab oxumağın faydalarını daha dərin və geniş şəkildə araşdıracağıq. Kitab oxumağın zehni və emosional faydalarından tutmuş sosial və şəxsi inkişafımıza necə kömək etdiyinə qədər bu mövzunu müxtəlif cəhətlərdən işıqlandıracağıq. Hər birimiz üçün kitab oxumağın nə qədər vacib olduğunu anlamağa çalışacağıq.

Davamı →

Mənim adım Bir Manatdır. Məni İsveçrədə hazırlayıb Azərbaycana göndərdilər. Bir gün sonra dövrüyəyə buraxıldım.
 Əvvəlcə məni bir neçə qardaşımla bərabər bir bankomata yerləşdirdilər. Bu vaxta qədər mənə insan əli dəyməmişdi, təptəzə idim.
 Bir gün bir qoca məni bankomatdan çıxardı. Tək deyildim; mənimlə birgə böyük qardaşlar 20 və 50 manat, yeddi ədəd də həmyaşıdım çıxdı. Qoca bizi cibinə qoydu. Evə çatandan sonra bizi cibindən çıxardı, bir manatlıqların arasından məhz məni seçib nəvəsinə verdi. Nəvəsi məni götürüb sevinə-sevinə dükana qaçdı.Düşünürdüm ki, bu uşaq məni çox sevir.
Ardı →

Əgər telefonda uzun müddət danışsan o telefon qulağına yapışar.

Səni leyləklər gətirib.

Yeməsən arxandan ağlayar.

Kofe içsən qaralarsan, ərəb olarsan.

Gözlərini bərəltmə, elə qalacaqsan.

O düyməni sıxsan liftdə qalacaqsan.

Saatlarla tıxacda qaldıqdan sonra: “Bu dayanacaqda düşəcəyik, az qalıb”.

Gecə saqqız çeynəmək ölü əti yemək kimi bir şeydir.

Gecə fit çalma, şeytan gələr.

Səhər üzünü yu, bütün gecə şeytanlar üzünü yalayır.

Ardı →