Uşağınız artıq böyüyüb, ancaq əmziyi hələ də ağzından yerə qoymur. Dəfələrlə əmzikdən əl çəkməsinə çalışsanız da bunu bacarmamısınızsa, bu məsləhətinə əməl edin. 

Körpənizin əmzikdən imtina etməsini istəyirsinizsə, bunu cəza kimi etməyin. Əksinə, əmziyi tərgidəndə onu mükafatlandırmalısınız.

Körpənizin əmzikdən istifadəsini azaldın
1 il ərzində sadəcə yatarkən əmzik istifadəsinə icazə verin.  1 ildən sonra tərgitməsinə çalışın.

Əmziyi tərgitməsini cəza kimi tətbiq etməyin
Əmziyi tərgidərkən sanki körpənizlə birgə qərar verirmişsiniz kimi onunla danışın. Əmziyi yastığın altına qoyub, sonra “mələklər gəlib apardı” deyə bilərsiniz.

Əmziyi tərgitdiyi üçün körpənizi mükafatlandırın
Böyüdüyü üçün onunla qürur duyduğunuzu, onunla fəxr etdiyinizi deyin.

Əgər əmzik vermədiyiniz üçün əsəbləşirsə, hisslərini ifadə etməsi üçün ona kömək edin. Qucaqlayın və artıq böyüdüyünü deyin.

Yazar: Fərizə Əhmədova

Davamı →

1. Körpəni çarpayıdan götürməmişdən öncə əllərinizi onun kürək tərəfinə keçirib bir qədər gözləyin.Uşaq dayaq olduğunu mütləq hiss etməlidir.Eyni hərəkəti körpəni uşaq arabasına qoyduğunuz zaman da edin.

2. Əgər körpə diksinirsə, o zaman gecəlik əllərini də bələyin.

3. Ağlayan uşağı yedirtmək olmaz. İlk olaraq onu sakitləşdirmək lazımdır.Əks halda yemək yemə prosesi uşaq üçün zövq verməyəcək və o döşü pis götürəcək.

Ardı →

7 ayınadək olan uşaqlarda qidanın bir hissəsinin geri qaytarılması (“kiçik qusma”) fizioloji, yəni normal hal hesab olunur.

Qidanın bir hissəsinin fizioloji olaraq geri qaytarılması (kiçik qusma) qəflətən başlayır və qarın əzələlərinin cüzi dərəcədə iştirakı ilə baş verir. Bu zaman qidanın hissəvi olaraq geri qaytarılması qida qəbulundan sonra 1 saatadək olan müddət ərzində baş verə bilər, qusma “fontan” şəklində (yəni təzyiq altında, axar şırnaq şəklində kənara atılmaqla) olmamalıdır.

Uşağı yedizdirdikdən sonra onu 20 dəqiqə şaquli vəziyyətdə saxlamaq lazımdır. Bu zaman hava tıxacı gəyirmə ilə xaric olur və ağızın kənarlarından isə az miqdarda süd də xaric ola bilər. Qidanın hissəvi olaraq geri qaytarılması (kiçik qusma) uşağın bədəninin vəziyyətinin dəyişməsi zamanı və ya hər hansı bir nəzərəçarpacaq səbəb olmadan da təkrar oluna bilər. Bəzi hallarda elə görünə bilər ki, geri qaytarılan qidanın miqdarı çoxdur. Ancaq onun əlamətləri yuxarıda qeyd edilən fizioloji “kiçik qusmalara” uyğun gələrsə, uşağın çəkisinin artması da normal olarsa – bu, normal hesab olunmalıdır. Təxminən uşağın 7-ci ayına yaxın olan müddətdə, qidanın hissəvi olaraq geri qaytarılması (“kiçik qusma”) keçib getmiş olur. Valideynlər aşağıdakı hallara diqqət yetirməlidirlər:

— qəbul edilən qidanın “fontan” şəklində geri qaytarılması uşaqda olan nevroloji pozulmaların əlaməti ola bilər. Buna görə də uşağı ilk növbədə nevropatoloqa göstərmək lazımdır. Nadir hallarda, bunun səbəbi həzm sistemində olan spazmlar da ola bilər ki, bu halda həkim-qastroenteroloqa müraciət etmək lazımdır;

Ardı →

Bəzi analar körpəni qucaqlarına almaq əvəzinə, arxasına yastıq qoyaraq və ya yatıraraq yemək verirlər ki, onun sağ-solu kirlənməsin. Lakin bu cür yedirmə üsulu körpənin boğulmasına səbəb olur. Böyüklərin hər hansı qidanı yatdığı yerdə yeməsi mümkün olmadığı kimi, körpənin də bu cür qidalanması mümkün deyil. Belə hallarda körpələr ağciyərlərinə qida qaçması nəticəsində zökəm olurlar. Çünki ana südündən başqa uşağa verilən bütün qidalar hökmən sterilizə edilməlidir. Hər hansı bir qida maddəsinin sterilizə olunmadan ağciyərlərə qaçması bir çox infeksion xəstəliklərin meydana gəlməsinə səbəb olur.
Bəzən körpələr nəfəs borularına qida getməsi nəticəsində ölümlə də üzləşirlər. Ən təhlükəlisi isə budur ki, belə hallar çox ani olaraq baş verir. Belə hallarda nə ananın, nə də həkimin yardımı körpənin köməyinə çatmır. Ona görə də körpəyə yemək yedirərkən tənbəllik etmək olmaz.
Bəzənsə körpə özünü uzanmış vəziyyətdən xilas etmək üçün ağzına qoyulan qidaları saxlayaraq udmur və ya ağzından çıxarır. Əslində o bu addımı boğulmamaq üçün atır

Davamı →

Körpəylə açıq havada gəzmək onun sağlamlığı və inkişafı üçün çox vacibdir. Yaxşı havada siz körpənizlə bərabər gözəl vaxt keçirmək istəyirsinizsə, mütləq həmin vaxt ərzində ona lazımlı olan hər şeyi özünüzlə götürməlisiniz:

— təmiz plastik qutuda əmzik, zınqrov və ya digər yüngül oyuncaqlar, qəfil hava dəyişikliyinə hazır olmaq üçün əlavə isti paltar yaxud örtük və təbii ki, gigiyenik salfetlər.

Qış gəzintilərində soyuq küləkli havada xüsusilə diqqətli olmaq lazımdır. Axı bu yaşda körpə üşüdüyünü sizə deyə bilmir. Buna görə də siz donma və ümumi soyumanın əlamətlərini bilməlisiniz:

— körpə sakit uzanır, ətraf aləmə reaksiya vermir, istiyə “qənaət edir”;

— dərisi ağarır, soyuyur, nəbzi zəifləyir.

Bu halda uşağı dərhal isti yerə aparmaq lazımdır. İsitmə tədricən, passiv şəkildə həyata keçirilməlidir – sobadan, elektrik adyaldan istifadə etməyin. Körpəni isti örtüyə bükün, ona şirin isti maye verin və təxirə salmadan həkimə müraciət edin. Donmuş hissələri hər nə ilə olursa olsun sürtmək qəti qadağandır!
Davamı →

Kiçik yaşlı uşaqların dərisinə kifayət qədər və düzgün qulluq etmədikdə dəridə tər suluqları və bişməcələr kimi iltihabi səpgilər əmələ gəlir.

Tər suluqları kiçik şəffaf suluqlar şəklində olur. Bişməcələrdən fərqli olaraq tər suluqları təkcə qurşaqdan aşağı deyil, həm də qulaq arxalarında, qoltuq altlarında, bir sözlə, tər vəziləri yerləşdiyi nahiyələrdə rast gəlinir.

Tər suluqlarının əmələgəlmə səbəbi uşağı həddən-ziyadə bürümək və ya yüksək qızdırma nəticəsində onun tərləməsidir. Sonradan irinciklərin əmələ gəlməməsi üçün tər suluqlarının müalicəsinə mümkün qədər tez başlamaq lazımdır. Tər suluqlarını başlanğıc dövrdə müalicə etmək çox asan başa gəlir. Bunun üçün uşaq kalium-permanqanat məhlulu (“marqantsovka”) ilə bir neçə dəfə vanna qəbul etdikdən sonra onun dərisini uşaq tozu (“prisıpka”) ilə sürtmək lazımdır.

Körpələrin dərisi hələ çox qurudur, çünki tər vəziləri kifayət qədər inkişaf etmiş olmur. Buna görə də onların dərisində büküş yerlərində tez-tez bişməcələr əmələ gəlir — dəri çatlayır, qızarır və qıcıqlanır. Əksər hallarda onlar xüsusilə qasıq və sağrılararası büküşlərdə, bəzən isə bədənin digər hissələrində də əmələ gəlirlər. Pis qulluq və eləcə də körpənin alt paltarı və geyimi üçün istifadə olunan yuyucu maddələrə yaranan allergiya – bişməcələrin əsas səbəblərindəndir. Vaxtında müalicə tədbirləri görülməsə, bunlar açıq yaralara (xoralara) keçə bilər.
Ardı →

Analar körpələrinin doğumundan dərhal sonra onların inkişaflarını böyük bir həyəcanla izləməyə başlayırlar, öz körpələrinin inkişafını  ətraflarındakı digər körpələrinkilə müqayisə edirlər.  Körpənin inkişafının sağlam olduğundan əmin olmaq istəyirlər.  Ancaq bilmək lazımdır ki,  hər körpənin bəzi ümumi normalar  istisna olmaqla öz təbiətinə uyğun bir inkişaf sürəti olur. Həmçinin qeyd edək ki,  inkişaf sürətləri qız və oğlanlar üçün fərqlidir. Ümumiyyətlə körpələrin inkişaf dövrlərini aşağıdakı kimi qruplaşdırmaq olar:

Doğumdan sonrakı ilk aylar:

Yeni doğan bir körpənin inkişafı çox sürətli gedir. Az qala ilk iki həftədən sonra körpənizin üzünüzə maraq ilə baxdığını görərsiniz. 6-cı həftəsində  körpəniz artıq sizi tanımağa və sizə gülümsəməyə başlayacaq. Eyni zamanda artıq körpənizin ağlama səbəblərini başa düşə biləcəksiniz. Məsələn, acmaq ağlaması ilə yuxusunun gəldiyini xəbər verən ağlamanı bir-birindən fərqləndircəksiniz.

Ardı →

Körpə böyüdən ailələrin yaşadığı ən əhəmiyyətli problemlərdən biri, körpələrinin uzun müddət qaydaya düşməyən gecə yuxularıdır. Dilimizə yerləşən «Körpələr kimi yatmaq» deyiminə qarşı, körpələrin dərin və kəsilməz bir gecə yuxusuna getmələri ana atalar üçün çox vaxt xəyaldan o tərəfə keçmir.
 
 Uşaq saat 22.00 'də ən dərin yuxusunda olmalıdır! Uşaqların yuxuya olan ehtiyacları və yuxu müddətləri böyümə dövrlərinə görə dəyişər. Yeni doğulan dövr, ən çox yuxuya ehtiyacı olan dövrdür. Yeni doğulan körpənin yuxusu 18-20 saata qədər çata bilər. Böyüdükcə qavrama hissi inkişaf edən uşağın, yuxu müddəti də qısalacaqtır. Böyümə hormonu saat 22.00 ətrafında ən yüksək səviyyələrə çatacaq. Bu səbəblə uşaq hansı yaşda olursa olsun, bu saatlarda dərin yuxuda olmalıdır. 
 
Ardı →

Fizioloji yetkin uşaq anadan olandan bir dəqiqə sonra qışqıraraq ilk dəfə nəfəs alır.

Əgər diri doğulmuş uşaq (ürək döyünməsi eşidilən) tənəffüs etmirsə və ya tək-tək ardıcıl olmayan tənəffüs hərəkətləri edirsə, bu asfiksiyanı, boğulmanı göstərir.

Əksər hallarda asfiksiyanı müxtəlif yollarla aradan götürmək mümkün olur. Lakin onun nəticələri olaraq tənəffüs və qan dövranı pozğunluqları əmələ gələ bilər. Asfiksiya ilə doğulan bütün uşaqlar ciddi həkim müayinəsindən keçməlidirlər.

Anadan olandan 20 dəqiqə sonra körpənin bədən hərarəti 380C-yə qədər qalxır, sonra tədricən 36,70C-yə qədər enir. Bəzi uşaqlarda 6 ayına qədər bədən hərarəti 37,50C olur. Bu zaman digər xəstəlik əlamətləri yoxdursa, bu barədə narahat olmağa dəyməz. Bu hal körpələrin zəif termorequlyasiyasının nəticəsidir.
Ardı →

İlk günlərdən analar uşağın niyə ağladığını başa düşməyə çalışırlar. Bu o qədər də çətin deyil, çünki ana körpəsinin verdiyi siqnalları başa düşmək məharətinə malikdir. Uşaqdan gələn bütün siqnallara reaksiya vermək lazımdır.

Əvvəllər bizi əmin edirdilər ki, uşağın hər dəfə ağlamasına, özünü «pis aparmasına» fikir vermək vacib deyil. Ancaq yeni doğulmuş özünü «pis apara» bilməz və ağlamaq onun üçün xarici mühitlə yeganə təmas vasitəsidir.

Ağlamasına məhəl qoyulmayan uşaq «yaxşı» uşağa çevrilmir, o sadəcə onu başa düşməyəcəkləri və tələbatını ödəməyəcəkləri ilə barışaraq sakitləşir. Lakin problem həll olunmamış qalır. Ağlama körpənin yaşaması və inkişafı üçün əhəmiyyətli əlaqə vasitəsidir. Valideynlər! Körpənizin ağlamasına biganə qalmayın. Ağlamaya verilən reaksiya ana və uşaq arasında yaranan sıx ünsiyyətin ilk pilləsidir.

Beləliklə, uşaq niyə ağlayır?
— əgər o acdırsa — şiddətli ağlamağa keçən qəfləti qışqırıq. Onu əmzik və ya bir neçə qurtum su sakitləşdirmirsə, körpəni yedizdirmək lazımdır. Körpənin sakitliyi onun rejim prinsiplərindən qat-qat üstündür;
Ardı →