Maliyyə anlayışı  tarixən mal mübadiləsi və pul münasibətlərini bildirib. «Maliyyə» sözü ərəbcədən götürülüb, mənası «malın, sərvətin dəyəri», yəni puldur. «Finans» sözü isə qədim latın dilindəki «financia» sözündən götürülmüşdür, hərfi mənası pul tədiyyəsi deməkdir. Maliyyə ilk dəfə olaraq pul tədiyyəsi anlayışı kimi Orta əsrlərdə İtaliyada daha sonra isə bütün dünyada istifadə olunmağa başlamış və beynəlxalq status almışdır. Maliyyə anlayışı heç də pul münasibətlərinin hamısını əhatə etmir. Pul münasibətləri daha geniş anlayışdır. Müasir cəmiyyətlərin hər birində bir sıra pul münasibətləri fəaliyyət göstərir.    
Maliyyə iqtisadi bazisin elementidir və iqtisadi kateqoriya kimi çıxış edir, çünki, hər şeydən əvvəl, o, istehsal münasibətlərinin müəyyən tərəflərinin universal və mücərrəd formada ifadəsidir. «Bazis» dedikdə üstqurumun əsasını təşkil edən istehsal münasibətlərinin toplusu başa düşülür. Maliyyə iqtisadi münasibətləri ifadə edir və müvafiq olaraq iqtisadi bazisin tərkibinə daxildir.
Davamı →

Bankın qiymətli kağızlarla investisiya əməliyyatları birbaşa və dolayı gəlir əldə edilməsi üçün ehtiyatların qiymətli kağızlara qoyuluşunu xarakterizə edir. Qiymətli kağızların qoyuluşundan əldə olunan birbaşa gəliri bank divident, faiz və likvidlik gəliri şəklində alır. Dolayı gəlirlər bankların qiymətli kağızlarının nəzarət paketi vasitəsilə müştərilərə təsiri nəticəsində əmələ gəlir.

Ardı →

Qeyd etmək lazimdir ki, kreditləşmə prosesi bankın keyfiyyətli və yüksək gəlirli kredit portfelinin təşkilində bank üçün ciddi bir işdir. Dəqiq təşkil edilmiş kreditləşmə prosesi kredit riskini minimuma endirməyə imkan verir. Bank fəaliyyətində bütün risklər bir-birilə six surətdə əlaqədardir. Ancaq kredit riski bank fəaliyyətindəki bütün risklərin meydana çixmasına təkan verən amildir. Ona görə bankın sağlam fəaliyyət göstərməsi bilavasitə kredit prosesinin düzgün təşkilindən asilidir.
Kreditləşmə prosesini iki mərhələyə bölmək olar. Birinci mərhələdə kreditin verilib-verilməməsini müəyyən etmək üçün müştərinin təqdim etdiyi kredit ərizəsi dəqiq təhlil edilir. Bundan sonra bank ilə müştəri arasında kredit münasibətinin tənzimlənməsi üçün kredit müqaviləsi imzalanır. Kreditləşmə prosesinin birinci mərhələsi məsuliyyətli mərhələ sayilir.

Ardı →

Pul köçürməsi – bank və ya poçt sistemi ilə pul vəsitlərinin köçürülməsidir. Pul köçürmıləri struktrunda həmişə yollayan, alan və ötürən şəxs iştirak edir. Pulu ötürən şəxs öz xidmətinə görə pul alır. Daxili – ölkədaxilində və xarici – xarici dövlətlərə olan pul köçürmələrinə ayrılır. Xarici dövlətlər pul köçürmələri xüsusilə XIX əsrin sonu XX əsrin əvvələrində artmağa başladı. Beynəlxalq pul köcürmələrinə gəldikdə isə, Dünya Bankının vediyi məlumata görə, 2006 – ci ilin göstəriciliərinə əsasən, pul köcürmələrinin məbləği 250 mlrd ABŞ dolları olmuşdur. 10 il ərzində otra hesabla ildə 30% artım müşahidə edilmişdir. Beynəlxalq pul köcürmələri bir qayda olaraq xüsusi maliyyə sinfinə daxil edilir və Rimmerslər vasitəsilə həyata keçirilir.

Ardı →

Bank tərəfindən depozit və əmanət əməliyyatlarının aparılması depozit və əmanət hesablarının açılması ilə əlaqədar olmuşdur.
Əmanət (depozit) hesabı – bu hesabda müştərinin banka müvəqqəti saxlamaq üçün verdiyivəsaitləri saxlanılır. Bütün bank əmanətləri aşağıdakı kimi təsnifləşdirilir:
1. Əmanətçi kateqoriyasına görə:

• · Hüquqi şəxslərin depozitləri;
• · Fiziki şəxslərin əmanətləri

Davamı →

Əmanət banklarının aktiv əməliyyatlarına gəlir əldə etmək məqsədilə bankın çəxsi və cəlb edilmiş,qoyulmuş vəsaitlərinin yerləşdirilməsi başa düşülür. Aktiv əməliyyatlar içərisində ən böyük pay ssuda və investisiya verilməsinə düşür.
Kredit əməliyyatlarına baxaq. Ssuda götürənlər qismində hüquqi və fiziki şəxslər çıxış edir. Əmanət bankı əsasnaməyə uyğun olaraq, kreditləri investisiya fəaliyyəti üçün verir. Kredit protfeli formalaşdırılan zaman prioritet kimi, aksionerlərin və borcalanların hesablaşma və cari hesabları istifadə olunur. Bank tərəfindən verilən kreditlər borclunun vəsaitə olan tələbinin uçotuna, pulun vaxtında qaytarılmasını təmin edən təminata əsaslanır
Davamı →

Əmanət bankı — əhalinin müvəqqəti pul vəsaitlərini toplayan kredit təşkilatıdır. Bazar iqtisadiyyatı inkişaf eləmiş ölkələrdə çoxsaxəli əmanət instutları fəaliyyət göstərir. Bunlar: əmanət bankları, ssuda- əmanət təşkilatları və yoldaşlıqıları və.s. Əmanət bankları reqgion yaxud şəhər səviyyəsində fəaliyyət göstərən kiçik kredit institutu kimi meydanaə gəlmişdir. Onlıar ABŞ, Britaniya, Avstraliya və bir sıra Skandinaviya ölkələrində inkişaf etmişdir. Hazırda əmanət bankalrının fəaliyyətinə dövlət nəzarət edir, bu onların əməliiyalarına qarant durmaq üçün lazımdır. əhali öz pullarını cari, invsetisiya və digər hesablara yatırır. Vəsaitlərin yerləşdirilməsi, bank, ipoteka və istehlak kreditlərinin verilməsi, aksiya və sənyae abliqasiyalarının alınması, müxtılif kretid kartlarının buraxılması yolu ilə həyata keçirilir.

Ardı →

Bazar iqtisadiyyati şəraitində adətən ailə gəlirləri xərclərindən az olur. Yığım anlayışı dedikdə gəlirin mal və xidmətlərin alınmasına xərclənməyən hissəsi başa düşülür. Ödənilən vergilər yığımlara aid edilmir. əlbəttə ki əhalinin hər biri yığım toplamaq iqtidarında deyildir. Bəzi ailələr sadəcə pul yığmaq istəmirlər. bu cür ailələrə cavan ailələri missal göstərmək olar. Ilk vaxtlar onlar adətən vəsait qıtlığı çəkirlər çünki ev yaxud başqa bir daşınmaz əmlak almaq üçün onlar borc alır yaxud banklardan kreditlər əldə edirlər. gənclərin əksinə olaraq yaşlılar öz gəlirlərindən daha artıq xərcləyirlər. Yaşlıların gəlirləri xərclərindən onların ömür boyu topladıqları toplamış olduqlarını xərclədikləri üçün böyük deyil, sadəcə pensiyalarının çox kiçik olmasında irəli gəlir.Makroiqtisadi nöqteyi nəzərdən baxsaq yığım edən ailələr yığım toplamayanlardan sayca daha çoxluq təşkil edir. Bizim olkəmizdə yığım mövzusuna kifayət qədər diqqət ayrılmamışdır. Indi isə biz, yığımın makroiqtisadi aspektdəki problemlərini dərk edirik.

Davamı →

Passiv əməliyyatlar banklar tərəfindən vəsaitlərin cəlb olunması və onun resurslarının formalaşması üzrə əməliyyatlardır. Bu əməliyyatların köməyi ilə banklar mənfəət əldə etmək məqsədi ilə kredit verilməsi, qiymətli kağızlara sərmayə qoyluşu və.s üçün vəsaitlər toplayırlar. Kommersiya bankı möhkəm, dayanıqlı resurs bazası olmadan nə öz likvidliyini qoruya bilməz, nə aktiv əməliyyatlarını həyata keçirə bilməz, nə də ki, götürdüyü digər öhdəlikləri vaxtında icra edə bilməz. Buna gürə də, hər bir kommersiya bankı öz resurs bazasını genişləndirmək üçün hər an axtarışda olmalıdır.

Ardı →

Hər bir bankın məqsədi maksimum mənfəət əldə etməkdir. Bunun üçün banklar aktiv əməliyyatlardan istifadə edir. Aktiv əməliyyatlar mənfəət əldə etmək üçün bankların öz xüsusi vəsaitlərindən və cəlb olunmuş vəsaitlərdən istifadə etməsi deməkdir. Aktiv əməliyyatları həyata keçirərkən banklar sərəncamında olan xüsusi və cəlb olunmuş vəsaitlərdən hüquqi və fiziki şəxslərə kreditlər verir, inestisiyalar həyata keçirilər. Bu əməliyyatlar faiz, dividentlər şəklində gəlir gətirir, birgə müəssisələrin mənfəətində iştirak imkanları yaradır. Bu vasitə ilə müəyyən edilmiş likvidlik normativləri təmin edilir, investisiyaların səmərəli nəticələrini əldə etmək üçün təşkilati – idarəetmə tədbirləri həyata keçirilir.

Ardı →