Böyrək çatışmazlığı zamanı hemodializ

Sağlam böyrəklər orqanizmdə filtr funksiyasını həyata keçirir.

Böyrəklərin əsas vəzifəsi qanı bir sıra zərərli maddələrdən təmizləməkdir. Onlar gün ərzində bizim qanımızı dəfələrlə (1 dəqiqədə təxminən 1 litr olmaqla) öz “süzgəclərindən” keçirərək onun tərkibində olan parçalanma məhsullarını, toksinləri, şlakları, öldürülmüş və ya tam öldürülməmiş mikrobları təmizləyirlər.

Lakin bəzən böyrəklər xəstəlikləri və ya patologiyaları səbəbindən onların funksiyası pozulur və böyrəklər qanı yaxşı təmizləyə bilmir. Nəticədə orqanizmdə ziyanlı maddələrin konsentrasiyası təhlükəli səviyyəyə qalxır. Bu vəziyyət «böyrək çatışmazlığı» adlandırılır. Böyrək çatışmazlığı ona səbəb olan xəstəlikdən asılı olaraq kəskin və ya xroniki ola bilər. Əgər bu vəziyyətdə lazım olan müalicə tədbirləri görülməzsə, insan həlak ola bilər.

Həm kəskin, həm də xroniki böyrək çatışmazlığı zamanı ən geniş istifadə olunan müalicə metodlardan biri hemodializdir. Bu termin iki yunan sözdən əmələ gəlib — «haemo» (qan) və «dialisis» (ayırma). Hemodializ — xüsusi «süni böyrək» apparatın köməyi ilə qanın effektli şəkildə təmizlənməsidir. Hemodializ zamanı xəstənin qanı bütün burada yığılan toksiki maddələrdən, duzlardan, artıq mayedən azad olur.


Ardı →

Dünyanın ən qəddar 11 qadını

1. Darya Nikolayevna Saltikova (1730—1801)
Tarixə inkişaf etmiş rus mülkədari kimi düşmüşdür.
139-a yaxın qulluqçusunu öldürtmüşdür.

2. Kraliça I Mariya (1516-1558)

İnglis kralı VIII Henrinin və onun birinci xanımının qızı. Atasının ölümündən sonra taxta çıxan xanım Mariya ölkədə bərpa dövrünü başlayır və bu bərpa dövrü xalqa divan tutmaqla keçir. Minlərlə insan öldürülür, asılır və yandırılır.

3. Mayra Hindli (1942-2002).
Killer xanım dostu İen Brayenlə «ingiltərəli Bonni və Klayd” adı almışlar. Bir neçə il ərzində ikisi əl-ələ verərək 10-17 yaşlı 5 azyaşlı uşağı oğurlayıb təcavüz edib öldürmüşdülər.

4. İzabella Kastilskaya (1451-1504)
İzabella katolik olmayanlara divan tutmaqla məşhurdur. İzabella Kastilskayanın dövründə İspaniyadan çoxlu yəhudi və ərəb köçmüşdür (200 minə yaxın), qalanlarını isə güc ilə xristianlığı qəbul etməyə məcbur edirdilər, qəbul etməyənləri isə ocaq gözləyirdi.

5. Beverli Eplit (1968)
İngiltərəli tibb bacısı 1991-ci ildə 4 körpə öldürmüşdür, daha beşini isə ciddi zədələmişdi. O uşaqların qanına küllü miqdarda insulin vuraraq onlarda ürəkağrısı yaradırdı.

Ardı →

Maraqlı məlumatlar-4

Timsahlar daş yeyir
Timsahların mədəsi daşı həzm etmək üçün də yararlıdır. Onun mədə həzmindən bütün canlılar keçə bilər-tısbagalar,balıq və quşlar, zürafələr,şirlər və timsahların özü.Hətta daşlar.Timsahlar onu udur və mədəsində saxlayır.Bu onun suyun altında qalma müddətini tənzimləyir.

Kit balığının südü
Analarının 1/3 hissəsinə çatana kimi öz balalarının qaygısına qalmaq kit balıqları üçün heç də asan iş deyil. Onun südü 50 % yaglılıq təşkil edir ki, bu da insanla nisbətdə 10 qat daha çoxdur. Bu körpənin daha sürətli çəki almasına kömək edir.

Quşlar işarətlərdən istifadə etməyi bacarırlar
Siz tək,xəritəsiz və ya sürücüsüz harasa səyahətə çıxa bilərsinizmi? Çox güman ki, yox. Amma bəzi quşlar və əsas da göyərçinlər heç bir problem olmadan minlərlə kilometr yolu uçaraq öz yuvalarına qayıda bilirlər.2006- cı ildə çıxan bir məqaləyə əsasən alimlər düşünürlər ki, göyərçinlər yerdə özlərinə hər hansı bir işarə taparaq,evə rahat qayıtmaq imkanını qazanırlar.

Su siçanlarının qış günləri daha uzun olur
Bu gəmiricilər qışda öz quyruqlarındakı yaga və yığdıqları qidaya görə qışı sag salamat başa vura bilirlər. Öz kürklərində soyuqdan qaçaraq enerjilərini qoruya bilirlər. Nəticədə isə onlar işıq üzü görmürlər.Onların bioloji saatı dəyişir və günlərinə 5 saat daha əlavə olunur.


Ardı →

Dünyanın ən gənc tələbələri

Adətən tələbələri yetkinlik yaşına çatmış, dünyagörüşü formalaşmış gənclər kimi təsəvvür edirik
Lakin bəzən istisnalar olur. Öz yaşına uyğun olmayan zəkaya və biliyə malik uşaqlar (Qərbdə belə uşaqlara “vunderkind” deyirlər) böyüklərin onlar üçün hördüyü stereotip və inamsızlıq hasarlarını aşaraq tələbə adı qazanırlar. Təbiətin bəxş etdiyi fitrəti və düşüncəni maksimum istifadə edən belə istedadlı uşaqlar gələcəkdə böyük elmi nailiyyətlərə sahib olurlar.

Milli.Az modern.az-a istinadən dünyanın ən gənc tələbələrinin siyahısını təqdim edir. 


Ardı →

Test

Latın dilində “testum” adətən gildən hazırlanan odadavamlı qaba deyilirdi.

Qədim zamanlarda qızıl və gümüş indiki kimi qiymətli daşlar hesab olunurdular və onların xalisliyini yoxlamaq insanlar üçün çox vacib idi.

Ticarət zamanı sikkələrin xalis daşlardan düzəldildiyini yoxlamaq üçün onlardan bir nümunəni “testum” adlanan qablarda əridir və ayrılan məhlulları ölçürdülər.

Sonradan bu kəlmə “test” şəklini aldı və bütün növ qiymətləndirmələrə şamil olundu.

 


Davamı →

Restoran rəhbərliyinin müştərilərə müraciəti

Populyar Nyu-York restoranlarından biri tez-tez müştərilərdən xidmətin asta olması ilə bağlı şikayətlər alırmış. Restoran rəhbərləri 10 il əvvəlki video çəkilişləri araşdırandan sonra şikayətlərin səbəbini anlayıblar. Və araşdırmaların nəticələrini də yayımlayıblar. Məlum olub ki, məsələ ofisiantların astagəlliyində deyilmiş.

Nəticələr:

2004-cü ildə belə olub 

Müştərilər restorana daxil olrestoranlarda asta qulluq edirlərurlar. 45 nəfərdən 3-ü onları başqa stola keçirməyi xahiş edir. Təxminən 8 dəqiqə yemək seçməyə sərf edirlər. 6 dəqiqəyə məzələr verilir. Yemək seçimindən asılı olaraq hazırlanma vaxtı fərqlənir. 45 müştəridən 2-si yeməyi geri göndərir. Ofisiantlar masalara nəzarət edir və mümkün qədər tez müştərilərin sifarişlərini yerinə yetirirlər. Yeməklər verilir, yeyilir və hesab istənir. Hesabı ödəmək və restorandan çıxmaq təxminən 5 dəqiqə vaxt alır.

Ümumilikdə hər müştəri restoranda ortalama 1 saat 5 dəqiqə vaxt keçirir.


Ardı →

Ebola virusu

İlk dəfə bu virus 1976-cı ilində Afrika ölkələrində qeyd olunub. Virusun adı Ebola çayı sahillərində yaşayan insanlar arasında tapılması ilə bağlıdır.

Ebola virisu tropik meşələrin yanında yerləşən Afrika ölkələrində yayılır.

Hal hazırda bu virusun növbəti canlanması Afrikada qeyd olunub. Artıq virus 1 min insanın həyatına son qoyub. Virusun yayılması davam edir. Hal hazırda virus Qvineya, Syerra-Lione və Liberiya ölkələrində şiddətlə yayılır.

Ümumdünya Səhiyyə təşkilatı virusla ciddi mübarizə edir — Afrikaya mütəxəssislər, dərmanlar, humanitar yardım və s. göndərilir.

Virus insanlara vəhşi heyvanlardan (adətən donuzlardan, meymunlardan, yarasalardan) onların qanı, orqanları, ifrazatları ilə təmasda olduqda keçir və daha sonra insanlar arasında yayılır.


Ardı →

Pas ləkəsinin təmizlənməsi


Evinizdə tez-tez rastlaşdığınız narahat edici hallardan biri də əşyaların pas atmasıdır. Reklam olunan kimyəvi məhsullarla sürt ki, sürtəsən. Amma yenə heç bir nəticəsi yoxdur. «Bəs nə edək?», — deyə düşünməkdənsə, bu üsulu sınaqdan keçir.

Soğan və şəkər pudrasını yeməyin içində düşünmək çətin və ürək bulandırıcıdır. Ancaq indi deyəcəyimiz yemək resepti deyil, evdə yararlana biləcəyiniz təmizlik üsuludur.


Ardı →

Meyvə-tərəvəzlərin düzgün yuyulması

Meyvə və tərəvəzlərin içində olan bəzi vitaminlər su iə birgə axıb gedir. Buna görə meyvə və tərəvəzlər axan gur suyun altında uzun müddət yuyulmamalıdır.

Tərəvəzləri bütov halı ilə suya basaraq yumaq lazımdır. Dilimlərə ayırıb sonra yumaqla içindəki vitaminlər ölə bilər. Tərəvəzlər bişirilməzdən əvvəl bıçaqla, ya əllə böyük tikələrə bölünməlidir. Nə qədər böyük tikələrə bölünərsə, vitamin dəyəri bir o qədər aşağı düşər.

Yemək bişirərkən qazanın ağzını bağlı saxlamaq lazımdır. Bununla buxar itməz və yeməyin bişmə müddəti qısa olar. Tərəvəz və meyvələr mümkün olduğu qədər qısa müddətdə bişirilməli və diriliyi saxlanmalıdır. Çünki B və C vitaminləri istiliyin təsirindən çox tez yox ola bilər.

İspanaq, brokoli, kələm, balqabaq, badımcan kimi tərəvəzlər ən az 10 dəqiqə bişirilməlidir. Lobyanın da 20 dəqiqə bişirilməsi bəsdir. Tərəvəz, makaron və quru paxlalıların bişirildiyi suları kənara atmayın. Onları sous olaraq hazırladığınız yeməyin üzərinə tökməklə yeməyin dəyərini artıra bilərsiniz.

Meyvələrin qabıqlarını soymaq lazımdırsa, mümkün olduğu qədər nazik soyulmalıdır. Qabığın tam altında çoxlu vitamin və minerallar var. Tərəvəz və meyvələrin daxilində vitamin və mineral nisbətən azdır.

Qatığın suyunun süzülməsi zamanı B2 vitamini itkisinə yol vermiş olursunuz. B2 bədəndə xüsusi funksiyaları yerinə yetirən vitamindir.

Meyvə və tərəvəzləri soyuducuya qoyaraq soyudursunuzsa, bu, qida dəyərinin daha yavaş itkisinə səbəb olacaq. Çünki soyutmaq vitamin və şəkəri yox edən xarab olma reaksiyasını yavaşladır. 


Davamı →

Xəzanın gözəlliyi

 

Eşitdiyi ürküdücü səslə qeyri-ixtiyari diksindi. Gördüyü mənzərə qarşısında çaşıb qaldı. Yarpaq, bağlı olduğu budaqdan ayrılmış, yerə doğru düşürdü. Dünyasını səs-küyə bürüyən bu ayrılığın səsi idi. “Bu bir qopmamı, yoxsa doğuşmu?" dedi. Nə olacaq bundan sonra deyə düşünərkən, dilinə, hər vaxt təkrar etdiyi «Boşluq yox bu aləmdə!” cümləsi gəldi...

      Tumurcuqkən, ətrafında bir çox yarpaq görmüşdü. Bir müddət sonra da budaqların çiçəklərlə bəzəndiyini… Yarpaqlar və çiçəklər, gün keçdikcə bir-birlərindən ayrılmaz hala gəlmişlərdi. Yaşlı ağacın budaqlarında səadət içində bahar nəğmələri söyləyirdilər.  Və beləcə ayrılığın soyuq küləklərini hiss edənə qədər sürmüşdü bu mahnı.

       O gün canı kimi sevdiyi yoldaşlarının sağa, sola itələnilib qaxıldığını gördüyündə yarpaq dəliyə dönmüşdü. Ağaca, niyə çiçəklərə sahib çıxmadığını soruşmuşdu. Ağac isə hər şey normalmış kimi təbəssüm edərək bunları pıçıldadı: 


Ardı →