Kayzen

Аlman filosofu İmmanuil Kant (1724-1804) Yeni dövrün әn nüfuzlu mütəfəkkiri. Keçmiş Köniqsberq, sonralar rusların işğal edib Kalininqrad adlandırdığı şәhәrdә muzdlu sәnәtkar ailәsindә anadan olmuşdur. Rәvayәtә görә әsillәri Şotlandiyadan gәlmә olub. Ciddi dini tәrbiyә alıb doğma şәhәrinin universitetində riyaziyyatı, fizikanı vә fәlsәfәni öyrənmişdir. İlk әsәrini 22 yaşında çap etmişdir. Sonralar evlərdə varlı uşaqlarına dәrs demiş, хüsusilә qraf Kayzerlinqin evindә qrafın ağıllı qadınının kömәyilә yüksәk cәmiyyәtin nәcib zadәgan vərdişlərini әхz etmişdir. O, çoхlu alman universitetlәrinә dәvәt olunsa da doğma şәhәrini tәrk etmәmiş, ömrünün aхırına qәdәr orada yaşayıb orada da dәfn olunmuşdur.

Kant şüurun iki işi haqqında

Könisberqli filosofun estetikadan geniş danışdığı əsər «Hökm yürütmək bacarığının tənqidi» adlanır (yunanca bizim «tənqid» kimi çevirdiyimiz «kritika» ilk öncə incələmək, təhlil etmək anlamını verir).

Ancaq qabaqca bir az Kantın fəlsəfəsindən danışmaq gərəkdir, çünki onun estetikası onun fəlsəfəsindən məntiqi bir «ritmlə», «addımlarla» çıxıb açılır. 
Kant bilincin, düşünmək işinin iki yönünü açıb-göstərir. Birincisi, duyduqlarımızı (eşitdiklərimizi, gördüklərimizi, toxunduqlarımızı) anlamağa çalışırıq və ya duyuyabilinər nəsnələri anlamaq istəyirik. Kant, beləcə, duyuyabilinər nəsnələr dünyasına «bizim təcrübəmiz» deyir. Onun üçün belə də söyləmək olar: bilmək-anlamaq işinin bir yönümü odur ki, şüurumuz təcrübəmizi düşünməklə məşğul olur.