Kayzen

Hər bir uşaq məktəbə getmək zamanı yetişdiyində müxtəlif reaksiya göstərə bilər.
Bəziləri məktəbə getmək istəmədiyini əvvəlcədən göstərsə də, bəziləri sonradan bunu büruzə verir.
Hətta bəziləri istəksizliyini «məktəbə getmək istəmirəm» deyə ifadə etmək yerinə «ayaqqabım sıxır», «qarnım ağrıyır» kimi bəhanalər səsləndirirlər.

Mütəxəssislər isə valideynlərin bu kimi vəziyyətlərdə düzgün davranmalı olduqlarına diqqət çəkirlər.

Medicina.az bildirir ki, əsasən 5 və 11-12 yaşlarda olan uşaqlarda rast gəlinən bu hallar düzgün şəkildə həll edilməzsə, uşağın psixologiyasını ciddi zədələyə bilər.
Davamı →

Bəzən valideynlər uşaqları tərəfindən verilən belə bir sualla üzləşir: “Ana, mən dünyaya necə gəldim?”. Bu sualı necə cavablandırmaq lazım olduğunu bilirsinizmi?

Uşaqların bu tipli suallarını necə cavablandırmaqda aciz qalan bəzi valideynlər “Səni xəstəxanadan almışıq”, “Hədiyyə veriblər”, “Meşədən tapmışıq” və ya bir az yumor hissi ilə olanlar “Zibilxanadan tapmışıq” və s. kimi cavablar verirlər. Belə cavablar özlərini tanımağa başlayan uşaqlar üçün çox ciddi əhəmiyyət daşıyır.

Hər bir insanın cinsi tərbiyəsi ailədə başlanmalıdır. Uşaq ana-atasına soruşduğu suallara cavab ala bilməyincə şübhələr, qorxular və cinsi biliksizlik içərisində qalır.
Davamı →

“Maliyyə Sağlamlığı” layihəsinin eksperti və Rusiya Maliyyə Nazirliyinin maliyyə savadlılığı layihəsi üzrə məsləhətçisi Mariya Maslennikova uşaqlarına uğur əldə etməyə mane olan valideynlərin maliyyəyə dair qoyduğu qaydaları sadalayır.

Valideyn olduqda uşaqlarımıza təsirimizin nə qədər böyük olduğunu başa düşürük. Lakin məlumatsızlıq, stress və yorğunluqla bağlı, biz uşaqlıqda və ya həyatımız boyunca əldə etdiyimiz səhv düşüncələri və qaydaları şüursuz olaraq sevimli uşaqlarımıza ötürürük. Maliyyəyə dair nəsildən-nəslə keçən mənfi qayda və vərdişlər xüsusilə dramatik təsir göstərir. Bəs valideynlərin hansı qaydaları uşaqların pula qarşı münasibətini korlaya bilər?
Davamı →

Hər doğulan körpə valideynlər üçün bir sevinc və sevgi qaynağı olmanın yanında bəzi məsuliyyətləri də özü ilə bərabər gətirir. Valideynlər doğulan körpələrinin sağlam və qüsursuz olduğunu görüncə rahatlanır, lakin uşağı necə böyütmək və tərbiyə etmək mövzusunda zərrə qədər narahatçılıq keçirmirlər. Əslində, körpənin ən təhlükəsiz və etibarlı yeri ana bətnidir. Körpə dünyaya göz açdığı gündən etibarən isə artıq onun maddi, mənəvi və ruhi inkişafı üçün diqqətli baxıma və doğru tərbiyə edilməyə ehtiyaci var.

Uşaq tərbiyəsində ən mühüm iş, tətbiq ediləcək metod və prinsipi düzgün seçməkdir. Uşaq ata-anasına əmanətdir. Onun təmiz qəlbi hər cür əyrilik və şərdən uzaq, saf və bərraqdır. Uşaq xeyrə alışdırılar, yaxşılıq təlqin edilərsə, xeyirli bir nəslin nümayəndəsi olaraq yetişər. Əksinə, ətraf mühitdən gördüyü mənfi xislətlər və davranışlar onun gələcək inkişafı üçün təhlükə yarada bilər. Bunda əsas faktorun ata-ana və dayələrin üzərinə düşdüyünü vurğulamaq lazımdır. 
Davamı →

Görkəmli polşalı pedaqoq, yazıçı, həkim və ictimai xadim Yanuş Korçak (Erş Henrik Qoldşmit) 1878-ci ildə Varşava şəhərində yəhudi ailəsində anadan olub. Henrik 11 yaşında ikən atası bərk xəstələnir və ailənin bütün qazancı onun müalicəsinə sərf olunurdu. Yaxşı təhsil alan oğlan 15 yaşında repetitor işləyir.

Az sonra onun pedaqoq kimi bacarığı üzə çıxır. Henrik nağıllarla, maraqlı söhbətlərlə darıxdırıcı məktəb fənlərini sanki dünyada bundan maraqlı bir iş yoxmuş kimi təqdim etməyi bacarır.

Artıq 18 yaşında o, pedaqogikanın problemlərinə həsr olunan “Qordi düyünü” adlı ilk məqaləsini dərc etdirir. Bu məqalədə gənc pedaqoq uşaqların təhsil və tərbiyəsindəki problemləri tam ciddiyyətlə ortaya qoyur. Məqalənin dərc olunduğu həftəlik qəzetin redaktoru ona əməkdaşlıq təklif etsə də, Henrik atasının ölümündən sonra ailəsini saxlamaq üçün tibblə məşğul olmaq qərarına gəlir və Varşava universitetinin tibb fakültəsinə daxil olur. Eyni zamanda, məqalə yazmağa davam edir.
Davamı →

— Ana, nəyə görə ağac yetişdirmək, onlara qulluq etmək mütləqdir?
— Çünki onlar bizim yaşamağımız üçün böyük önəm daşıyır.
— Necə yəni?
— Biz yaşamaq üçün nəfəs almalıyıq, bu zaman biz xeyirli qaz olan oksigeni uduruq, zərərli qaz olan karbonu isə nəfəslə ətraf mühitə ötürürük.
— Bəs bu prosesdə ağacın nə rolu var?
— Bizə lazım olan oksigen məhz ağacların yarpaqlarında əmələ gəlir. Bilmək istəyirsən bu proses necə adlanır?
Davamı →

Uşaqların inkişaf dönəmlərində 2 yaş valideynlərin çətinlik çəkdikləri yaş dövrlərindən biridir. Özlərini ifadə etmək və hər şeyin özlərinə aid olmasını istəyərlər. 0-3 yaş dövründə həm də güvən hissi inkişaf etməyə başlayır.

2 yaşda uşaqlar fiziki, zehni, dil, sosial, emosional və cinsi inkişaflarında bir qisim özəlliklərə sahibdirlər. 2 yaşlı uşaqlar hoppanar, tullanar, dırmaşar, qaçar – həmişə hə-rəkətlidirlər. Tək başına pillələri enib qalxar, barmaq uclarında yeriyə bilər, əl-üzlərini yuya bilər, köynəkləri düymələyərlər. 2 yaş uşaqları ad və soya-dını söyləyə bilərlər, tek cümlə və ya sadə sözlərlə danışarlar, bəsit suallar verərlər, danışdıqları rahat başa düşülər, “niyə ?” sualını çox istifadə edərlər.

Davamı →

Bu mövzuda dəqiq birşey söyləmək çətindir. New England journal of Medicine tərəfindən yayımlana bir çalışma bir doğumdan sonra təkrar hamiləlik üçün 18 – 23 ay gözlənilməsi lazım olduğunu təklif edir. Amerikada bacı – qardaşlar arasındakı yaş fərqinə baxdıqda bunun 2,5 yaş olduğunu görə bilərik.

Uşaqlar arasındakı yaş fərqinin az olmasının üstünlükləri;

• Uşaqlar bərabər böyüyər, bərabər oynayar, həyat boyu bir – birilərinə dost olarlar. Yaşları çox yaxın olduğu üçün oyuncaqları, geyimlərini bölüşərlər.

Davamı →

Alimlər müəyyən ediblər ki, uşaqların ağıllı və istedadlı olmalarının 50%-i genetik faktorlarla əlaqəlidirsə, digər yarı faizi kənar faktorlardan asılıdır.

1. Hamilə olarkən çoxlu nağıllar danışın
Körpənin dil inkişafı hamiləliyin son 3 ayında başlayır. O, həmin dövrdə səsləri eşidir və yaddaşına yazır. Bu səbəbdən çoxlu nağıllar oxuyun.

2. Aktiv olun
Daim hərəkətdə olmaq körpənizin də ana bətnində özünü yaxşı hiss etməsinə səbəb olur. Belə hamilələrin körpələrinin beynində neyronların sayı artır ki, bu da onların gələcəkdə öyrənmək bacarığını inkişaf etdirir.
Davamı →

Mariya Montessori – italyan həkim, pedaqoq, alim, filosof, humanist idi. O XIX – XX əsrlərdə pedaqoji təfəkkürdə yeni səhifə açmışdır. Onun uşaqların tərbiyəsi mövzusunda valideynlər üçün təlimatı hər biriniz üçün faydalı olacaq. 
 

• Uşaqlar ilk dərslərini öz ətraflarında gördüklərindən, baş verən hadisələrdən alırlar.
•  Uşağı daim tənqid etdikdə o insanları qınamağı öyrənir.
•  Uşağı daim təriflədikdə o qiymətləndirməyi öyrənir.
•  Uşaq daim ətrafında düşmənçilik gördükdə o dava etməyi öyrənir.

Davamı →