Kayzen

 Orta məktəbi yarılamış vaxtlarım idi. Utanıb üzə çıxarmadığım beş-altı şeirimlə nəfəs alırdım. Hərdən açıb oxuyur, qəribə bir həzz alır, saralmış vərəqləri gizli xəzinə kimi yenidən hansısa kitabın arasına qoyurdum. Bir dəfə televizorumuzda dərinnəfəs, şələbığ bir kişi şeir deyirdi. Atam televizorun səsini artırdı. Anam dördayağın üstündə yaydığı yuxadan əl çəkib oxlovunu astaca dördayağın qırağına döyəclədi ki, sakit olaq. Ailəlikcə hamımız köhnə "əlli iki ekran" televizordakı kişiyə qulaq asırdıq. Kişi gah danışır, gah da şeir söyləyirdi. Bayaqdan fətir gözləyən ailə peçin üstündə yanan yuxadan xəbərsiz ekrandan asılmışdı. Kişi elə danışırdı, elə danışırdı ki, elə bil bu saat ekranı yarıb evimizə girəcəkdi.
Davamı →

Davamı →

Bu gün dahi şair Hüseyn Cavidin doğum günüdür. Kulis.az bu münasibətlə sənətşünas alim Aydın Talıbzadənin “Üsyan və cəza: fikir “kəndirbazi”nin aqibəti” yazısını təqdim edir.

Esxatoloji ovqat
"İnsan uçurum üzərindən çəkilmiş burazdır.”

Davamı →

Hər nə qədər ədəbiyyata tərs bir davranış şəkli olsa da, qadına şiddət mövzusunun işləndiyi sahələrdən biri də ədəbiyyatdır. Xüsusilə təhkiyəli əsərlərdə örnəklərinə tez-tez rast gəldiyimiz cinsi, fiziki və psixoloji şiddət mövzusunun roman, hekayə, povest, tamaşa və filmlərdə fərqli rakurslardan işləndiyini görürük.

Davamı →

İstiqlal şairi Xəlil Rza Ulutürk XX əsr Azərbaycan poeziyası və bədii tərcümə məktəbinin görkəmli nümayəndəsidir. O, tərcüməçilik fəaliyyətinə 1955-ci ildən başlayıb və bu sənəti ömrünün sonunadək davam etdirib.
Xəlil Rza azadlıq, istiqlal, millilik, vətənpərvərlik, humanizm məsələləri ilə bağlı əsərləri dilimizə çevirməyə səy göstərib ki, bu da onun azadlıq və bəşərilik ruhundan irəli gəlib. Şair tərcümə etdiyi əsərlərdə zəngin mental təfəkkürünü diqqətdə saxlayıb.

Davamı →

“Azərbaycanın Gəncə şəhərində dünyaya göz açan Nizami Gəncəvinin əsərləri bütün dövrlər üçün əvəzsiz xəzinədir. Dahi Nizaminin yaradıcılığı digər xalqlar üçün də böyük əhəmiyyət daşıyır...” Xalqımızın şair oğlu Nizami Gəncəvi haqqında bu fikirləri şərqşünas-alim, Neapol Şərqşünaslıq Universitetinin professoru Mineli Bernardi qeyd edib. Nizami öz zamanında poeziya meydanında istedadı ilə hünər göstərən yeganə şair deyildi. O dövrdə Əbülüla Gəncəvi, Məhsəti Gəncəvi, Qivami Gəncəvi, Xaqani Şirvani kimi dövrünün tanınmış sənətkarları var idi. Şeirləri ilə şöhrətlənən, əsərləri dillər əzbəri olan bu şairlərin arasında Nizami Gəncəvi Günəş kimi parlayaraq yüksəldi. Bu parlaqlıq, bu yüksəklik o qədər heyrətamiz oldu ki, böyük şair, musiqiçi, filosof Əmir Xosrov Dəhləviyə (1253-1325) bu misraları yazdırdı:

Davamı →

Yazıçı, dramaturq və ictimai xadim olan Mirzə İbrahimov Azərbaycan ədəbiyyatının və elminin zənginləşməsində müstəsna xidmətlər göstərmişdir.
Mirzə Cəlildən sonra Arazı keçən, “o taya ana dili aparan” (Yaşar Qarayev), Təbrizdə qəzet nəşr eləyən ikinci ədibimiz Mirzə İbrahimov oldu!
Məhz Güney mövzusuna sədaqəti onu nasirlərimiz içində hamıdan ayırdı. Mirzə İbrahimov o taya ana dilini aparmaqla yanaşı, Təbrizdə ana dilində nəşr  olunan “Vətən  yolunda” adlı qəzetinin də bünövrəsini qoydu.

Davamı →

Böyük dramaturq, gözəl nasir, mahir tərcüməçi, Azərbaycanın ilk dirijoru, görkəmli ədəbiyyatşünas, rejissor, müəllim, incəsənət işinin, xüsusən teatrın fədakar təşkilatçısı olan Əbdürrəhimbəy Haqverdiyev ömrünün son ilində — 1932-ci ildə görkəmli alim Əziz Şərifə yazdığı məktubda xatırladırdı ki, istirahətə böyük ehtiyacı var. Lakin «islam» zəif olduğu üçün heç yay tətilində də (ADU-da müəllim işləyirdi) Bakıdan çıxa bilməyəcəkdir. Və belə olduqda çətin ki, yaradıcılığının qırx illik yubileyini də görə bilsin. «Amma çox yoruluram; vaxt və təbiət öz işlərini görürlər. Fevral ayında mənim ədəbiyyat yolunda bəqədri imkan işləməyimin qırx sənəsi tamam olur. Bu münasibətdən güman edirəm ki, mənə „xalq ədibi“ namini versinlər. O vaxt üç yüz manata qədər təqaüd almalı olaram. Belə olarsa, sentyabrdan istefa verib, bir guşəyə çəkilib axır günlərimi istirahət ilə keçirmək istəyəcəm». Ədibin bu arzularının da heç biri gerçəkləşmir. Böyük Mirzə Cəlil kimi Əbdürrəhimbəy də ömür səfərini möhnətli bir güzəranla başa vurmalı olur...

Davamı →

Ədə8biyyat və sənət tarixin yol yoldaşıdır. O, xalqın ictimai tarixi ilə bərabər addımlayır və tarixi (faktları) təsdiq edir. Lakin ədəbiyyatı — bədii sənəti tarixin gedişatından tam asılı hesab etmək doğru deyil. Ədəbiyyatın, ümumən, bədii sənətin öz stixiyası var. Bədii proses deyil (materializm-marksizmin iddia etdiyi kimi!) daha çox tarix bədii prosesdən, bədii təxəyyüldən asılıdır. İstedadla, sənətkarlıqla, ilhamla yaradılmış ədəbiyyat tarixə yol açır, onu hələ keçmədiyi yerlərə yönəldir, prioritetlərini təyin edir.

Davamı →

Özü boyda baş daşıdır Qarabağ,
çöküb, çöküb sinəmizə.
Dirigözlü şəhid olduq,
Tez olun, Vətən boyda,
Şəhid qəbri qazın bizə...

Özü boyda göz yaşıdı Qarabağ,
Dərdimizin baş daşıdı Qarabağ...
Əkiz-əkiz qəbirlərdi Qarabağ
Vətən boyu səpələnib,
Hər qəbir — şəhid Vətənin
bapbalaca bir qəlpəsi,
Hər qəbir –boynu bükük Vətənin
bapbalaca bir  təpəsi...

Davamı →