Kayzen

«Qadan alım, bəri gəl» deyir nənə hər kəsə
Kim onun otağının önündən yolu düşsə.
Hər dəfə hər ötənə otağının önündən
Mütləq nə isə deyir «gətir» ya «apar» nənə.
Əvvəllər tez yetirdi nənə sözü yerinə.
Vaxt getdikcə gedirdi sözlər eşitməzliyə.
Sözlərdə ki eynidi «su gətir», «dərman gətir»
«Televizoru gəl yandır, indi serialım gedir».
Nənə sözü daşırdıb hər bir kəsin səbrini:
Nə çətin işmiş vurmaq pultun düymələrini.
Özü edər istərsə, amma çağırır yenə.
Deyəsən qəsdən edir, olub ərköyün nənə.
Getdikcə az edilir nənənin xahişləri.
Hamı nənəyə qarşı günü gündən sərtləşir.
Bir gün də çağıranda nəvəsini yanına
Gəlib çevirsin pultla serial kanalına.
Dözmədi artıq evdə ortayaşlı birisi
(Ona «oğul» deməyə, neynim, dilim gəlmədi).
Hirsləndir ki: «Ay arvad, bəsdir, yığdln boğaza.
Söz deyirsən keçənə otağın qabağından.
Bu qədər daha olmaz. Bezdirmisən hamını.
Görməməkçün sən bizi bağlayımmı qapını?»
Nənə dedi: «Ay oğul, dönüm sənin başına.
Hirslənmə, qurban olum. Əsəb ziyan canına.
Yormaram daha sizi, demərəm daha heç nə.
Həm də ki qoca yaşda kino yaraşar mənə?»
Bağladılar nənəni, bağladılar qapını.
Bir az keçməmiş nənə batırdı üst-başını.
Çağa uşaqlar təki etdi nənə yerinə.
Çünki qorxurdu artıq kiməsə söz deməyə.
Gedənmədi vaxtında ayaqyoluna qarı. 
Çünki artıq qocalıb, tutmur yolu ayağı.
Orta yaşlı birisi otağa girdi yenə
Qarıya qışqıraraq, başladı deyinməyə.
Dözmədi qoca nənə, kövrək dedi sakitdən:
«Böyümütmüşəm, səni də, oğul, əziyyətimlə»
Eşidib coşdu daha ortayaşlı birisi:
«Nə analıq salmısan? Sən Allah daha bəsdi.
Bu iş, bu maşın, bu ev — hamısı əməyimdi.
Özüm durdum ayağa, guya neyləmisən ki?...»
Nəsə deyirdi yenə ortayaşlı həmin kəs.
Ancaq bitdi qarıda artıq yaşama həvəs.
Müharibə, aclıqlar yıxmasa da nənəni.
Onu təmiz çökdürdü «neyləmisən» kəlməsi...


...Niyə pis oldun nənə? Görmür oğlun qayğını?
Görmür sənin dərdini, əzabını, haqqını?
Ucadır haqqın, nənə. Ucadır Tanrı kimi
Heç Tanrı da insanın gözünə görünər mi?
Düz deyir oğlun ancaq, çox olmusan mane sən.
Hədər yerə dünyada indi həya gəzirsən.
Mane olma, ay nənə, görmürsən mi məşğuluq?
Öz məşhər odumuza oduncaqlar yığırıq.


Cavidan Hacıyev

Хоşdu ki, siz mənə vurulmаdınız,
Хоşdu ki, mən sizə vurulmаmışаm.
Nəhəng yеr kürəsi аyаqlаrımız
Аltındаn qаçmаdı, mən bunа şаdаm.
Хоşdu ki, məzəli, sərbəst оlmаq vаr,
Sözlərl əylənib оyun qurmаmаq.
Yüngülcə tохunsа pаltаrdаn qоllаr,
Mеhindən bоğulub, hеç qızаrmаmаq.
 
Хоşdu ki, yаnımdа bir özgəsini
Rаhаtcа охşаyıb, qucursuz hər gün.
Davamı →

Yıxılanlar dursa da,
Duranlar yıxılsa da.
Yara təzə olsa da,
Duz var idi əvvəldən.
Dərviş oldular təklər.
Yollar daşlar, kəsəklər.
Olmasa da köməklər
«Döz» var idi əvvəldən.
Özgədə çöp gəzərlər.
«Ayıbdır, nə deyərlər?»
Şişə batdı ciyərlər.
Köz var idi əvvəldən.
Kimi qınından öldü.
Kimi tacından öldü,
Kimi acından öldü.
Toz var idi əvvəldən.
Eşidib varmasaq da,
Səmimi anmasaq da,
Bizlər gec anlasaq da,
Söz var idi əvvəldən.
Söz var idi əzəldən.


Hacıyev Cavidan

Yıxılanlar dursa da,
Duranlar yıxılsa da.
Yara təzə olsa da,
Duz var idi əvvəldən.
Dərviş oldular təklər.
Yollar daşlar, kəsəklər.
Olmasa da köməklər
«Döz» var idi əvvəldən.
Özgədə çöp gəzərlər.
«Ayıbdır, nə deyərlər?»
Şişə batdı ciyərlər.
Köz var idi əvvəldən.
Kimi qınından öldü.
Kimi tacından öldü,
Kimi acından öldü.
Toz var idi əvvəldən.
Eşidib varmasaq da,
Səmimi anmasaq da,
Bizlər gec anlasaq da,
Söz var idi əvvəldən.
Söz var idi əzəldən.

Cahanә gәlmәdә mәqsәd nәdir insanә, bilmәm ki?
Hәqiqәtmi bu xilqәt, yoxsa bir әfsanә, bilmәm ki?

Mәn idrak etmәdim dünyayә gәlmәkdәn nәdir hikmәt,
Yaratmaqdan nәdir hikmәt bizi sübhanә, bilmәm ki?

Mücәssәm bir xәyalә bәnzәyir timsalı imkanın,
Neçin dildadeyi-şövqüz xәyalistanә, bilmәm ki?
Davamı →

Utanıram kölgəmdən, qalıb ayağım altda —
Üzü ayağım altda, özü ayağım altda.
Əyri gedib tapdadım düzü ayağım altda.
Tapdalanmış doğrunun yüzü ayağım altda.
Davamı →

Əziz anam, şirin sözlü anam,
Qəlbin kövrək, eşqin solmaz bahar.
Gülər üzlü, qara qözlü, anam.
Hara getsəm gözün mənə baxar.

Ana, gəlbim bu laylarla gəzər
Doğma səsin ömrü gülbəzər
Laylay dedin ana, laylay dedin mənə,
Həyat verdin mənə, əziz ana.

Laylan hələ yaşar, laylan ellər aşar,
Günəş kimi yana yana, ana.
Ana, səsin aydın səhər ola,
Ana, qəlbin geşik çəkər bizə.

Yolum üstə uzağ səfər ola,
İşığ dolar nurdan düşən gözə.
Mənim görək gözüm sənsən, ana,
Ömrüm gürüm özüm sənsən, ana. 
Davamı →

Yenə xoş bir gecədə gözlərimdəsən
Qəlbimin ən dərin yerlərindəsən
Ancaq sən bunları hardan biləsən
Çünki sən qarşılıqsız ilk eşqimsən
Davamı →

İtirir yaddaşını qoca, ahıl bir nənə.
Götürərək başını gedibdir evdən yenə.
Nə yaxşı kı yaddaşı qayıtdı lazım anda - 
Kəndarın qırağında 
qayıtdı ona yaddaş.
«Hara gedirdim görən?» — tutdu nənəni təlaş.
Tez qayıtdı otağa, uzandı yatağına.
Utandı o çağırsın nəvələri yanına.
Çağırsın ki, nəvələr versin ona həbini -
Həm də çoçuq nə bilər nənələrin dərdini?
Yaman unutqan olub yaman… bu son zamanı
Unudub nənə atmır hafizə dərmanını.
Ancaq hər yuxusunda görür nənə o çağı:
«Balaca şirin oğlu, isti ana qucağı.
O qucaqdan böyüyən bir aslan parçasını,
Həyat gülüstanında — öz gülü anasının.
Ana bağbanlar kimi oxşayırdı gülünü.
Gülünün xatirinə açırdı hər sübhünü.
Küləklərtək vaxt uçub, gənclik çağları getdi:
Qırış rəssamı — zaman ananı nənə etdi.
Zaman acımır yenə, zaman görür işini -
Gah alır yaddaşını, gah da əyir qəddini.
Gözünü yumur ana özünün dərdlərinə,
Ömrünü nağıl edib deyir nəvələrinə.
İndi çatır nağılın ən yeməli hissəsi:
Göydən üç alma düşür, bir nəvəyə hərəsi...»
Həmişə o, oyanır bu yerində yuxunun,
Axı ağırdı hər an duymaq ona yoxluğu.
Həyatının mənası, danışdığı nağıl da
Yox oldu ailəsitək adicə bir qəzada.
Həyatda axı qəza deyildir nadir bir hal:
Qəza olur əməllər, qəza olur namazlar.
Qəzalı beyinlərdə qəza olan fikirlər:
Uşaqkən boşananlar, doğulmadan ölənlər.
Qəzalar əməllərdə, qəza niyyətlərdədir.
Bəlkə insanlıq özü qəzalı vəziyyətdəri?
Nə fərqi var bunların qoca, ahıl nənəyə:
Həsrət indi oğluna, gəlininə, nəvəyə.
Həsrət çəkir daima nənə o günlər üçün:
Yatıb tamaşa edir xəyalına o, hər gün.
Hədər yerə demirlər kinodur ömrün çağı:
Ən maraqlı yerində söndürürlər işığı.
Həyətin kəndarından, həyatın kəndarından
Yenə qayıtdı nənə. İndi çarpayısından 
Baxır xəyalındakı oynayan nəvələrə.
Yaman şirin oynayır şirin-şəkər nəvələr.
Heç şirin nəvələri buyurmağa əl gələr?
Xoşbəxt görür onları, xoşbəxt olur nənə də,
Amma yaddaş qayıdıb, xatırladır gercəkdən.
Yaddaşa meydan deyib, həyatın acısını
Unutmaqçün o, atmır hafizə dərmanını.

Gözlərindən öpərəm, dodaqlarından sənin,
Şirin sözlər asaram qulaqlarından sənin,
Saçını oğurlayıb daraqlarından sənin,
Saxlayaram cibimdə, gizli-gizli qoxlaram,
Yandıraram gecələr, gəlirsənmi yoxlaram...
 
Əllərindən tutaram, biləyindən öpərəm,
Saçlarının gül qoxan küləyindən öpərəm,
Məni müqəddəs bilən ürəyindən öpərəm,
Öpərəm ki, biləsən mən müqəddəs deyiləm,
Nə var məndən qaçmağa, mən ki qəfəs deyiləm…
Davamı →