Kayzen

Dərrakə ilə divanəlik arasındakı sərhədi təyin etmək mümkün deyil. Xüsusən də yaradıcı insanlar bu çərçivələrdən tam uzaqdırlar. Onların divanəliyi də özlərinə, əsərlərinə bənzəyir.

Nikolay Qoqol
Dahi yazıçı ömrü boyu şizofreniyadan əziyyət çəkib. Vaxtaşırı gələn psixi narahatlığı onu rahat buraxmırdı. Gözünə müxtəlif simalar görünür, qulağı səslər eşidirdi. İstənilən anda sakitləşib, bir kənara çəkilə, yaxud dəli bir ehtirasla aşıb-daşa bilərdi.

Qoqol qapalı məkanlardan, müalicəsiz xəstəliklərdən çox qorxurdu. Qidaların ziyanından xüsusi diqqət etdiyi üçün tədricən yeməkdən imtina edir, sürətlə arıqlayırdı. Dahi yazıçının ölümünün əsas səbəbi də hədsiz arıqlamağı olub.

Mixail Lermontov
Şairin özündən sonra qoyduğu ədəbi irsi olduqca zəngindir. Buna baxmayaraq, onun psixoloji və emosional durumu heç vaxt sabit olmayıb. Bu isə Mixailə irsən ötürülüb. Sirr deyil ki, şairin babası da daim dərin depressiyadan əziyyət çəkib və intihar edərək dünyasını dəyişib. Anası yüksək dərəcəli nevrozdan yaxa qurtara bilmirdi, atası isə əyləncəyə və qumara meylli idi. Mənbələrə görə, atasının anası da kifayət qədər qəddar və hökmranlıq etməyi sevən qadın olub.
Davamı →

Bu yaxınlarda rusiyalı rejissor Yeqor Baranovun dahi yazıçının həyatından bəhs edən “Qoqol. Başlanğıc” filminin premeryası baş tutdu. Filmdə yazıçının əsərlərinin süjet xətti və mistik həyat bioqrafiyası birləşdirilib. Ssenaridə Dikanka sakinləri, su pərisi, kazaklar, mujiklər, sirli varlıqlar və digər personajlar, öz yaradıcıları, gənc yazıçı Nikolar Qoqolla üzbəüz gəlir, görüşürlər. Təsəvvürümüzdə həmişə qəribə saç düzümü və bığları ilə asossasiya olunan bu insan dostu, xəfiyyə Quro ilə kənd qızlarının seriya qətllərini araşdırması üçün əyalətə gəlir…
Davamı →

Qoqol özünün "Ölü canlar" əsəri haqqında məktublarından birində yazır ki, "Ölü canlar"ın ilk fəsillərini Puşkinə oxuyub bitirəndə o, qüssəli bir səslə dedi: «Pərvərdigara, bizim Rusiya nə qədər ürəkdarıxdırandır!» Bu sözlər məni heyrətə saldı. Rusiyaya bu qədər yaxşı bələd olan Puşkin başa düşmədi ki, bu yazılanların hamısı karikaturadır, şəxsən mənim uydurduğum şeylərdir!" Halbuki "Ölü canlar"ın ideyasını Qoqola məhz Puşkin vermişdi.

Sonralar Puşkin şikayətlənirmiş ki, bu hiyləgər maloross onun süjetlərini oğurlayıb.Puşkinlə tanışlığı Qoqolun ədəbi taleyində mühüm rol oynayıb, onların arasında qısa müddətdə sıx dostluq münasibətləri yaranıb. XIX əsrin 30-cu illərində Rusiyada iki nəsr yazan var idi — Puşkin və Qoqol. Puşkin də artıq nəsr yazmağa başlamışdı. «Qaratoxmaq qadın», «Kapitan qızı» və digər povestlərini Puşkin yaradıcılığının artıq bitkin dövründə qələmə almışdı.
Davamı →

O, Rusiyanın ən məşhur yazıçılarından biridir. Eyni zamnda şair, dramaturq, tənqidçi və publisistdir. Rusiya ilə yanaşı həm də Ukrayna ədəbiyyatının klassiki hesab edilir. Adı rus dahiləri arasında Aleksandr Puşkindən sonra gəlir.

Həyatı
Ukrayna əsilli rus yazıçı Nikolay Vasilyeviç Qoqol Yanovski 1809-cu il 20 martda (bəzi mənbələrdə 31 mart və ya 1 aprel) Malorusiyanın Poltava quberniyasında, Soroçi qәsәbәsindә dünyaya göz açıb. Qoqol orta səviyyəli torpaq sahibi olan ailənin övladı idi. Uşaqlığı kənd həyatına bağlı keçib. Kazak mədəniyyətinin təsiriylə böyüyən Qoqolun əsərlərində də bu, öz əksini tapıb.

Qoqolun atası Vasili Afanasyeviç Qoqol Yanovski eyş-işrəti sevən, vaxtının çoxunu kefdə keçirən xırda mülkədar idi. Nikolayın 15 yaşı olanda atası vəfat edib. Anası Mariya İvanovna sadəlövh, vaxtının çoxunu ibadətlə keçirən, səbəbsiz yerə kədərlənən, darıxan qadın idi.
Davamı →

Məqaləmi oxuyanda, orada qəzəbli adam gördüyünüzü deməkdə haqlısınız. Əslində, kitabınızı oxuyandan sonrakı vəziyyətimi ifadə eləmək üçün seçdiyiniz epitet hələ çox zəifdir. Amma Siz bunu istedadınızın pərəstişkarı olanların çox da ürəkaçan olmayan rəylərinə aid etməklə yanılırsız.

Yox, burada daha ciddi səbəb var. Təhqir olunmuş qürurla birtəhər barışmaq olardı, məsələ təkcə bunda olsaydı, bu barədə susacaq qədər ağıllı adam olduğumu düşünürəm. Amma həqiqət hissini, insan ləyaqətinin təhqirini udmaq olmur. Yalan və əxlaqsızlığı din pərdəsi altında, yalan və qırmancların köməyi ilə həqiqət və xeyir kimi təqdim eləyirlərsə – bu yerdə susmaq olmaz.

Bəli, mən sizi çox sevmişəm. Öz vətəninə bağlı olan, onun ümidlərini, şərəfini, şöhrətini sevən bir adam ölkəsinin şüur, inkişaf yolundakı öndərlərindən birini necə sevə bilərsə, mən də Sizi elə sevmişəm.
Davamı →