Diplomatik söhbət

Diplomatik söhbət diplomatiyada ən mürəkkəb, vacib və məsuliyyətli fəaliyyət növüdür. Təcrübə göstərir ki, söhbət o vaxt uğurlu olur ki, ondan öncə qəbul edən ölkə ilə müzakirə edilən bütün problemlər və konkret əməliyyat işləri, həmçinin göstərilən məsələnin müzakirə mərhələsi nəzərə alınır.

_____________________________________

Söhbət vaxtı həmsöhbəti yaxşı başa düşmək və nəsə aydın deyilsə, mütləq izahat tələb etmək vacibdir. Əgər söhbət zamanı hər hansı sənəd, məsələn, nota, yaxud yaddaş qeydi təqdim edilirsə, onu diqqətlə oxumaq lazımdır.

_____________________________________

Bununla əlaqədar hərdən çox ciddi sual yaranır: notanı qəbul etmədən qaytarmaq olarmı? Notanı ancaq ən son halda, onda diplomatın təmsil etdiyi dövlətə, onun rəhbərləri və rəsmi nümayəndələrinə qarşı kobud və təhqiredici çıxışlar olduqda qaytarmaq olar və qaytarmaq lazımdır. Notanı sadəcə onun məzmununu bəyənmədiyin üçün geri qaytarmaq olmaz. Yadda saxlamaq lazımdır ki, diplomat ölkəni təmsil edir və onun vəzifəsi akkreditə olduğu ölkənin hakimiyyət orqanları ilə əlaqələri saxlamaqdır.


Ardı →

Diplomatik protokol və prosedura

Diplomat böyük-kiçikliyin dörd qaydasını gözləməlidir:

1. Diplomatik missiya başçıları arasında böyük-kiçiklik

Diplomatik missiya başçılarının böyük-kiçikliyi onların dərəcələrindən asılıdır:
Səfir, Ali komissar yaxud Apostol nuntsisi;
Fövqəladə Elçi və Səlahiyyətli Nazir;
Vatikan Elçisi (az rast gəlinən dərəcə);
İşlər Vəkili en titre (titullu yaxud en ried).
Hər dərəcə dairəsində böyük-kiçiklik müvafiq diplomatik nümayəndəlik başçısının vəzifəyə başladığı andan keçən vaxtla müəyyən olunur.


Ardı →

Diplomatik qəbullarda əyləşdirmə

Nahar və şam yeməklərinin təşkili zamanı daha bir incə problem yaranır. Qəbulun optimal tarixini seçmək, dəvət­na­mələri göndərmək, yaxşı qida və içkini təmin etməkdən başqa masa arxasında düzgün əyləşməni düşünmək lazımdır.
Səhər yeməyi, nahar, şam yeməyi növlü qəbullarda qonaqlar dəqiq nizamla əyləşirlər. Ən sanballı yer qəbul sahibəsindən sağda (xanımlar iştirak edirsə), sonra sahibədən solda, qəbul sahibindən soldakı yerlər gəlir. Qəbul sahiblərindən uzaqlaşdıqca yerlərin sanballığı da azalır. Yalnız kişilərin iştirak etdiyi qəbulda ən ali qonağa qəbul sahibi ilə üzbəüz masanın qarşı tərəfindən yer ayrılır.
Əyləşdirmənin başlıca qanunu — ən sanballı yerlərdə ən hörmətli qonaqlar əyləşir. Bundan imtina, geri çəkilmə nüfuza qəsdən zərərvurma kimi qiymətləndirilə bilər.


Ardı →

Dəvətnaməyə cavab

Əyləşdirməni nəzərdə tutan qəbulların təşkili zamanı qonağın dəvəti qəbul edə bilib-bilməyəcəyini əvvəlcədən öyrənmək lazımdır. Dəvətnamə blankının sağ aşağı küncündə R.S.V.R. (repondez, s’il vous plait – zəhmət olmasa, cavab­landırın – frans.) hərfləri və cavab verilməli olduğu telefon nömrəsi yazılır.
Əsas ali qonağın — prezidentin, baş nazirin, xarici işlər nazirinin dəvət edilməsi barədə səfər öncədən şifahi şəkildə razılıq əldə edir və ancaq bundan sonra dəvətnamə göndərilir. Bu halda R.S.V.R. hərflərinin üzərindən xətt çəkilir və onun yerinə p.m. (pour memoire – xatırlatma üçün, frans.) hərfləri yazılır. Dəvətnamələrin göndərilməsi üçün kuryerlərdən, nadir hallarda poçtdan istifadə olunur.
Davamı →

Beynəlxalq səviyyədə etiket qaydaları

Hər bir qəbul mühüm siyasi tədbirdir. Qəbullar adətən ölkənin milli bayramı, yüksək nümayəndə heyətinin gəlişi və ya dövlətlərarası münasibətdə mühüm hadisələr zamanı təşkil edilir. Qəbullara «yeyib-içmək» üçün gəlməyi düşünənlər çox böyük səhv edirlər. Qəbul şptirakçıları mühüm beynəlxalq problemlər haqqında fikir və informasiya mübadiləsi imkanından istifadə edirlər. İşgüzar aləm üçün də qəbullar birmənalı iş deyildir. Beynəlxalq protokol təcrübəsində, o cümlədən bizdə də qəbullar ifrata varmadan mümkün qədər sadə keçirilir. Qəbullarda "şərabın çay kimi axdığı, qonşunun qonşunu itirdiyi" vaxtlar çoxdan geridə qalıb. Diplomatik qəbulları təşkil edənlər ümumqəbul formalardan başqa, qəbula həmçinin milli kolorit də əlavə etməyə çalışırlar.
Ardı →

Qəbul üçün geyim

Şam yeməyinə dəvətnamədə qonağın hansı geyim­də gəlməsi göstərilə bilər. Məsələn, smokinq, yaxud frak, xanımlar üçün ziyafət (axşam) paltarı. Bu cür göstəriş dəvətnamənin sağ (bəzən sol) aşağı küncündə fransız yaxud ingilis dilində yazılır (dəvətnamənin hansı dildə olmasından asılı olmayaraq). Fransızca aşağıdakı sözlərdən istifadə olunur: uniforme (forma), habit (frak), decoration (ordenlər). Ingiliscə: white tie/cravate blanche (frak), black tie/ cravate noire (smokinq/adi, sadə kostyum).
Əgər geyim forması göstərilibsə, qonaqlar qəbula müvafiq kostyumda gəlirlər. Əgər yazı yoxdursa yaxud uniforme yazılıbsa, aşağıdakı qaydalara riayət etmək tövsiyə olunur: səhər yeməyi, kokteyl və 20.00 radələrindən erkən başlayan digər tədbirlərə (milli bayram və ya dövlət başçısının şərəfinə olanları çıxmaq şərti ilə) kişilər adi gündəlik kostyumda gələ bilərlər.


Ardı →