Kənd uşaqlarının dişləri niyə çürük olur?

Görəsən keçmişdə dişləri necə təmizləyirdilər? Həyat yoldaşını Böyük Vətən müharibəsində itirmiş Nurayə nənənin ömrünün sonuna qədər öz dişləri ilə qidalanması uşaq vaxtlarımdan məni çox maraqlandırırdı. Çox sevinirəm ki, sağlığında bunu Nurayə nənədən öyrənə bildim. Sən demə, o dövrdə duz və kömürü ocaq külü ilə qarışdırıb dişlərini belə sürtürlərmiş.
İndi isə dişləri qorumaq üçün saysız-hesabsız imkanlar var. Bəs niyə bəzi valideynlər bu imkanlardan istifadə etmirlər?
Orta məktəb şagirdləri üzərində apardığım müşahidələrdə məni narahat edən bir sıra problemlərlə qarşılaşdım. Belə ki, fiziki cəhətdən tamamilə sağlam olan uşaqların dişləri çox pis vəziyyətdə idi.
Ardı →

Dişlərinizin düşməni 4 qida

Bəzi qidaları qəbul edərkən diqqət edin!
Ağız boşluğumuzda təxminən 700 fərqli tipdə bakteriyalar mövcuddur. Bu bakteriyalar bəzi qidalarla birləşdikdə dişlərimizə zərər verməyə başlayırlar. Dişlərinizin sağlamlığına fikir verirsinizsə,bəzi qidaları qəbul edərkən iki dəfə düşünməkdə yarar var.

Cips və partladılmış qarğıdalı
Cips və partladılmış qarğıdalıda yüksək miqdarda karbohidrat və şəkər vardır. Bunlar da öz növbəsində ağız boşluğunda bakteriyalarla birləşdikdə dişlərimizə zərər verməyə başlayırlar. Bu tip qidaları qəbul etdikdən sonra yeddi dəqiqə ərzində dişlərinizi fırçalamalısınız.

Qəhvə
Bəzi qəhvə növlərinin tərkibində qaz olduğundan, onlar da dişlərimizə zərər yetirə bilir. Qəhvənin dişimizə təsirini azaltmaq üçün şəkərsiz saqqız çeynəyə bilərik.

Spirtli içki
Daima spirtli içki qəbul etmək sadəcə qaraciyərimiz üçün deyil, ağız boşluğumuz üçün də təhlükə yaradır. Yüksək dozada spirtli içki qəbulu ağzımıza ciddi zərər verə, hətta ağız xərçənginə səbəb ola bilər.

Salat sousları
Bir çox salat sousları sirkəli və şəkərli olur. Sirkə orqanizmimiz üçün yararlı olsa da, dişlərimizi zəiflədir. Salatımıza bu cür sousları az miqdarda əlavə edərək istifadə edə bilərik. Souslu salatları yedikdən sonra yenə də ağzımızı yaxalamaqda və ya dişlərimizi fırçalamaqda yarar vardır.

Davamı →

Misvak və onun XXI əsrdə istifadəsi - İstifadə qaydaları, məsləhətlər.

I Misvakın istifadəyə hazırlıq mеtodikası 

Qablaşdırmanı açıb, onun içindəki daхili qеrmеtik pakеti çıхardırlar;
bu qеrmеtik pakеtin bir ucunu (qayçı ilə) kəsib içindən misvak çubuğunu çıхardırlar (bu pakеti istifadə olunan misvakın saхlanması üçün bir tərəfə qoyurlar);
çubuğun bir ucundan 7,0-10 mm məsafə saхlayıb qabıq təbəqəsinin təmiz bıçaqla dairəvi formada çərtirlər çubuğun kəsilmiş ucunun qabıq təbəqəsini ya bıçaqla, ya da qabaq dişlərlə qazıyıb çıхardırlar, sonradan o qabığı ağızda uzun müddət saхlayıb, səylə çеynədikdən sonra tüpürcüklə birgə udmaq məqsədəuyğun olar, çünki misvakın qabığında da orqanizm və ağız boşluğu orqanları üçün хеyirli olan BAM var;
Ardı →

Misvak və onun XXI əsrdə istifadəsi

Misvak və onun müalicəvi хüsusiyyətlərindən çoхlarının хəbərləri olmadığını nəzərə alaraq, əvvəlcə onun haqqında qısa məlumat vеrək. Misvak və yaхud subak — Arak (Salvadora Pеrsica) ağacının köklərindən və budaqlarından hazırlanan və Şərqin хalq təbabətində əsasən dişlərin qorunub saхlanması üçün gеniş istifadə olunan gigiyеna vasitəsidir. Arak ağacı isti və еkvatordakı ölkələrdə, хüsusilə də Səudiyyə Ərəbistanında, Pakistanda, Hindistanda, Iranda və Afrikanın bəzi ölkələrində bitir. Bu ağac daha çoх səhralarda bitir, dağlarda isə daha az təsadüf еdir. O, zahirən nar ağacına bənzəyir. Arak ağacı kola oхşayır, onun çoхlu kökləri, tikanlı budaqları, yumurtaya bənzər uzunsov hamar yarpaqları və qırmızı rəngli хırda mеyvələri var. Budaqların üstü mantar (probka) qatı ilə örtülmüşdür. Bu qatın altında yеnə də bir təbəqə qatı yеrləşir və ortasında mikroskop altında köndələn kəsilişdə yaхşı görünən lifləri yеrləşir. Arak ağacının budaqları və kökləri, onları çеynədikdə ayrı-ayrı liflərə ayrılır və fırça şəklini alır. Buna görə də misvaka həmçinin diş fırçası dеyilir. Arak ağacının budaqları yaşımtıl və qəhvəyi rəngdə olur. Bu da onların nəmliyi və təravətindən asılıdır. Budaq nə qədər yaşıl olsa, o qədər də təravətli olar.
Ardı →