Felin təsriflənən və təsriflənməyən formaları
Fellər şəxsə, kəmiyyətə və zamana görə dəyişə bilib-bilməməsi baxımından iki böyük qrupa ayrılır: təsriflənən və təsriflənməyən formalar.
Davamı →
Davamı →
Feli sifət
Azərbaycan dilində olduğu kimi, türk dilində də feli sifətin həm felə, həm də sifətə aid xüsusiyyətləri var. Felə məxsus inkarlıq, növ, təsirlilik, zaman kateqoriyaları, sifətə məxsus əlamət bildirmə, cümlədə təyin rolunda çıxış etmə, substantivləşmə, kəmiyyət şəkilçisi qəbul etmə, hallanma, mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmə və s. xüsusiyyətlər türk dilində də feli sifətin səciyyəvi cəhətlərini təşkil edir.
Feli sifət özlüyündə zaman bildirməsinə baxmayaraq, onun konkret olaraq hansı zamana aidliyi cümlənin xəbərində ifadə edilən zamana görə, ümumiyyətlə, kontekst daxilində müəyyənləşir. Məsələn, indiki zaman feli sifəti qəbul edilən -an, -en mətnə görə indiki, keçmiş və geniş zamana aid ola bilər.
Davamı →
Feli sifət özlüyündə zaman bildirməsinə baxmayaraq, onun konkret olaraq hansı zamana aidliyi cümlənin xəbərində ifadə edilən zamana görə, ümumiyyətlə, kontekst daxilində müəyyənləşir. Məsələn, indiki zaman feli sifəti qəbul edilən -an, -en mətnə görə indiki, keçmiş və geniş zamana aid ola bilər.
Davamı →
Feli sifət
Feli sifət həm felin, həm də sifətin əlamətini daşıyır. felı sifət şəkilçiləri aşağıdakılardır:
1. –an2 İkivariantlı bu şəkilçi vasitəsi ilə indiki zaman mənalı feli sifətlər düzəlir: qaç-an (at), açıl-an (səhər), gəl-ən (uşaqlar), gör-ül-ən (işlər). Fel kökü saitlə bitdikdə bitişdirici y samiti əlavə olunur: oxu-yan (şagird), mələ-yən (qıızıı) və s.
2. –mış2 Dördvariantlı bu şəkilçi ilə keçmiş zaman mənalı feli sifətlər düzəlir: yat-mış (körpə), dəril-miş (meyvə), yuyul-muş (paltar), bükül-müş (qəzet) və s.
3. Mənsubiyyət şəkilçisi ilə işlənən -dıq4 şəkilçisi vasitəsilə də keçmiş zaman mənalı feli sifətlər düzəlir: yaz-dığ-ım (mək-tub), çək-diy-in (şəkil), oxu-duğ-umuz (kitab), gör-düy-ü (iş) və s.
Davamı →
1. –an2 İkivariantlı bu şəkilçi vasitəsi ilə indiki zaman mənalı feli sifətlər düzəlir: qaç-an (at), açıl-an (səhər), gəl-ən (uşaqlar), gör-ül-ən (işlər). Fel kökü saitlə bitdikdə bitişdirici y samiti əlavə olunur: oxu-yan (şagird), mələ-yən (qıızıı) və s.
2. –mış2 Dördvariantlı bu şəkilçi ilə keçmiş zaman mənalı feli sifətlər düzəlir: yat-mış (körpə), dəril-miş (meyvə), yuyul-muş (paltar), bükül-müş (qəzet) və s.
3. Mənsubiyyət şəkilçisi ilə işlənən -dıq4 şəkilçisi vasitəsilə də keçmiş zaman mənalı feli sifətlər düzəlir: yaz-dığ-ım (mək-tub), çək-diy-in (şəkil), oxu-duğ-umuz (kitab), gör-düy-ü (iş) və s.
Davamı →