Kayzen

Hal-hazırda, mən, bu yazını yazarkən, dünyaca məşhur bəstəkar Bethovenin “Kreyser sonatası”na qulaq asıram. Yox, yazım, bu gözəl musiqi barədə deyil. Bu sətirlər musiqinin təsiri ilə yox, birbaşa dahi yazıçı Lev Tolstoyun “Kreyser sonatası” povestinin ədəbi qüvvəsinin ortaya çıxardığı məhsuldan ilhamlanır.

Elə musiqilər var ki onları dinləyərkən içimə sevinc dolur. Musiqinin müdhiş dalğası qulaqlarımdan yayılaraq, ruhuma xoş bir istilik gətirir. Belə istilik adətən, hədsiz xoşbəxt olarkən meydana çıxır. Musiqini çox sevdiyimə görə bu nüansı vurğulamalı idim. Bax, eləcə də, Tolstoyun “Kreyser sonatası” povesti də mənə olduqca gözəl, həzin musiqi şəkilində təsir edərək, ədəbi həzz duymağıma gətirib, çıxardı.

Povestin adı Lüdviq Bethovenin skripka və fortopiano üçün yazdığı və Rudolf Kreyserə həsr etdiyi Sonata N9-dan götürülüb.
Davamı →

Bagatelle No. 25 A minör (WoO 59 ve Bia 515), hamımıza tanış olan adı ilə Für Elise / Fuer Elise. Möhtəşəmliyi ilə ruhumuza sığal çəkən musiqilərdən olsa da, bir sıra yerlərdə istifadəsilə çox insanda qıcıq doğurması da danılmaz faktdı. Axı Bethoveh haradan biləydi ki, onun hər notunu duyaraq bəstələdiyi əsər, bir gün bizim açıqcaların, musiqi qutularının, məktəb zənglərinin, ya da telefonda gözləmə musiqisinin yerinə keçəcək, öz də ən keyfiyyətsiz halı ilə. Bütün bu neqativlikləri qovub, gözlərimizi yumub dinləyəndə, hamısını unutdurub öz zərifliyini hissetdirəcək gücdə olan musiqidi Für Elise.
Davamı →

Bir gün Bethoven dostu ilə birlikdə Vyana küçələrində gəzməkdə idi. Tam bu sırada bir mənzildən piano səsi gəldiyini eşidir və başını qaldırıb baxır.
Mənzilin II mərtəbəsində şüşə açıqdır və səs oradan gəlməkdədir. Dostuna çalan adamın möhtəşəm çaldığını və onu görmək istədiyini söyləyir.

İkisi birlikdə II mərtəbəyə çıxıb qapını döyürlər. Qapını açan qadın Bethoveni dərhal tanıyır və şok olur. Bethoven piano səsinə gəldiyini və şübhəsiz çalan adamı görmək istədiyini söyləyir. Qadın pianonu çalanın qızı olduğunu söyləyir və onları içəri dəvət edir. Büthoven qızın olduğu otağa girir.

Anası qızına Bethovenin gəldiyini söyləyir və qız çox həyəcanlanır, dərhal ayağa qalxır. Lakin qız kordur. Bunu görən Bethoven:«Lütfən, məndən bir şey istəyin.»- deyər.
Maddi bir şey istəyəcəyini düşünərkən, qızın cavabı bu olur:«Mən heç ay işığı görmədim, mənə ay işığını izah edərsinizmi?»

Bundan sonra Bethoven pianonun arxasına keçərək «Moonlight» («Ay işığı») sonatasını birbaşa çalır.
Davamı →