Oğuz Atay

Həyatı
Oğuz Atay 1934-cü ildə Kastamonuda dünyaya göz açıb. Atası Cəmil Atay, Sinop və Kastamonunun millət vəkili olub. 5 yaşında ailəsi ilə birlikdə Ankaraya köçən Oğuz bugünkü adı Ankara Kolleci olan Ankara Maarif Kollecini, 1957-ci ildə İstanbul Texniki Universitetinin İnşaat fakültəsini bitirib. 3 il sonra o, İstanbul Dövlət Mühəndislik və Memarlıq Akademiyasının inşaat fakültəsində çalışmağa başlayıb. 1975-ci ildə dosent olan Oğuz Atay “Topoqrafiya” adlı ixtisas kitabı yazıb. Bundan əlavə, onun müxtəlif qəzet və jurnallarda yazıları da dərc olunub.

Karyerası
Oğuz Atay bir müddət solçu kütlələrlə yaxınlıq edib. İkinci Ankara dövründə isə özünə ədəbiyyatçı dostlar tapıb. Əsgərlik dostu Cevat Çapan onu Vüsat O.Benerlə tanış edib. Beləcə, bir müddət sonra Vüsat Benerin evi onun üçün kitablardan, yazıçılardan və ədəbiyyatdan rahat danışa bildiyi oylağa çevrilib.
Davamı →

Məsihin dönüşü | Oğuz Atay

Aramızda olması bizlərə şərəf verən dostum ölkəmizin gerçək sahibidir. Bu dünyaya ikinci gəlişində ağ bir ata minmiş olaraq aramızda görünəcək. İlk gəncliyində bu küçələrdə çox dolaşmış, bəzən niyəsə içəri girə bilmədən dönüb getmişdir. Bəzən də bu və bunun kimi salonlarda saatlarca oturaraq onu başa düşəcək duyğulu bir qəlbi boş yerə gözləmişdir. İkinci gəlişində bu küçə zəfər taxtlarıyla əhatə olunacaqdır. Bütün qapılar dəfnə budaqlarıyla bəzədiləcəkdir. O gün rəsmi tətil olacaq və qızlar müştəri qəbul etməyərək əllərində bayraqlarla pəncərələrdə yarı bellərinə qədər sallanmış gözləcəklər.

Polislər ən yaxşı formalarını geyinərək asayişi təmin edəcəklər. Çünki o qədər sıxlıq olacaq ki, üç gün əvvəldən desəniz belə, heç yer olmayacaq. Yalnız qara bazarla məşğul olanlara müsamihə edilməyəcək. Çünki o, elə istəyərdi. Küçə bir gün əvvəldən süpürüləcək, zibilyığanlar da onu əllərində süpürgə çubuqlarıyla hazır vəziyyətdə gözləyəcək. Səftər belə o gün üçün tərliklərini çıxararaq ayaqqabılarını geyinəcək. Bütün müştərilər də qapının çölündə bayram libaslarını geyinərək əl-ələ tutacaqlar.

Davamı →

Atama məktub | Oğuz Atay

Əziz ata,
Bəllkə xatırlamırsan, amma bugün sənin ölümündən iki il ötür. Təəssüf ki, bu müddət ərzində mən daha yaxşı, daha ağıllı biri ola bilmədim; bu fürsətdən də istifadə edə bilmədim. Halbuki, illər öncə sən olmasaydın daha çox şey edə biləcəyimi düşünürdüm. İndi artıq bu günahın da özümdə olduğunu görməyə məcburam.

Sənə bəzi şeyləri danışmamışam. İki il artıq yaşasaydın, ya da dünyaya geri dönsəydin (qısa müddət üçün), sanki hər şey başqa cür olardı. Çarəsizlik ucbatından bir çox şey öz anlamını itirir. Sən olmayandan sonra sənə yazılan məktub nə işə yarar ki?! Amma mən artıq bir iş sahibiyəm, atacan. Ətrafımda səninlə bağlı bir xatirəni danışdığım zaman, “Nə gözəl” deyirlər, “Bunu bir yerdə niyə istifadə etmirsən?!” Ona görə də çox üzr istəyirəm, ata, amma səni bir yerdə, məsələn, elə bu məktubda istifadə etmək məcburiyyətindəyəm.

Keçmiş bir zaman ancaq belə dəyərləndirilə bilərmiş; insanın keçmiş yaşantısı ancaq bu şəkildə anlam qazanarmış. Mən səninlə bağlı bir hadisəni danışarkən əslində sənin necə biri olduğunu bəlli etməməyə çalışıram, guya əsl atamı özümdə saxlayıram. Sonra də səni anlamadıqları zaman onlara əsəbləşirəm. Mənə hirslənəndə (bu çox tez-tez baş verirdi), “Sənin güzgüdən gördüyünü mən “divardan” görürəm,” deyərdin. Biz də anamla sənin bu “divar” sözünə lağ edib gülərdik. Mən də indi kiçiklərə (artıq məndən kiçik olanlar da var, atacan) bu cümləni deyirəm, gülürlər.

Bu sözü deyəndə əsl məqsədimin nə olduğunu sezmirlər, təbii ki. Səni gülünc vəziyyətə salmaq istədiyimi düşünürlər. Hərhalda, nə demək istədiyimi tam bəlli etmirəm. Gülümsəmənin içindəki sevgini, demək ki, anlada bilmirəm. İndiki gənclər başqa cürdürlər, atacan; hər sözdən bir məna çıxardırlar. Mən də həmin an həqiqətən hövsələdən çıxıram: əsl məqsədimi unudub səni onlara bəyəndirməyə çalışıram.


Ardı →