Kayzen

XX əsrin əvvəllərində Tiflisdə, Kür çayının sol sahilində qəribə bir adam yaşayırdı – o, kinto Niko idi. Ucuboylu, solğun bənizli kinto Nikonu Tiflisdə hamı tanıyırdı, onu Tiflisin hər yerində görmək olardı, o, saatlarla şəhərin labirintə bənzər küçələrində fikirli-fikirli gəzib dolaşardı, çox vaxt da yüngülcə sərxoş olardı.
Tiflisdə onun məhəbbət macərası dillərdə dastan idi, o, Marqarita adlı bir aktrisanı dəlicəsinə sevirmiş, o, məhəbbətin uğrunda hər şeyindən keçib. Niko bir gün evini-eşiyini, dükanını – sata biləcəyi hər şeyini dəyər-dəyməzinə satır. Tiflisin bütün qızılgüllərini alıb aktrisanını yaşadığı küçəyə səpir.
Alla Puqaçovanını “Milyon, milyon qızılgül” mahnısını yada salın – bu məşhur mahnıdakı bədbəxt rəssam kinto Nikodur, Niko Pirosmanidir. Mahnının sözlərini Andrey Voznesenski yazıb, Voznesenski görkəmli şair, istedadlı memar və orijinal rəssamdır. Tiflisin mərkəzində ucaldılmış “Ana dili” abidəsinin üç müəllifindən biri Andrey Voznesenskidir.
Ardı →

Amadeo Modilyaninin ən yaxın dostlarından biri heykəltəraş Jak Lipşits idi. Modilyaninin “Jak Lipşist xanımı ilə” tablosu bu dostluqdan bir nişanədir. 1915-1925-ci illərdə Jak Lipşist Modilyaninin kiçikhəcmli heykəllərindən və rəngkarlıq əsərlərindən və eləcə də kubizmdən təsirlənən əsərlər yaradıb.

Lipşistin cəmi bir neçə əsərinin adlarını sadalamaqla sənətkarın kubist rəngkarlıqla genetik bağlılığını aydınca izləmək imümkündür. “Gitara ilə natürmort”, “Musiqi alətləri”, “Gitaraçı”, “Dənizçi gitara ilə” və s. O, kubist rəngkarlığa məxsus lirik duyğuları, hiss və həyəcanları plastik heykəltəraşlıq dilinə transformasiya etməklə yeni ifadə vasitələri yaratmağa nail oldu. O, bürünc fiqurlara rəngkarlıq elementləri əlavə edə bildi və bu əsərlər dünyada ajur heykəltəraşlıq nümunələri kimi tanındı. “Ana və uşaq”, “Azmış oğulun qayıtması” bu qəbildən olan əsərlərin bariz nümunələridir.
Ardı →

Parisə yağış yağırdı və kimsə itlərlə birgə islanırdı…
İtlər onu tanıyırdı. İtlər, sərxoşlar, avaralar və Parisin bütün sənət mühiti onu tanıyırdı.
Onun Parisdə şərab içmədiyi meyxana, tiryək çəkmədiyi dalan, hansısa qızla sevişmədiyi otaq və çılpaq rəsmlərini çəkmədiyi qadın, demək olar ki, qalmamışdı.
Onu ölməmişdən dahi sayırdılar. Pikasso onun rəsmlərini dəli kimi qısqanırdı. Ən yaxın rəqibi, dostu və düşməni Pikasso kimi əsərlərini pula çevirə bilmirdi. Düzü, heç cəhd də eləmirdi.
O, əyyaşın, avaranın, tərbiyəsizin biriydi.
Ardı →

1934-cü il… Nyu-York Salavador Dali kimi birisini gözləyir. Qəzetlər dinc, ekssentrik, intellektual tacir – Dali haqqında yazır. Dali ilə görüşün ilk təəssüratı belədir: əlində 2,5 metrlik fransız bulkası gəzdirən balaca və əsəbi insan bədəninə ən azı yarım düjün şəkil bağlamış tərzdə var-gəl eləyir. O, Nyu-Yorkun oğrularından qorxur. Jurnalistlər bu insanla çiyinlərində epolet əvəzinə donuz kotletləri çəkilmiş Qalanın portretindən sonra maraqlanmışdılar. Hamı bu kotletlərin çiy, yaxud qızardılmış olmasını müzakirə eləyir. Dali isə jurnalistlərə izah eləyir ki, bu kotletlər onun Qalanı yemək arzusunun simvoludur.

Ardı →

«İncəsənət bizi həqiqəti anlamağa kömək edən yalandır»
Mamaça təzəcə doğmuş donya Mariyaya qorxu hissiylə baxırdı, axı özünə gələn kimi uşağını görmək istəyəcəkdi. Doktor Salvador da təəssüflə cansız uşağa bir daha baxıb siqarının tüstüsünü birbaşa nəfəssiz çağanın üzünə üfürdü. Körpə öz-gözünü turşudaraq çığırmağa başladı. Dünya dahi rəssam və şöhrətpərəst Pablo Pikassonun səsini ilk dəfə belə eşitdi.
Bu hadisə Malaqada, müəllim Xose Luis Blaskonun evində baş verirdi. Həvəskar rəssam olan müəllimin rəsmləri, demək olar ki, bütün şəhərin evlərini bəzəyirdi. Kiçik Pablonun məktəbdən acığı gələrdi, diplomu ona atasına görə vermişdilər. Oğlunun dahiliyini anlayan kimi atası rəssamlığın daşını atıb rəng və fırçaların hamısını ona hədiyyə eləyir. Amma kiçik şəhərdə yaşayıb atası kimi dovşan və quşları rəngləmək onun taleyi deyildi: «Mən ağlım başıma gələcək dövrü gözləyə bilməzdim. Gözləsəydim, sonra ağıl mənə mane olardı».
Davamı →

Sovet dönəmində hər hansı intelligentin evində «Leopold Zborovskinin portreti», yaxıd «Janna Ebüternin portreti»nin reproduksiyasını görmək olardı. Axı o vaxtlar çoxu «Monparnas 19» filmini görmüş və qadınların sevimlisi, «bogema şahzadəsi», alkoqol, narkotik  və vərəmin birgə səyi ilə məhv olandan sonra dünya şöhrəti qazanmış dahi rəssam haqqında əhvalatı yaxşı bilirdi. Bir balaca artıq məlumatı olanlar Anna Axmatovanın Modilyaniyə «Rotonda» kafesində çılpaq pozaları haqqında qeybətlər də eləyirdi. Kimsə İlya Erenburqun «qarğışlanmış rəssam» haqqında şerlərini oxumuşdu. «Modi» ifadəsi fransızca qarğışlanmış, lənətlənmiş mənasını verir.

Ardı →

Diana Dengel (Dianne Dengel)

Diana Dengel əslən İspanıylı olan ABŞ rəssmıdır. O,  1939-ci il yanvar ayının 1-ində dünyaya göz açıb. Diananın çox erkən yaşda yaradıcılıq istedadı olduğunu demək olar ki, onu tanıyan hər kəs hiss edib. Diananın ailəsi çox kasıb idi. O, kasıbçılıqdan rəng, fırça və s. bir sözlə şəkil çəkmək üçün lazım olan materiala sahib deyildi. Hətda rəsmlərini fırça olmadığından öz barmaqları ilə və yaxud diyirləyib fırça kimi istifadə edə biləcəyi vəziyyətə gətirdiyi qazet parçaları ilə rəngləməli olurdu. Belə ehtiyac içində olmasına baxmayaraq o istedadlı idi və bu qız gecə-gündüz maddi cəhətdən nə isə əldə etmək üçün yaxşı şəkillər çəkməyə çalışırdı bu səbəbdən sənəti günü-gündən inkişaf etdi və nəhayət Diana Dengel tanınmış rəssamlardan biri olmağı bacardı.

Ardı →

İdeya insan düşüncəsinin ən original hissəsidir ki, bunu insanlarda çox qiymətləndirirəm.  Bu həm də hər zaman özündə maraq, həvəs və diqqət doğuran bir xüsusiyyətdir ki, hamıda var. Amma, baxır kimdə və necə… Məsələn, rəssam Dianne Dengel xoşbəxtliyi aşağıda, tabloda olduğu kimi əks edib.

Ardı →

Guernika — Bu rəsm əsəri Pablo Picassonun ən məhşur əsərlərindən biridi. Tablonun eni 7,76 m, hündürlüyü isə 3,49 m-dir. Əsərdə Almanıyanın 26 aprel 1937-ci ildə İspanıyadakı Guernika şəhərini bonbalanması Pablo Pikasso tərzinə uyğun şəkildə simvolik olaraq təsvir olunub. Bu rəsm əsərinin çəkilməsinə səbəb Ispaniya hökümətinin 1937-ci ildə Parisdə keçiriləcək sərgidə İspaniyaya ayrılmış bölmə üçün  Pablo Pikassoya böyük bir divar şəkli sifariş etməsi olub. Elə həmin zamanda Guernika şəhəri Almaniyası tərəfindən bonbalandığı üçün rəssam əsərin ideyasını məhs bu hadisədən götürdü və Guernikanın bombalanmasından 15 gün sonra isə rəsmi tamamladı.
Davamı →

Əsl adı Andrew Warhola olub əsasən Andy Warhol adı ilə tanınan bu amerikan dahisi XX əsrin ən maraqlı insanlarından biridir.Əslən slovakiyadan olan mühacirlərin evində Pitsburqda doğulan Endi uşaqlıqdan insanlara çox qaynayıb-qarışmazdı. Hamı onu sakit, qapalı,öpz aləmində olan bir adam kimi tanıyırdı. Bir müddət o reklam işində və rəsmlə məşğul olur.Amma onu populyarlaşdıran Campbell konserv bankalarının şəkli olur:
Ardı →