Kayzen

Hakimiyyətdə olduğu illərdə Nikita Xruşov vətəndaşlar tərəfindən ona ünvanlanan məktublara çox nadir halarda baxıb. Bu işlə əsasən köməkçilər və müvafiq qurumların əməkdaşları məşğul olublar. Hər ayın sonunda baş katibə vətəndaş müraciətləri ilə bağlı ümumi arayış təqdim edilib. 1955-ci ildə isə Xruşovun stolunun üstünə fərdi şəkildə bir vətəndaş məktubu qoyulub, baş katibə bildirilib ki, həmin məktubla o, şəxsən tanış olmalıdır.

Davamı →

Kremlə heç vaxt baş əyməyən, sovet rejimində vəzifə ranqına görə özündən üstün olanlara belə məqamında cavab verməyi bacaran Şerbitski istər siyasi fəaliyyətində, istərsə də şəxsi həyatında fərqli bir şəxsiyyət kimi yadda qalıb...
Şerbitskinin dəfələrlə Kremldə ən yüksək vəzifələri tutmaq şansı yaransa da, o, bu şanslardan heç vaxt istifadə etməyib. 1970-ci illərin sonlarında SSRİ Nazirlər Sovetinin sədri Aleksey Kosıginin səhhətində problemlər yarananda Leonid Brejnev Şerbitskini Moskvaya dəvət edərək ona Nazirlər Sovetinin sədri vəzifəsini təklif edib.
Davamı →

19 yanvar 1982-ci il… Ordu generalı Semyon Sviqunun intihar etdiyi gün. Bu hadisə SSRİ tarixində ən müəmmalı hadisələrdən biri sayılıb və generalın intiharının əsl səbəbini bilmək hələ də heç kimə müyəssər olmayıb.
Semyon Sviqun 28 sentyabr 1917-ci ildə Ukraynada anadan olub, Odessa Pedaqoji İnstitutunun tarix fakültəsini bitirib, 1939-cu ilə qədər müəllim və məktəb direktoru işləyib, sonrakı taleyini dövlət təhlükəsizliyi orqanlarında xidmətə bağlayıb. İkinci Dünya müharibəsinin iştirakçısı olan Semyon Sviqun müharibədən sonra Moldaviya SSR və Tacikistan SSR-in dövlət təhlükəsizlik komitələrində müavin və sədr vəzifələrində çalışıb. 1963-1967-ci illərdə isə o, Azərbaycan DTK-sına rəhbərlik edib.

Davamı →

Mövcud olduğu 70 il ərzində SSRİ-də bir çox hadisələr dünya ictimaiyyətinin diqqətini özünə cəlb edib, sovet liderləri məhz bu hadisələrlə öz adlarını tarixə həkk ediblər.
Hakimiyyətdə olduğu 11 il ərzində Nikita Xruşov da özündən əvvəlki və sonrakı baş katiblərdən fərqlənməyərək təəccüb doğuracaq siyasi addımları ilə tarixdə iz qoyub. Çılğın baş katibin bu cür addımlarından biri, daha dəqiq ifadə etsək, silsilə xarakterli «tədbir”ləri Stalinlə bağlı olub.

Davamı →

Böyük bir saraya toplaşan 4994 nəfəri güldürmək üçün ən azı təcrübəli yumor ustası olmaq lazımdır. Yəqin ki, hamı belə düşünər. Amma 1981-ci ildə Moskvanın ən mötəbər saraylarından biri olan Kremlin Qurultaylar Sarayında keçirilən Kommunist Partiyasının 26-cı qurultayında 4994 nümayəndəni eyni anda güldürən heç də incəsənət xadimi yox, vəzifəsinə görə ölkənin ikinci-üçüncü şəxsi sayılan Mərkəzi Komitənin katibi Andrey Kirilenko olub.

Davamı →

Stalinin hakimiyyəti dövründə sonsuz səlahiyyətlərə malik olan Lavrenti Beriyanın təşəbbüslərinin əksəri Kreml məmurları tərəfindən birmənalı olaraq qəbul edilib. Bunun bir səbəbi onun Stalinlə yaxın münasibətləri olubsa, digər səbəbi hər şeyə qadir «narkom”un unikal və ağılasığmaz təklifləri olub.

Davamı →

Sovet dövründə yüksək vəzifələrdə çalışan qadınların sayı təxmin edildiyi qədər çox olmayıb. Xüsusilə, İosif Stalin nazir, komitə sədri, Mərkəzi Komitədə şöbə müdiri, katib kimi vəzifələrə qadın məmurları nadir hallarda təyin edib. Onlardan biri də Polina Jemçujina olub. Bəzi araşdırmaçıların qənaətinə görə, Polina Jemçujinanın vəzifəyə təyinatında həyat yoldaşı Vyaçeslav Molotovun böyük rolu olub.

Davamı →

SSRİ yarandığı gündən süqutuna qədər ölkənin siyasi elitasında intriqalar səngiməyib. Kreml məmurlarının qruplaşaraq hakimiyyət və vəzifə uğrunda mübarizəsi davamlı olaraq bir çox yüksək ranqlı dövlət məmurlarını siyasi səhnədən uzaqlaşdırıb.
Özünü dünyaya «humanist və ədalətli” ölkə kimi təqdim edən SSRİ-nin siyasi müstəvisində  baş verənlər heç də humanist prinsiplərə və ədalətə söykənməyib. Əslində, kənardan və mətbuatın təqdim etdiyindən belə təəssürat yaranıb ki, ölkənin birinci şəxslərinin vəzifə təyinatı plenumlarda seçki yolu ilə baş tutub. Yəni bu məsələ tam şəffaflıqla həll olunub.

Davamı →

Sovet dövründə yüksək ranqlı dövlət məmurları — Siyasi Büro üzvləri, Mərkəzi Komitə katibləri ilə yanaşı çox az sayda ayrı-ayrı sahələrdə çalışan simalar da olub ki, onları da bütün ölkə tanıyıb.
Bu sırada kosmonavtların, mədəniyyət və incəsənət sahəsində fərqlənənlərin, yüksək göstəricilər əldə edən idmançıların adlarını çəkmək olar. Bununla yanaşı kommunist ideologiyası fəhlə və kəndli sinfindən də «qəhrəman”lar yaradıb. Bu şəxslərə həmişə dövlət qayğısı göstərilib, rəsmi və qeyri rəsmi tədbirlərdə onlar üçün xüsusi yer ayrılıb və s. Eyni zamanda bu məşhurlara qeyri-rəsmi toxunulmazlıq statusu da verilib.

Davamı →

SSRI tarixində adı cəllad kimi hallanan dövlət məmurları az olmayıb. İosif Stalinin hakimiyyəti illərində bu cür məmurlara daha çox rast gəlinib. Əsasən «NKVD” adlı qurumda təmsil olunan bu şəxslər milyonlarla insanı xof içində saxlamağı bacarıb. Bu sırada Viktor Abakumov isə öz qəddarlığı ilə daha çox fərqlənib.
Müasirləri Viktor Abakumovu xarakterizə edərkən xüsusilə vurğulayıblar ki, hətta „hər şeyə qadir” Lavrenti Beriya belə Abakumovdan çəkinib. Əslində, Abakumovu üzə çıxaran, karyerasında mühüm rol oynayan da elə Beriyanın özü olub. Nədənsə ən kiçik məsələləri belə dəfələrlə ölçüb-biçən Beriya ağlına gətirməyib ki, nə vaxtsa Viktor Abakumov ən böyük təhlükəyə çevriləcək, öz varlığı ilə hətta yüksək ranqlı Kreml məmurlarını belə narahat edəcək...

Davamı →