Kilsə islahatı və parçalanma

Zaman keçdikcə kilsə Rusiyada böyük qüvvəyə çevrilmişdir. Xarici işğalçılarla mübarizədə, birlik və mərkəzləşdirmə zamanı dövlətin kilsəyə ehtiyacı olmuşdur. Kilsə xaç və duaları ilə xalqı böyük işlərə təşviq edirdi. Nəzərə almaq lazımdır ki, böyük hökmdarlar, xüsusilə Romanovlar dərin dini inamı olan insanlar olmuşdur və onlar dini ibadəti yerinə yetirən xidmət adamlarına xüsusi münasibət bəsləyirdilər. Çar onlara öz keşişləri kimi baxaraq məsləhətlərinə qulaq asırdı. Kilsənin öz növbəsində onları torpaq payı, güzəşt və üstünlüklərlə təmin edən dövlətə ehtiyacları var idi.Lakin Rusiyada mütəq monarxiya hakimiyyəti möhkəmləndikcə, ölkənin idarə olunmasında güclü ordusu, qanunları, bürokratik aparatı olan sistemin formalaşmasında kilsəyə lazım olan rol ayırmamışdır. Çar hakimiyyəti Rusiyada çox böyük torpaq mülkləri, qüdrətli siyasi təsiri, müxtəlif səpkili məhkəmə və vergi güzəştləri olan «dövlət içərisində dövlətlə» barışmaq niyyətində deyildi. Odur ki, XVII yüzilliyin 60-cı illərində bu iki qüdrətli güc mərkəzi növbəti toqquşmaya səbəb oldu.

Davamı →

Kilsənin parçalanması: katoliklik və pravoslavlıq

1054-cü ildə xristian kilsəsi katolikliyə və pravoslavlığa bölündü və bölünmə hələ də qüvvədə qalır. Roma papası ilə Konstantinopol patriarxının münasibətləri necə idi? XI əsrdə xristianlıq hansı rolu oynayırdı və “böyük sxizma” niyə baş verdi? Katoliklər və pravoslavlar bir-birilərini niyə lənətləmişdilər? Kilsənin parçalanmasında siyasət hansı rol oynamışdı və latınlarla bizanslıların ənənələri nə ilə fərqlənirdi?
Bu və digər suallara kilsə tarixçisi Pavel Kuzenkov cavab verir.

Davamı →

Pravoslav mərasimləri

Pravoslav məbədi
Qədim dövrlərdən apostol qərarlarına müvafiq olaraq, pravoslav məbədləri «uzunvari quraşdırılmış gəmiyə bənzər», «şərqə istiqamətlənmiş» səcdəgahla yaratmaq əmr edilirdi. Bir qayda olaraq, məbəd üç girişə malikdir: əsas (qərbi, səc­dəgahla üzbəüz); şimal və cənub. 
Bütün kilsə binası səcdəgah, bilavasitə məbədə və pritvora bölünür. Səcdəgahı məbəddən əksər hallarda tavana qədər çatan ikonostas ayırır. Səcdəgahda taxt və qurbangah yerləşir.


Ardı →