İnkişaf etmək istəyənlər üçün maraqlı məlumatlar olan kollektiv bloq servisi
Plan:
Sual 1. Erkən yaşlı uşaqlar çağalıq və körpəlik dövrlərinə bölünür.
Südəmər və balaca uşaqları yeni yeməyə necə alışdırmanın ana üçün çox böyük əhəmiyyəti vardır. Yeni doğulmuş uşağa əmməyi öyrətmək lazım gəlmir, bu anadangəlmə instinktdir. Vaxtından əvvəl doğulmuş uşaqlar birinci günlər və ya həftələr əmə bilmirlər, lakin sonralar uşaq bir az böyüyüb bərkiyəndə, döşü əmməyə başlayır.
Uşağı ana südünün dadına öyrətmək lazım gəlmir, çünki ana südü yeni doğulmuş uşaqların hamısının xoşuna gəlir. Lakin südəmər uşaqlara qaşıqdan və stəkandan istifadə etməyi öyrətmək, onları yeni yeməklərə alışdırmaq lazım gəlir. Elə etmək lazımdır ki, gözlənilən səmərənin əksi alınmasın və uşağın yemək həvəsi ölməsin. Təlim nəticəsində uşaq «yeni» yeməyi həvəslə götürsün.
Göbək
Uşaq anadan olanda onun göbəyini qısqacla sıxırlar, bir neçə gündən sonra göbək düşür. Bu vaxt göbəyin üzəri quru, qanlı göz bağlamış olur. Yeni doğulmuş uşağın göbəyinə çox fikir vermək lazımdır, göbək quru və təmiz olmalıdır!
Göbəyə düzgün qulluq etmədikdə o ağır infeksiya ocağı ola bilər.
Göbəyin çıxması göbək ciyəsini düzgün bağlamamaq nəticəsi deyil, bu, anadangəlmə inkişaf qüsurudur.
Göbək dəbəliyi yoxsa və hətta kiçik dəbəlik olduqda belə, kənardan heç bir müdaxilə olmadan bir müddətdən sonra göbək yerinə düşür.
Xayaların şişməsi
Yeni doğulmuş uşaqlarda çox vaxt xaya böyümüş olur; adətən ancaq bir xaya böyümüş olur. Uşaqda xaya hidropsu olub-olmamasını bilmək üçün onu həkimə göstərmək lazımdır, hətta hidrops olduqda belə o, adətən cərrahi müdaxilə olmadan keçib gedir.
Hiss üzvləri hələ uşaq anadan olanda işləyir, lakin tam yox.
Gözlər
Uşaq anadan olanda ilk saatlar onun gözləri hələ tərpənmir. Bir neçə saatdan sonra gözlər birgə tərpənir, lakin uşaq hələ baxmır. Parlaq işıq mane olur, onu qıcıqlandırır və o özünü narahat hiss edir. Buna görə də yeni doğulmuş uşağın olduğu otaqda çox parlaq işıq olmamalıdır. Adətən yeni doğulmuş uşağın gözləri mavi olur. Mavi gözlü uşaqların bir qisminin gözlərində. iki yaşına qədər piqment toplanır və bunlar tündləşib qonur olur, sonralar daha da tündləşə bilər, lakin təzədən mavi olmur.
Uşaq anadan olan kimi həkim yaxud mama uşağın gözlərinə dərman tökür. Bunu uşaq doğuş yollarından keçərkən gözlərinə anadan mikrob düşməsi ehtimalına qarşı edirlər, mikrob düşmüş olsa, gözlərdə iltihab baş verə bilər yaxud uşaq kor olar.Dərman tökməklə bunun qarşısı alınır.
Uşaq anadan olandan sonra bir neçə gün gözlərinin künclərindən çoxlu ifrazat gəlir. Göz qapaqları şişməyibsə və göz almasında qızartı yoxsa, təşvişə düşmək lazım deyil, bu təzə hazırlanmış çobanyastığı dəmləməsinə batırılmış steril pambıqla gündə bir neçə dəfə silməklə keçib gedir. Pambıq əvəzinə təzə yuyulub ütülənmiş ağ parçadan da istifadə etmək olar, lakin eyni pambıq və ya parçadan iki dəfə istifadə etmək olmaz.
Gözlərə yaxşı qulluq etdikdə bir neçə gündən sonra ifrazat kəsilir.
Qulaqlar
Yeni doğulmuş uşağın qulaqları eşidir. İlk günlər uşaq telefon zənginə yaxud asta danışana hələ əhəmiyyət vermir, lakin qapını bərk örtdükdə yaxud küçədən yük maşını keçdikdə səksənir, bəzən səs-küy və bərk səs olduqda ağlayır. Uşağı bərk səsdən və səs-küydən qorumaq lazımdır.
Ailə üzvləri, ana özünün ilkini səbirsizliklə gözləyir; bu intizarda həm ümid, həm də təşviş vardır.
Uşaq dünyaya gəlir, o sağlamdır. Ailənin sevinci aşıb-daşır! Lakin ana körpəsini görən kimi, çox vaxt məyus olur. O, uşağının belə olacağını təsəvvür etmirdi, o, elə bilirdi ki, uşağı daha qəşəng və iri olacaqdır. O bilmirdi ki, uşağın dərisi qıpqırmızı və qırış-qırış, başı şişmiş və formasız olacaqdır. Həmçinin indi onu təşvişə salan bir çox başqa şeyləri də ağlına gətirmirdi.
Yeni doğulmuş uşaq necə olur?
Yeni doğulmuş uşağın müayinəsi nə göstərir, bu, nəyə dəlalət edir və nə etmək lazımdır? Dünyaya gəldiyi ilk günlərdə yeni doğulmuş uşağın necə olduğunu daha ətraflı nəzərdən keçirək