Kayzen

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə dünyada 32 milyon uşaqda eşitmə itkisi mövcuddur.
Hər xəstəlikdə olduğu kimi uşaqlarda inkişaf edən eşitmə itkisində də erkən diaqnoz vacib əhəmiyyət daşımaqdadır. Bunun səbəbi isə uşaqların nitq funksiyalarının böyük bir hissəsinin ilk 2 yaşda tamamlanmasıdır.

Davamı →

 Eşitmə problemi olan bir uşaq, danışmağı öyrənə bilməz və ətrafıyla ünsiyyətdə problemlər yaşayar. Odur ki, uşağınız doğulduğu ilk gündən etibarən onu daim nəzarətdə saxlamalı, şübhəli bir hal müşahidə etdikdə həkimə müraciət etməlisiniz. Onu da qeyd edək ki, vaxtıda müdaxilə edildiyi təqdirdə eşitmə qüsuru ilə doğulan uşaqların böyük əksəriyyəti bir müddət sonra normal eşitməyə başlayırlar.

Davamı →

Uşaqlarda immunitetin aşağı olması, yaxud fəsil dəyişimləri ilə əlaqədar tez-tez boğaz, qulaq ağrıları, burunda axmalar müşahidə olunur.
Bu halların baş verməsinin bəzi səbəbləri isə xalq arasında «burun əti» kimi adlandırılan adenoiddir. Bəs adenoid problemi olarsa, bu, uşaqlarda hansı fəsadlara yol açır? Ümumiyyətlə, burun əti hansı səbəblərə görə yaranır?
Davamı →

Fonematik eşitmə düzgün eşitmək və səsləri düzgün başa düşmək imkanıdır. Fonematik eşitmə sayəsində uşaqlar səsləri tanıya və seçə bilirlər. Fonematik eşitmə səsləri düzgün tələffüz etmək üçün çox vacibdir. Fonematik eşitmə lazımi qədər inkişaf etməyibsə hər hansı bir səsi tələffüz etmək çətinləşir.

Fonematik qavramanın çatışmamazlığı ona gətirib çıxarır ki, uşaq eşitmə ilə səslənməsinə görə və ya artikulyasiyasına görə oxşar səsləri qavramır (konferensiallaşdıra bilmir). Uşağın lüğət ehtiyatı tərkibində çətin fərqləndirilən səslərdən ibarət səslərlə zənginləşir.
Davamı →

Müasir dövrümüzdə demək olar ki, hər bir yeniyetmə MP3 pleyerlərin qulaqlıqlarından istifadə edir.

Məhz bu cihazlar gələcəkdə eşitmə qabiliyyəti üçün mənfi təsir göstərir. Bu rəqəmsal format üçün istifadə olunan səs yığımı alqoritmi, qulaqları çox yorur. Müəyyən zamanadan sonra insana elə gəlir ki, ilk dəfə təyin olunmuş səsin ucalığı kifayət qədər deyil və getdikcə səsin səviyyəsini yüksəltməyə davam edir. Bu proses sonda eşitməni daha da zəiflədir.

Avropada MP3 pleyerlərin istifadəsi daha öncə başladığından, artıq ciddi tibbi normalar təyin olunub. İstehsalçıya səsi 100 desibeldən yüksək olan aparatın istehsalı tövsiyə olunmur. Bu kimi cihazlararın (Mp3 pleyerlər) üzərində «Ehtiyyatlı olun, sağlamlığınıza ziyandır» kəlməsi yazılmadığından, bu problemlərlə qarşılaşan uşaq və yeniyetmələlərin valideynləri maraqlanmalıdır.

Musiqi qulaqlıqlar vasitəsilə dinləndikdə, qulağa olan təsirini aydınlatmaq üçün misal gətiririk: havaya qalxarkən təyyarənin çıxartdığı səs — 130 desibel, göy gürultusu — 110 desibel, qatar — 90 desibel yüksəkliyində səs çıxardır. Çox hallarda uşaqlar musiqiyə, bu parametrləri keçən yüksəklikdə qulaq asırlar. Həkimlər idia edirlər ki, səs 80 desibeli keçdikdə təhlükəli sayılır. Qulaq, bu səviyyədə, hər gün rastlaşdığımız küçə həyatı və ya otkəsən maşının səsini müəyyən müddətlik idarə edə bilər, lakin hər gün qulaqlıqda saatlarla sərt ritmli musiqiyə qulaq asdıqda, yaxın zamanda eştmə qabiliyyətinin nə vəziyyətə düşəcəyi məlumdur.
Ardı →

Qulaqlıqla uzun müddət və yüksək səslə musiqi dinləmənin eşitmə itkisinə səbəb olduğu təyin olundu. Prof. İrfan Papila, «Yüksək səs, iç qulağa ziyan verərək gəncləri kar edir» deyərək gəncləri xəbərdar etdi.
Texnologiyanın inkişafıyla həyatımıza girən mp3 çalan cib telefonları və walkmanlar, bir çox sağlamlıq problemini də özü ilə gətirdi. Qulağın içinə taxılan qulaqlıqla uzun müddət və yüksək səslə musiqi dinləmək, eşitmə itkisinə səbəb olur.

Prof. Dr. İrfan Papila, «Cib telefonu və walkman kimi vasitələrin səsini sonuna qədər açdığınızda, yüksək səsi qulaq kanalından içəri vermiş olarsınız. Bu vəziyyət iç qulağa ziyan verir» dedi. Səs-küyə bağlı eşitmə itkinlərinə ‘akustik zədə' deyildiyini ifadə edən Prof. Papila, bu vərdişin qulaq zingildəməsi, yuxu pozuqluqları, narahatlıq və yüksək təzyiq kimi narahatlıqları da özü ilə gətirdiyini söylədi.

İnsanların gündəlik həyatda davamlı səs-küyə məruz qaldığını yazan Papila, 80 desibeldən daha çox səsə məruz qalmanın qulağa zərər verə biləcəyini ifadə etdi. Papila, sözlərini bu şəkildə davam etdirdi: «Pıçıltı 30, normal danışma 60, yol və avtomobillər 80, walkman və cib telefonlarının səs çıxışları 60-120 desibel olduğu bilinir. Bununla birlikdə şimşək 120, tüfəng 140 desibeldir. Bu nisbətlərə baxdığımızda insan qulağının davamlı səs-küyə məruz qaldığını söyləyə bilərik. Buna görə qulaqlarımızı səs-küydən uzaq tutmaq lazımdır.»

Qulaqların, səs-küydən qorunması lazım olduğunu yazan Papila, səsi çölə verən və qulağın içinə girməyən qulaqlıqların istifadə edilməsini tövsiyə etdi. Papila, «Eşidə biləcəyinizindən artıq yüksək səslə musiqi dinləmənin qulağa zərər verdiyini unutmayın. Qəflətən səs-küylə qarşılaşdınızsa, qulaqlarınızı əllərinizlə qorumağa çalışın. Uzun müddət cib telefonu və qulaqlıq istifadə etməkdən qaçının» məsləhətini gördü...

Davamı →