Kayzen

1. Yemək və idman
Hər iki halda beyin eyni hormonu ifraz etdiyinə görə sıranın birinci yerindədirlər. Xüsusən də, şokolad əhvalınızın yüksəlməsinə və özünüzü daha xoşbəxt hiss etməyə səbəb olacaq. Ən adi gəzinti də əhvalınızı dəyişə bilər. Günəşli günlərdə küçəyə çıxmağa tənbəllik etməyin.

2. Yaradıcılıqla məşğul olmaq
Rəsm çəkmək, musiqi ilə məşğul olmaq, yazmaq — hər biri kömək edə bilər. Bunları mükəmməl etmək vacib deyil, bacarmasanız da, öyrənməyə cəhd edin.
Davamı →

1. Həyat yoldaşınız artıq sizə olan sevgisini göstərməkdən əl çəkib və sizinlə sıravi bir insan kimi rəftar edirsə, xoşlandığınız və əhəmiyyət verdiyiniz şeylərə fikir vermir və artıq heç bir sevgi cümləsi qurmursa.

2. Həyat yoldaşınız artıq işindən, dostlarında, sosial hadisələrdən, hobbilərindən başqa heç bir şeyi düşünmürsə və sizinlə həyatının bir parçası deyilmişsiniz, yox imişsiniz kimi rəftar edirsə.

 3. Evin içərisində birlikdə olduğunuz vaxtlarda məcbur olmadıqca sizinlə heç danışmırsa və demək olar ki ünsiyyətiniz tam kəsilmə həddinə çatıbsa, həyatındakı heç bir vacib hadisəni sizinlə bölüşmürsə.
Davamı →

MIT məzunu, Google Chrome-un rəhbəri Sundar Pichai:
Bir gün bir restoranda bir tarakan tapıldı. Tarakan orda olan qadınlardan birinin üstünə çıxdı. Qadın qışqırmağa başladı. Qorxudan üzü ağappaq olmuşdu. Titrəyən əlləri ilə tullana-tullana üstündəki tarakanı yerə atmağa çalışırdı.

Deyəsən, qorxan təkcə həmin qadın deyildi. Qadınla eyni masa ətrafında oturmuş digər adamlar da üst-başlarını təmizləmək üçün ayağa durub qışqırırdılar.
Qadın istədiyinə nail ola bilmişdi. Tarakanı təmizləyə bilmişdi. Amma bu dəfə də tarakan başqa qadının üstünə düşmüşdü.
Davamı →

Ölkəmizdə yayılmış psixoloji narahatlığın zirvəsində qayğılar yer alır. O qədər problem var ki, qayğısız yaşamaq mümkünsüzdür. Amma həyatımızın bir çox sferalarına qayğıları qatmadan da çox rahat yaşaya bilərik. Bu yazımda qayğılardan müəyyən qədər də olsa, uzaq olmağın tərəflərini göstərməyə çalışmışam.

Qayğılar ümumi olaraq konkretlikdən uzaq, həyata keçməsinə ehtimal verdiyimiz düşüncələrdən qaynaqlanır. Qayğı bir insanın özünüqoruma və riski azaltma formasıdır. Qayğı həm də gələcəklə bağlı mənfi təhlil və hadisələri öncədən pis təsəvvür etmədir. Qayğıların özünü təhlil etsək, ortaya belə bir nəticə çıxır- bizi incidən və daha çox narahat edən hadisələr deyil, əksinə, bizim o hadisələr haqqındakı rəy və düşüncələrimizdir.
Davamı →

Pis bir gün keçirdiyiniz zaman özünüzü tamamilə kədərə buraxmaq yerinə, xilas olmaq sizin əlinizdədir. Bəzən pis bir gün keçiririk. Kefsiz oluruq, bütün nizamımız pozulur və problemin nədə olduğuna ilişib qalırıq. Ciddi problemlər yaşadıqda professional dəstək almağı da unutmayın.

Özünüzü çox incitməyin
Bir səhv etdikdə özümüzü cəzalandırmağa çalışırıq. Amma bunu unutmayın ki, hamı səhv edir və səhvlərimizdən dərs çıxarmaq həyatda irəliləməyin tək yoludur. Səhv etdikdən sonra özünüzü günahlandırmaq yerinə, harada səhv etdiyinizi tapmağı sınasanız, həm gününüz, həm də həyatınız daha yaxşı olacaq. Özünüzü bağışlamağınız o qədər də çətin deyil.
Davamı →

“İtirilmiş nəsillər” sırasına bizi də aid edənlər var. Belə düşünənlər, bizim arada qaldığımızı, buna görə də uğur qazanmağımızın çətin və hətta mümkünsüz olduğunu deyirlər. Bütün bu bədbin fikirlərə tamamilə qatılmasaq da, həqiqət payının olduğunu da dana bilmərik. Amma bəzən həqiqəti öyrənə bilmək üçün arxa planda nələr olduğunu da görmək lazımdır.Bu fikirlərin söylənilməsində əsas səbəb, bizim nəslin hər şeydən tez bezməsi və asan yorulmasıdır. Bəs bunun səbəbi olaraq nəyi görürlər? Gəlin birlikdə nəzərdən keçirək:

1. Aldadılmaq
Çak Palanikin “Fight Club” əsərində dediyi kimi: “Uşaqlıqdan hamımıza superqəhrəman ya da rok ulduzu olacağımız aşılandı. Amma heç birimiz müasir kölələrdən başqa bir şey ola bilmədik.”
Davamı →

Söhbətimiz var, yaxın oturun, çünki bu yazı elə hamımız haqqındadır. Sokratla başlayaq.

Bir gün Sokrat bazarda gəzirmiş, gəzə-gəzə də piştaxtalara qoyulmuş cürbəcür sənətkarlıq məhsullarına, yeməli şeylərə baxa-baxa heyrətlənirmiş. Və bir adam gözləyirmiş ki, gəlib ona yaxınlaşsın, kamali-ədəblə salam versin, heyrətinin səbəbini soruşsun, o da bir aforizm guppuldatsın. Söz yox ki, elə bir adam gəlib, sualını verib.  Sokrat da aforizmini guppuldadıb: “Gör dünyada nə qədər şey olmadan yaşamaq mümkünmüş”.

Ümumiyyətlə, biz həmişə lətifədə  sual verənləri ikinci adam kimi görmüşük, onlara fikir verməmişik. İndi bir dəqiqə düşünün, göldə qatıq mayalamaq istəyən Molla Nəsrəddindən “Molla, göldə niyə qatıq çalırsan?” deyə soruşan adam olmasaydı, o lətifə də yaranmayacaqdı. Bu ikinci adamlara da həyatda ehtiyac var. 

Bəs nəyə ehtiyacımız yoxdur?

Keçən həftə bir roman oxudum, amma oxumamış ordakı bir cümləni gözüm jurnaldakı resenziyada tutmuşdu: “İnsanlar olmayan pulları ilə ehtiyacları olmayan şeyləri almaq üçün marketdə növbəyə dayanmışdılar”.

Sokratın dediyi də budur.

Ardı →

Hər insanın ağlından keçər bir gün çəkib getmək olduğu diyarlardan. Baş götürüb getmək inadına bütün tərsliklərin, problemlərin, göz yaşlarının, qırğınlıqların. Bütün səni həbs edən zəncirlərin acığına çıxıb getmək ürəyinin apardığı yerlərə....

Hər insanın ağlından keçər bir gün Xəyanət etmək, ən çox sevdiyinə. Ən çox can yandırdığına,ən çox əmək verdiyinə. Dəyərsiz olduğunu gördüyü o an hər kəsə bir anlıq xəyanət etmək istər beləcə həyat eşqinə...

Yalan danışar hər kəs bir gün ən çox inandığına, ən çox etibar etdiyinə… Ən zərbə aldığına hər kəs bir gün yalan danışmaq istər qisas almaq istərcəsinə...

İnsan psixologiyasında,insan şüuraltısında təhrikedici qüvvələr daima mövcuddur. Bu qüvvələr illərlə yığılıb qalan aqressiya, neqativ hadisələr, incinmiş duyğular, tamamlanmamış arzular, gerçəkləşməmiş xəyallar fonunda formalaşır. İnsan dözür, dözür, hər çətinliyə sinə gərir və nəhayət bir gün… Gücsüz düşdüyün anda bütün organlar və duyğular ayağa qalxır. Üsyan edir…

Onlari məhkum etdiyin vəzifələrdən bir anda imtina edir. Və budur möhtəşəm bir xaos. Azıb qalırsan. İllərlə Özün bahasına qurduğun nizam indi səni məhv etməyə yönəlmiş silaha çevrilir sanki. O an hər şeyi etməyə qadıirdir insan. Ən ağılasığmaz hərəkətləri, ən gözlənilməz çılğınlıqları, geridönülməz peşmanlıqları edə bilərsən o an. Məşhur bir deyim var, “hər dərdi içinizə atarsanız,gün gələr yerinizdən qalxa bilməzsiniz”…

Ardı →

Arzularımızı öldürməyin birinci əlaməti vaxt çatışmazlığlıdır. Həyatımda tanıdığım ən məşğul insanların istədiklərini etmək üçün kifayət qədər vaxtları olmuşdur. Heç bir şey etməyənlər həmişə yorğundurlar və onlardan tələb olunan kiçik miqdarlı işlərə də fikir vermirlər. Onlar həmişə günün qısa olduğundan şikayətlənirlər. Həqiqət ondan ibarətdir ki, onlar yaxşı mənada döyüşməkdən qorxurlar.

İkinci əlamət bizim qətiyyətliliyimizdədir (Yəni bizim taleyimizin də ətrafımızdakı uğursuz insanlarınkı kimi olacağına əmin olmaq – red). Çünki biz həyatı böyük macəra olaraq qəbul etmək istəmirik. Biz həyatdan bu qədər az istəməyimizi ağıllı, yaxşı və düzgün olduğunu düşünməyə başlayırıq.

Biz gündəlik varlığımızda divarın o birisi tərəfinə baxırıq və biz böyük məğlubiyyətlər və döyüşçülərin gözlərində alov görürük. Amma biz heç vaxt sevinc, fərah hissini görmürük. Döyüşlə məşğul olanların qəlbindəki sonsuz sevinc hissini. Onlar üçün nə qalibiyyət nə də məğlubiyyət vacibdir. Onlar üçün vacib olan doğru şeylər üçün döyüşdükləridir.

Son olaraq arzularımızdan keçməyimizin üçüncü əlaməti sülhdür. Biz böyük şeyləri istəməyəndə həyat ”Bazar günortası“ olur (həftənin ən rahat hissəsi) və biz böyük şeylərdən imtina edirik. Sonra biz özümüzü yetkin hesab edirik.
Ardı →

Dahilərdən biri deyib: «Kasıblıq insan beynini uşaqlıqdan məhv etdiyi üçün insan məhv olmuş beyinlə kasıblıqdan çıxa bilmir. Nəticədə kasıblıq nəsildən-nəslə ötürülür».

Kasıblığı bədbəxtliyə çevirən, ondan xilas olmağa çalışmayan insanlardakı kasıblığa aparan 10 yolla tanış olaq:
1. Özünə yazığı gəlmə hissi — belə insanların özünə yazığı gəlir və əlindən gələni edir ki, ətrafdakılar da ona acısın. Bu hiss əsasən qadınlarda güclü olur. Fikirləşirlər ki, «Mən kişi olsaydım, qarşımda geniş imkanlar olardı, mən onlardan istifadə edərdim». Düşünün, əgər insanın özünə yazığı gəlirsə, onda ətrafdakılardan nə gözləmək olar? İstər-istəməz bu cür tiplər hər kəsin gözündə "şikəst" olur və mənəvi şikəstlik onların məhvinə yol açır.

Özünə yazığı gəlmək insanı inkişafdan saxlayan və kasıblığa aparan bir nömrəli yoldur.

2. Xəsislik - bu, hər zaman alış-veriş mərkəzlərində, ərzaq mağazalarında ucuz qiymət axtaran insanlara aiddir. Bu ona gətirib çıxarır ki, insan uşağının təhsilinə belə xəsislik edir. Səhv düşüncəyə düşüb lazımlı olana xəsislik edən bu cür tiplərin sonu kasıblığa gətirib çıxarır.

3. Sevmədiyin peşə ilə məşğul olmaq — bu cür insanlar sevmədiyi peşədən gələn gəliri heç də xoş qarşılamır, bəzən nifrətlə xərcləyir. Ən yaxşı üsul budur ki, özünüzü rahat, xoşbəxt hiss edəcəyiniz işlə məşgul olun ki, əlinizə keçəni havaya sovurmayasınız, inkişaf edib yüksələsiniz.
Ardı →