Kayzen

Ailə deyəndə ağlımıza gələn ilk o olur ki, firavan bir həyat, mədəni ünsiyyət, qarşılıqlı hörmət və anlayış. Qısacası bütün mənfiliklərdən qaçıb qorunacağımız bir mühitdir ailə. 
Amma görəsən bu hər kəsdə belədirmi ? 
İllərdən bəri qorunub saxlanılan, nəsildən – nəsilə əmanət kimi ötürülən adət və ənənələri aşağılamaq fikrim heç vaxt olmayıb. Burada nə yaxşı, nə də pis bir şey görmürəm. Lakin  qanımıza hopmuş bir neçə gərəksiz hesab etdiyim xüsusiyyətlərimiz var ki, onların unudulmasını çox istəyirəm. Təbii ki, ailələr müxtəlif olur, bir ailəyə məxsus cəhətdən yazan  və danışan zaman heç kəsdə  bütün ailələrin bu cür olması təəssüratı yaranmamalıdır. Beləliklə də elə bir başa mövzuya keçirəm. 

Davamı →

Əminəm ki, bu cümləni eşitməkdən çoxumuzun qulağı qabar olmuşdur. Hər kəs keçmişin gözəlliyindən dəm vurub, “gözəl zamanlarda” yaşağamağın qüruru ilə öyünür. Bəs niyə əvvəllər hər kəs daha səmimi, sevgilər daha pak, dostluqlar daha dürüst idi?
Əlbəttə ki, belə sualları cavablandırmaq üçün keçmiş və indiki zaman arasındakı fərqlərə quşbaxışı baxmağı nisbətən bacarmaq lazımdır. “Əvvəllər hamı daha “səmimi” idi.” Bəlkə buna məcbur idilər?!

Davamı →

Kainat ağlasığmaz dərəcədə böyükdür. Bu böyüklük qarşısında insan beynindəki “böyüklük” anlayışı aciz qalır. Lakin kainat bu qədər ucsuz-bucaqsız olduğu halda, bizim sadəcə bir Dünyamız var və hamımız bu dünyada yaşamaq məcburiyyətindəyik...

Təxminən 7 milyard insan, hal-hazırda bu tək Dünyanı bölüşürük. Lakin bu bizə bəzən sıxıntı verir.

Bəs bölüşmək bu qədər çətindirmi? Bölüşə bilmədiyimiz nədir? Dünya çoxmu dardır? Yoxsa biz çox şey istəyirik?

Hər kəsə bir-bir bu sualları versək, o qədər çox mövzu ortaya çıxar ki, danışmaqla, yazmaqla bitirə bilmərik. Lakin bütün bu minlərlə mövzunun, minlərlə problemin tək həlli var:

Ardı →

Hər yaşın öz gözəlliyi var, əlbəttə ki, həyatı düzgün qura bilsən. Gənclik nə qədər cazibəli, nə qədər şirindirsə, qocalıq ondan da təravətli, nurludur. Amma yetər ki, hər kəs öz yaşının, həyat mərhələsinin şərtlərini anlasın, yaşasın.  Bir vaxtlar ailə dağıtmaq, kiçiyin böyüyün üzünə, necə deyərlər, ağ olması fəlakət, faciə hesab olunardı, amma indi bütün bunlar adi hal alıb, elə özümüz də barışmışıq belə mənzərələrlə...

Bəli, mənəvi aşınmamızın ən həssas nöqtələrindən biri də ağsaqqal, ağbirçəklərlə, valideynlərlə rəftarın, davranışın zəif olmasıdır, daha doğrusu, onlara qarşı laqeydliyimiz, biganəliyimizdir. Bəlkə elə bunun nəticəsidir ki, bu gün qocalar evi dolub-daşır, hələ bəlkə neçə-neçə bu cür evlər tikilsə yenə tələbatı ödəməyəcək, yəni ora müraciət edənlərin sayı qat-qat çox olacaq. Bax bu fakt mənəvi aşınmamızın ən aydın göstəricilərindəndir. Əgər bir övlad öz valideynini küçəyə atırsa, onun haqqında yaxşı nəsə söyləmək çətindir. Valideyni evdən qovmağa, istədiyimiz kimi rəftar etməyə heç birimizin haqqımız yoxdur.

Metroda, avtobusda bir yaşlıya rast gəlirik, durub ona yer verməyə də ərinirik. Yolu keçməkdə çətinlik çəkən bir qocanın əlindən tutub kömək etmək əvəzinə, yanından əl-qolumuzu yelləyə-yelləyə, ildırım sürətilə  ötüb keçirik.
Ardı →

Həyat yoldaşımıza necə hörmət etməliyik? Həyat yoldaşına hörmət etmək nə deməkdir? 
Əgər istəyirsinizsə, məsələyə bu sualın cavabından başlayaq. Bir çox ailələrdə hörmət məfhumunu düzgün başa düşmürlər. Məsələn, bəziləri hörməti həyat yoldaşı üçün «hər şeyə hazır olmaq» kimi qəbul edirlər. Halbuki, hörmət təkcə qadınlara yox, hər iki tərəfə aiddir. Və təbii ki, bunun üçün tərəflər bir-birilərini tam mənası ilə qəbul etməlidirlər. Hörmət müəyyən vaxtlarda yox, həyatın bütün mərhələlərində olmalıdır. Danışarkən hörmət, dinləyərkən hörmət, münasibətdə hörmət, ünsiyyətdə hörmət və s.

Bir az əvvəl də qeyd etdiyimiz kimi hörmət tərəflərin bir-birilərini qəbul etməsindən çox asılıdır. Tərəflər bir-birilərini xəbərdarlıq etmək və ya müsbət mənada tənqid etmək hüququna malikdirlər. Bu da çox təbiidir. Ancaq bir tərəfin qarşı tərəfi qəbul edə bilməməsindən irəli gələn mənfi tənqidlər hörmətsizlik səviyyəsinə çata bilər ki, bu da hər iki tərəf üçün təhlükəlidir.
Elə isə həyat yoldaşımıza necə hörmət etməliyik? Hər şeydən əvvəl hər hansı bir hadisə qarşısında özümüzü həyat yoldaşımızın yerinə qoyub o şəkildə reaksiya verməliyik.

Ardı →

Ana ataya qarşı yaxşı davranmaq, onlara mərhəmət göstərmək Quranın müxtəlif ayələrində dönə-dönə bildirilmiş əmrdir:
Biz insana, ana və atasına (qarşı) gözəlliyi tövsiyə etdik… (Ənkəbut surəsi, 8)
Biz insana, 'ana və atasına' yaxşılıqla davranmasını tövsiyə etdik… (Əhqaf surəsi, 15)
Rəbbin yalnız Ona ibadət etməyi və valideynlərə yaxşılıq etməyi buyurmuşdur. Əgər onların biri və ya hər ikisi sənin yanında qocalığın ən düşgün çağına yetərsə, onlara: “Uf!” belə demə, üstlərinə qışqırıb acı söz söyləmə. Onlarla xoş danış! Onların hər ikisinə acıyaraq mərhəmət qanadının altına salıb: “Ey Rəbbim! Onlar məni körpəliyimdən tərbiyə edib bəslədikləri kimi, Sən də onlara rəhm et!” – de. (İsra surəsi, 23-24)
Ardı →

“İki müxtəlif cinsin nümayəndəsi arasında nigah adlanan əlaqə sadəcə olaraq, təbii heyvani əlaqə və hətta mülki müqavilə də deyildir. O, hər şeydən əvvəl ər ilə arvadın ikisini bir şəxsə çevirərək, qarşılıqlı sevgi və inam əsasında yaranan mənəvi ittifaqdır” (Hegel)

Həyatımız elə qurulub ki, dünya yaranandan bəri yer üzərində hər an inkişaf gedir. Hər şey öz sürəti ilə axarına qapılaraq hansısa bir istiqamətdə axır. Sürətini artırsa da və ya bəzən büdrəsə də yenə də dayanmır, axır və dövr edir. Eləcə də bizlər.

Bir ayədə belə buyrulmuşdur: 
“Allah sizə özünüzdən qadınlar var edər. Qadınlarınızdan da oğullar və nəvələr var edər. Sizə təmiz şeylərdən ruzi verər. Elə isə batilə inanırlar və Allahın nemətlərini inkar edirlərmi?” “İçrənizdəki subayları, kölələrinizdən və cariyələrinizdən saleh olanları evləndirin. Əgər yoxsuldularsa, Allah onları lütfü ilə zənginləşdirər. Allah lütfü bol olandır, biləndir.”

Ardı →