Zərərli qida əhvala da təsir edir

Əgər siz böyük porsiya kartof qızarmasının sizin əhvalınızı yaxşılaşdıracağını düşünürsünüzsə, bir daha fikirləşin. Pensilvaniya Universitetinin tədqiqadçıları müəyyən ediblər ki, zərərli qida dadlı olmasına baxmayaraq, insanın əhvalını pisləşdirə bilər. Bu əsasən yeməklərinə diqqət yetirən qadınlara aiddir.

Alimlər 131 tələbə qızdan kiçik bir kompyuter testi keçmələrini xahiş ediblər. Suallar onların əhvalına və hər gün qidalandığı qida məhsullarına aid olub. Bu xanımlar tədqiqatçılar tərəfindən ona görə seçilib ki, onların heç birində qida balansının pozuntusu qeydə alınmayıb. Buna baxmayaraq, onların bəziləri öz çəkilərindən və yemək seçimindən əziyyət çəkdiklərini bildiriblər.

Təcrübə nəticəsində testin iştirakçısının yeməkdən əvvəl əhvalının o qədər də yaxşı olmasına baxmayaraq, zərəli qidanı qəbul etdikdən sonra əhvalının daha da pisləşdiyi qeydə alınıb. Maraqlısı budur ki, yaxşı əhvalı olan iştirakçılar özlərində bu əks dəyişikliyi hiss etməyiblər.

Keçən il də  bu məsələ ilə bağlı daha bir təcrübə keçirilmişdi. O təcrübənin nəticəsində məlum olmuşdu ki, zərərli yeməklərlə qidalanan insanlarda depressiyanın əlamətləri 51% daha çox olur və onlar nə qədər çox zərəli qida yeyirlərsə, onların əhvalları bir o qədər çox pisləşir.


Davamı →

Diqqətli ye, artıq çəkidən uzaq ol

diqqətlə yeyəkİnsanların fikri dağınıq olduqda və ya onlar yemək zamanı digər işlərlə məşğul olduqda daha çox yeyirlər. Amma əgər yemək kiçik tikələrlə yeyilsə artıq dərəcədə yeməyin qarşısını almaq olar.

Hollandiya tədqiqatçıları təcrübə keçiriblər: 19-35 yaş arası 53 sağlam insana cizgi filminə baxaraq şorba yemək tapşırılıb.

Təcrübədə iştirak edən şəxslərə əgər doyduqlarını hiss edərlərsə, dayanmaq tapşırılıb. Sonra həmin şəxslərə yalnız şorbanın dadına diqqət yetirərək yemək tapşırılıb. Qeyd edək ki, təcrübə bir neçə gün keçirilib və insanlar bir gün şorbanı böyük qaşıqla, başqa gün isə yalnız kiçik qaşıqla yeməli olublar.

Orta hesabla, insanlar filmə baxarkən daha çox yeyiblər. Lakin onlar kiçik qaşıqla yedikləri zaman fikirlərinin dağınıq olub olmamasından asılı olmayaraq, 30% daha az şorba yeyiblər.

İnsanlar yeməyi böyük qaşıqla və ya böyük tikələrlə yedikdə yeməyin qədərini ölçə bilmirlər. Lakin, əksinə, kiçik porsiyalarla yedikdə isə yeməyin qədərini dəyərləndirə bilirlər.

Əgər yemək həmişə kiçik tikələrlə yeyilərsə, həddindən çox yemənin qarşısını almaq olar və nəticədə artıq çəkidən azad olmaq olar. Çünki bu zaman insan daha tez doyur.


Davamı →

Xəyanəti üzdən oxumağı bacaranlar

  • Qadın

Qadınlar kişilərin üzünə baxmaqla onların xəyanət etdiklərini dəqiqliklə deyə bilər. Lakin yeni araşdırmanın nəticəsində məlum olub ki, kişilərdə bu bacarıq yoxdur.

Avstraliya tədqiqatçıları düşünürlər ki, qadınlar bunu kişinin üz cizgilərinin ciddiliyindən ayırd edə bilər. Alimlərin sözlərinə görə: “Kişinin üz cizgiləri nə qədər ciddidirsə, bu o deməkdir ki, o, xəyanət etməyə alışıb və ya keçmişdə xəyanət edib.”

34 kişi və 34 qadın arasında keçirilən araşdırmada onlara Avropoid irqindən olan 189 müxtəlif insanın rəngli şəkilləri göstərilib və iştirakçılara onların nə qədər sadiq olub-olmamaqlarının dərəcəsini qiymətləndirmələri tapşırılıb.

Təqdiqatçılar iştirakçıların cavablarını şəkildə göstərilən insanların seksual tarixçəsi ilə tutuşduraraq qadınların xəyanəti kişilərdən daha yaxşı (38% səhv) ayırd etdikləri qənaətinə gəliblər. Qadınlar bu zaman kişinin cazibədarlığına deyil, onun üz cizgilərinə görə dəyər veriblər.

Kişilər isə 77% səhv ediblər. Onlar düşünüblər ki, cazibədar və baxımlı qadınlar daha çox xəyanət edir, lakin bu heç də əsas səbəb deyil.


Davamı →

Yekəqarın kişilərin yaddaşı zəif olur

“Scientific Amerikan” jurnalında dərc olunmuş elmi araşdırmaların nəticəsi, qarında piyin yığılması ilə yaddaş zəifliyinin arasında bağlılığın olmasını deməyə imkan verir, həmçinin, qarın nahiyəsində piy yığılan adamlarda “demensiya” (qocalara xas, yaddaş, nitq, beyin funksiyalarının pozğunluğu) xəstəliyi daha tez-tez rast gəlinir. Piylənmənin yaddaşa mənfi təsiri hələ 2010 – cu ildə aşkarlanmışdı, lakin alimlər bu prosesin mexanizmini tam aydın müəyyən edə bilməmişdilər.

Son araşdırmalara əsasən, qarın nahiyəsində olan piyin yandırılması zamanı, insanın ciyəri zülaldan istifadə edir, zülal isə öz növbəsində yaddaşın formalaşmasında və fəaliyyətində iştirak edən komponentdir. Piy çox olanda isə, ciyər çatışmayan komponentləri digər orqanlardan almaqla kompensasiya edir, bu orqanların arasında, ürəyi, əzələləri, böyrəkləri və bədənin bəzi diqər daxili toxumalarını da göstərmək olar.

Bu isə son nəticədə, yaddaşın zəifləməsi ilə yanaşı, piylənmədən əziyyət çəkən insanlarda, arıq insanlara nisbətən qocaldıqda “marazm” xəstəliyinin əmələ gəlməsi qorxusunun 3,6 dəfə çox olması deməkdir. Nəzərə alsaq ki, Azərbaycanda xüsusən kişilər və eləcə də gənc oğlanlar arasında artıq piylərə malik bir çox insan var, bizim vətəndaşlarımız üçün bu məsələ kifayət qədər əhəmiyyətlidir. Bunun qarşısını almaq üçün isə, aktiv həyat tərzi, idman və sağlam qidanı məsləhət görmək olar.


Davamı →

Qısa saçların avantajları

Aparılan araşdırmalara görə, qısa saç modelləri saçı zədələrə qarşı qoruyur. Bundan əlavə saçın şampunla təmas müddətini qısaldaraq daha yaxşı yuyulmasını təmin edir.

Yay aylarında dəniz suyu və hovuzda çimənlərdə ultrabənövşəyi şüalar saç tellərini zədələdiyindən saçların tökülməsi kimi hallar baş verə bilər.

Bu baxımdan saçları ola biləcək zədələrə qarşı qorumaq və saç diblərini sağlam tutmaq üçün yay aylarında qısa saç modellərinə üstünlük vermək lazımdır. Canlı və möhkəm saça sahib olmaq üçün onların qurudulmasına xüsusi diqqət yetirilməlidir.

Saçın təbii üsullarla qurudulması çox vacibdir. Çünki, saç qurutma fenlərinin maqnit və termal təsirləri ola bilər. Məhz, sağlamlıq baxımından saçları dəsmal ilə qurulamaq məsləhətdir. Bundan əlavə saç köklərinə uyğun şampun istifadəsi saç sağlamlığı üçün əhəmiyyətli hesab olunur. Məlumatda o da bildirilir ki, xüsusilə yay mövsümündə tərkibi biotin, sink, lesitin, metionin kimi vitamin və amin turşusundan ibarət olan şampunlardan istifadə etmək effektlidir. Bunlar saçların zədələnməsinin və köhnəlməsinin qarşısını alır.

Saç sağlamlığı üçün qulluq kremləri də lazımdır. Bu daha çox vaxtını dənizdə və hovuzda keçirənlər üçündür.

Qeyd edək ki, bu mövsüm də qısa saç modelləri dəbdə olacaq.


Davamı →

“Səni sevirəm” demək üçün nə qədər gözləyirik?

  • Sevgi

Çoxları üçün sevgilisindən “səni sevirəm” sözünü eşitmək bahalı hədiyyələrdən daha vacibdir. Amma qadınlarla kişilərin o sözü ilk dəfə eşitmə müddətləri fərqlidir. Kişi vurulubsa, çox keçmədən hislərini həmin qadına bildirmək istəyir. Qadınlarsa bu mövzuda olduqca təmkinlidirlər. Kişilər təqribi 88 gün “dözə bilirlərsə”, qadınlar 134 gün hislərini gizlətməyə və “səni sevirəm” sözünü deməməyə nail olurlar.


Ardı →

Arıqladan ədviyyatlar

ədviyyatlarƏdviyyatlar arıqlamağa kömək edir. Bəs necə? ABŞ-ın Pensilvaniya universitetinin alimləri iddia edirlər ki, ədviyyatlar yeməklərə dad verməklə yanaşı, həm də bədən formamızın qayğısına qalırlar. Məsələn, darçın və sarıkök yağlı yeməklərin orqnizmə təsirini neytrallaşdırır. Araşdırmanın müəllifi Şela Vestin sözlərinə görə, yağlı yeməkdən sonra qanda xolestren səviyyəsi artır. 

Həftə ərzində mütəmadi olaraq yağlı ət yeməkləri, kremli tortlar, şirniyyatlar nəinki kökəldir, həm də ürək damar sistemi xəstəliklərinə tutulmanız üçün zəmin hazırlayır. 
«Araşdırma zamanı müəyyən edilib ki, yeməklərə ədviyyat əlavə etmək xolestren riskini 30 faizə kimi azalda bilir», deyə mütəxəssis bildirib. 

Təcrübədə 30-65 yaş arası könüllülər iştirak ediblər. Onların artıq çəkiləri olsada sağlam olublar. Sınaq üçün alimlər onlar üçün bir ay xüsusi yeməklər hazırlayıblar. Test yeməyi isti xörək, ədvalı çörək və desertdən ibarət olub. İki qrupa bölünən könüllülərin bir hissəsinin payına bir qaşıq ədviyyat tökülüb. 
Ardı →

Uşaqlara ən çox deyilən yalanlar

Əgər telefonda uzun müddət danışsan o telefon qulağına yapışar.

Səni leyləklər gətirib.

Yeməsən arxandan ağlayar.

Kofe içsən qaralarsan, ərəb olarsan.

Gözlərini bərəltmə, elə qalacaqsan.

O düyməni sıxsan liftdə qalacaqsan.

Saatlarla tıxacda qaldıqdan sonra: “Bu dayanacaqda düşəcəyik, az qalıb”.

Gecə saqqız çeynəmək ölü əti yemək kimi bir şeydir.

Gecə fit çalma, şeytan gələr.

Səhər üzünü yu, bütün gecə şeytanlar üzünü yalayır.


Ardı →

Tarixdə türklərin imzası var

Son dönəmlərə qədər dünya elmi fikri müəyyən siyasi, dini, etnik dairələrin təsiri və sifarişi ilə türkləri (oxu azərbaycanlıları) ən erkən yazılı mədəniyyətə malik olan xalqların sırasında göstərmir, onların yaratdıqları mədəniyyətin tarixini süni şəkildə yaxınlaşdırmağa (cavanlaşdırmağa) çalışırdılar. Bununla da çağdaş sivilizasiyanın yazısının və yazılı mədəniyyətinin yaranmasında və formalaşmasında türklərin rolunu inkar edir, gizlətməyə çalışırlar. 
Ardı →

İşləyərkən musiqi dinləmək olarmı?


Galler İnstitunun həkimi Nick Perham, yaşları 18-30 arasında dəyişən 25 adam arasında test aparıb. İştirakçıların dəyişik vəziyyətlərdə bilgiləri və xatırlama səviyyəsi ölçülüb. İştirakçılardan 8 səssiz hərfi sırası ilə xatırlamasını istənilib. Test sakit bir mühitdə, sevdikləri musiqini dinləyərkən, sevmədikləri musiqini  dinləyərkən və davamlı sinqal şəkilində 3 rəqəmini təkrarlayan qeydi dinləyərkən təkrarlanıb. 
Ardı →