Kayzen

Tale təsadüfdürmü, ya qərəzli qəsddirmi?
Ocağımı söndürüb, saxlamayıb tüstümü.
«Allah, Alah» deyərək, dərddən qaçdıq əzəldən,
Çox köməklər istədim, Tanrı məndən bezdimi?
Daşdan daşa dəyəndə, «bərkiyirsən» dedilər.
Tutmağa əl axtardım, kimsə əlini verdimi?
Tanrıya dua edib, bəxt dilədim özümə -
Əlvan rənglər durarkən, qara verdi bəxtimi.
Səhrasız Məcnun kimi eşqə sərasər oldum.
İndi isə özgəyə «yar» söyləyir sevgilim.
Həyatda məna gəzib, dondum fikirlərimdə,
Nə yaman üşüyürəm — torpaqlayın üstümü

 

Cavidan Hacıyev

Davamı →

Pəncərənin o tayında,

Yenə də bulud çağlayır

Bəlkə səma öz hayında,

Bu gecə yenə ağlayır.

.

Yaman tez ağlar payızı

Ərköyün uşaqlar kimi.

Göylərin yoxmu atası?

Onun gözlərin silmirmi?

.

Bu qədər ağlamaq olmaz.

Verin göyə bir təsəlli.

Ağlamaqla dərd azalmaz -

Səma bunları bilmirmi?

.

Nədir səmanın görəsən

Bu payızla ədavəti?

Uca ikən, olub küsən

Uşaqtək ağlamaq nədi?

.

Amma dəymə, ağlasın da.

Kiritməyin o yazığı.

Bəlkə elə səmanın da

Ağlamaqdır ucalığı.

.

Göylər ağlayır hər dərdə.

Səmada nə yalan olar?

Heç olmasa o göylərdə

Ağlamağa cəsarət var.


Cavidan Hacıyev

Davamı →

Poeziyanın əsas əlaməti olan sətirlərin ritmikliyi hər dildə spesifik şəkildə özünü göstərir. Belə spesifiklik isə ən çox müvafiq dilin fonetik quruluşu və bu quruluşdan doğan tələffüz qanunları üzərində qurulur. Eyni sait və samitlər müxtəlif dillərdə müxtəlif məxrəclərdə tələffüz olunur, bu da dillər arasında mühüm fonetik fərqləri yaradır. Poetik ritmiklik yaranarkən hər dilin sait və samitləri, onların tələffüz xüsusiyyətləri əsas rol oynayır və müvafiq vəznlərin, ritmika üsullarının sabitləşməsi ilə bitir.

Davamı →

Şəki Azərbaycanın ədəbiyyat və mədəniyyətinin inkişafına mühüm töhfələr verən tanınmış şəxsiyyətlər diyarıdır. Bu ədəbi mühitdə yetişən söz adamları arasında İsmayıl bəy Nakamın özünəməxsus yeri var.

İsmayıl bəy Məhəmməd bəy oğlu Sədrəddinbəyov 1829-cu ildə Şəki şəhərində dünyaya göz açıb. Ulu babaları əslən şamaxılı olub. İbtidai təhsilini molla məktəbində alır. Ərəb-fars dillərini öyrənir. Sonra atası evə rus dili müəllimi dəvət edir və o, üç ilə yaxın rus dilini öyrənir. Dünyagörüşünün artması məqsədilə bir sıra Şərq ölkələrində olur, zəngin bilik qazanır.
Davamı →

Tanınmış şair, yazıçı, ssenarist, Əməkdar incəsənət xadimi Rəfiq Zəka Xəndan Azərbaycan poeziyasında və elmində öz dəst-xətti olan ziyalılardandır. Milli düşüncənin, etnik-mədəni yaddaşın əsas təzahürlərini yaradıcılıq nümunələrində tərənnüm edən şairin bu il anadan olmasının 80 illiyi qeyd olunur.

Rəfiq Cəfər Xəndan oğlu Hacıyev 16 iyun 1939-cu ildə Bakıda dünyaya göz açıb. Çox erkən çağlardan poeziyaya maraq göstərir. Onu şeirə, sənətə ilhamlandıran isə M.Ə.Sabir, H.Cavid, M.Müşfiq, M.Hadi və türk şairi Əbdülhəq Hamid yaradıcılığı olub.
Davamı →

Böyük təsirə malik əsərlər ən dərin iztirabdan, sürəkli əzab və hədsiz məhəbbətin nakam sonluğundan doğulur. Böyük rus tənqidçisi N.Q.Çernışevski yazırdı: “Sənət əsəri, doğrudan da, o zaman gözəl ola bilər ki, sənətkar öz əsərində bütün vermək istədiklərini vermiş olsun”.

Rus mədəniyyətinin ən zəngin inkişaf mərhələsi, heç şübhəsiz ki, XIX əsr hesab olunur. Həmin əsrin ənənələrinə istinad edərək yüksələn XX əsr rus ədəbiyyatı da özünün şeir-sənət korifeyləri ilə möhtəşəmdir. Yaradıcılıqları ilə təkcə rus ədəbiyyatında deyil, həm də dünya poeziyasında mühüm yer tutan A.Blok, N.Qumilyov, V.Mayakovski, S.Yesenin, B.Pasternak kimi ədəbi şəxsiyyətləri xatırlatmaq kifayətdir.
Davamı →

Bəzən olur ki, şeirlə haykunu müqayisə edirlər. Bəzi şairlər isə poeziyada məhz minimalizm prinsipini həyata keçirməyə çalışır. Buna baxmayaraq müqayisə etməyə çalışanlar haqlıdı – haykunu yaradan yaponlar minimalizmdən çox yaxşı baş çıxarırlar.

Bəs minimalizm nədir?
İlk növbədə xarici termin olan «minimalizm” terminini „sadəlik” sözü ilə əvəzləyin — hər ikisi eyni məna verir. Sadəlikdə müqəddəslik və aydınlaşma var — yəni qərb və şərq sivilizasiyalarının iki ali məqsədi. Yeri gəlmişkən buddistlər üçün yaradıcılıq, şeir yazmaq, aydınlaşmağa doğru birbaşa yol hesab olunur. Onların ruhi təcrübəsinin məqsədi isə subyekt və obyekt arasındakı sərhədin yoxa çıxmasıdır.
Davamı →

Nüsrət Kəsəmənlinin həyat yoldaşı Rəhilə Kəsəmənlinin müsahibəsindən:
«Mənə dedilər ki, Nüsrət səndən əvvəl Sevda adında bir qızı istəyib. O qızı sonradan tanıdım, çox gözəl, səviyyəli, gözəl ailənin qızı idi. O qadının sonradan xəstələnib çökməyi mənə çox pis təsir etdi. Dedim, Nüsrət, bilirsən, Sevda xəstədir? Dedi ki, yox. Dedim imkan tap, ona baş çək. Baş çəkəndən sonra mənə danışdı ki, mən içəri girəndə o üzünü gizlətdi. Çünki o xanım çox gözəl idi, amma xəstəlik onu pis hala salmışdı deyə istəmirdi ki, Nüsrətin gözünə elə görünsün.

Sevda dünyasını dəyişdi. Biz Nüsrətlə gül alıb ziyarətə gedirdik. Hətta öz yaxınlarım da deyirdi ki, səni nə maraqlandırır? Bu, nə hərəkətdir edirsən? Allah onların hər ikisinə rəhmət etsin. Onsuz da, özü hər şeyi etiraf etmişdi...»
Davamı →